پای 4هزار میلیارد تومان سرمایه در میان است

حامد فوقانی-روزنامه‌نگار

درحالی‌که خط متروی تهران-پرند در بخش حدفاصل فرودگاه امام خمینی(ره) تا شهر جدید پرند تست سرد خود را اخیراً پشت سر گذاشته است، امروز برای تأدیه کل اراضی قابل واگذاری جهت تکمیل پروژه، حرف از تأیید صورت وضعیت‌های مالی پیمانکار به میان آمده است. البته کسانی که در طرح‌های عمرانی تجربه‌ای داشته و اصطلاحاً دستی بر آتش آن دارند، خوب می‌دانند وقتی پروژه‌ای به مرحله تست سرد می‌رسد، یعنی عملاً درصدهای پایانی کار فرارسیده و در چنین وضعیتی، قطعاً صورت وضعیت مالی کارهای انجام شده در مرحله‌ای است که می‌توان حداقل 90درصد هزینه‌ها را مورد تأیید قرار داد و نسبت به تامین منابع مالی متناظر با آن اقدام کرد. این در حالی است که قول افتتاح پروژه تا پیش از پایان سال‌جاری، توسط کسانی که خود در فرایند واگذاری اراضی پرند نقش دارند، بارها و بارها اعلام شده است.
آنچه امروز قطعی به‌نظر می‌رسد از شروع مهرماه، هر یک روز تأخیر در تامین منابع مالی پروژه خط متروی تهران-پرند، احتمال بهره‌برداری از آن در موعد مقرر را معادل چند روز کاهش می‌دهد. به‌عبارت دیگر این دست و آن دست‌کردن متولیان تامین هزینه‌های طرح حداکثر به‌مدت یک ماه دیگر، عملاً امکان استفاده نیم‌میلیون نفر جمعیت ساکن شهر پرند از پروژه‌ای که بیش از 90درصد پیشرفت فیزیکی داشته و ایستگاه آن در مرحله نازک‌کاری است را سلب می‌کند. این در حالی است که ارزش پروژه مذکور (در بخش حدفاصل فرودگاه امام خمینی‌(ره) تا شهر پرند) به ارزش امروز، مبلغی فراتر از 4هزار میلیارد تومان است و اینکه به‌خاطر ناتوانی در تامین 700 تا  800میلیارد تومان نتوان از سرمایه‌گذاری هنگفت صورت‌گرفته تا به این لحظه استفاده برد، فرصت‌سوزی عجیبی به‌حساب می‌آید.

اهمیت متروی شهرهای اقماری پایتخت
به هر حال اگر قرار باشد پروژه‌ای با وضعیت خط متروی تهران-پرند با این درصد پیشرفت و با این عزم عمومی مدیران ارشد مملکت نتواند در پایان مسیر خود با قدرت پیش برود، قطعاً بهره‌برداری از خطوط متروی سایر شهرهای اقماری پایتخت که یا شروع نشده یا پیشرفت عملیات اجرایی به‌مراتب کمتری دارند، بیشتر شبیه یک آرزو خواهد بود. در واقع وزارت راه و شهرسازی و سایر مسئولان ذیربط، به‌عنوان متولیان اصلی و کارفرمای طرح‌های اینچنینی باید با یک ارزیابی دقیق، اولویت ساخت و بهره‌برداری از خطوط متروی شهرهای اقماری را در برنامه‌های کاری خود مشخص کنند. آنچه امروز در این زمینه شاهد بوده‌ایم، حکایت از در اولویت قرار نگرفتن تکمیل پروژه متروی شهرهای اقماری تهران داشته و بلاتکلیفی مردم چشم‌انتظار شهرهای اینچنینی با روند فعلی تامین منابع مالی لازم، همچنان ادامه خواهد یافت.