نمایش
هادی حجازی‌فر در گفت‌و‌گو با همشهری از بخش‌های مختلف جشنواره نمایش عروسکی می‌گوید
عبور از بحران
فهیمه پناه‌آذر _ روزنامه‌نگار
نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی امسال در 3بخش بزرگسال، کودک و نوجوان و خانواده و فضای باز برگزار می‌شود، این جشنواره از 22 تا 30 مهر برگزار می‌شود که به‌گفته هادی حجازی‌فر، دبیر این دوره از جشنواره بیشترین تلاش بر این است که آثار حاضر در بخش بین‌الملل بهترین کیفیت را داشته باشند و با صرفه‌جویی‌ها گروه‌های نمایشی بیشتری از شهرهای مختلف در جشنواره حضور داشته باشند. حجازی‌فر که ازجمله هنرمندان حاضر نمایش عروسکی است و خودش بیشترین تجربه حضور در جشنواره‌های تئاتری را دارد، از ایجاد انگیزه برای گروه‌های نمایشی می‌گوید.
عبور از سیاه‌چاله 4ساله
هادی حجازی‌فر امسال قرار است تجربه دبیری جشنواره نمایش عروسکی را سپری کند. حجازی‌فر یکی از کارگردانان فعال و شناخته‌شده نمایش عروسکی است. این کارگردان و بازیگر تئاتر و سینما از چگونگی برگزاری جشنواره نوزدهم به همشهری می‌گوید: «برگزاری این دوره از جشنواره نمایش عروسکی با دوره‌های قبل متفاوت‌تر است. ما از یک سیاه‌چاله 4ساله عبور کرده‌ایم؛ شیوع کرونا و برگزاری جشنواره به شکل مجازی و در همین 4سالی که گذشت، اجرای عمومی نمایش‌های عروسکی به‌خصوص در حوزه بزرگسال نزدیک به صفر بود.»
ایجاد انگیزه برای گروه‌های نمایشی
وی در ادامه اضافه می‌کند: «اولین مسئله ما در جشنواره، ایجاد انگیزه برای گروه‌های نمایشی فعال در این حوزه بود. نمایش‌های عروسکی در حوزه بزرگسال همیشه با وجود برگزاری جشنواره زنده می‌ماند و ما برای این ماندن نیاز به تولید کار و اجرای عمومی داریم. بسیاری از گروه‌ها در تهران و دیگر شهرها امکانات برای اجرای عمومی را ندارند و حضورشان بیشتر در جشنواره‌های خارجی است. سعی کردیم انگیزه‌ها را از طریق کمک‌هزینه‌ها و رقابتی کردن جشنواره باز هم ایجاد کنیم و در کنار آن به جوان‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، انگیزه ببخشیم. حتی خودمان تک‌تک با گروه‌ها تماس گرفتیم و برای حضور در جشنواره دعوت کردیم و در نهایت بعد از اعلام فراخوان با یک رکورد ثبت‌نامی روبه‌رو شدیم. در 3بخش نمایش عروسکی بزرگسال، کودک‌ونوجوان و خانواده، فضای باز، 513اثر به دبیرخانه رسید.»
یک گروه مجرب
وی درباره حضورش در جشنواره به‌عنوان دبیر و گروه‌هایی که به او کمک می‌کنند، توضیح می‌دهد: «تلاشم این بود که گروهی را در دبیرخانه جشنواره نمایش عروسکی دور هم جمع کنم که خودشان در این سال‌ها با همه سختی‌ها پیوسته کار کرده باشند. می‌دانم که گروه‌های نمایشی چقدر برای تولید و اجرا تلاش می‌کنند و حقیقت این است که خودم هم سال‌های سال در همین جشنواره‌ها شرکت کردم. در بخش‌های مختلف به‌سراغ هنرمندانی رفتیم که امتحان خود را در این حوزه پس داده‌اند و همین افراد طرف مشورت ما در جشنواره شدند.»
اعلام اسامی گروه‌ها تا 10روز دیگر
حجازی‌فر از تغییرات جشنواره می‌گوید: «به‌خاطر تغییر و تحولاتی که در مرکز هنرهای نمایشی داشتیم و همچنین برای اینکه بتوانیم گروه‌ها را بعد از مدت‌ها در جشنواره داشته باشیم، مرحله بازخوانی متون را حذف کردیم. دلیل‌مان هم این بود که برخی از گروه‌ها ایده‌های مختلفی دارند که شاید نتوانند به خوبی توضیح دهند و به همین دلیل گفتیم همه آثار را بازبینی می‌کنیم. تصمیم دیگری که گرفتیم این بود که گروه‌های ساکن در تهران و دیگر شهرها فیلم آثار خود را برایمان بفرستند؛ (چرا که معتقدیم بازبینی حضوری گروه‌های تهران و بازبینی فیلم نمایش‌های گروه‌های شهرستان یک بی‌عدالتی است.) با این تصمیم نزدیک به 350فیلم به بازبینی رسید و جمعه (18شهریور) بازبینی بخش بزرگسال به پایان رسید و بلافاصله بازبینی دیگر بخش‌ها آغاز شده و تا 10روز دیگر نتایج اعلام می‌شود.» در بخش بزرگسالان به جای 15 نمایش، 17 اثر به جشنواره راه یافت.
تلاش برای اجراهای بیشتر
حجازی‌فر درباره تعداد گروه‌هایی که قرار است در جشنواره حضور داشته باشند، می‌گوید: «در این دوره از جشنواره نزدیک به 40گروه به جشنواره می‌آیند. با رایزنی‌هایی که انجام دادیم و همچنین صرفه‌جویی‌هایی که کردیم تلاش این است که گروه‌های بیشتری در جشنواره حضور داشته باشند. دیگر هزینه‌ها را صرف بخش‌هایی چون ویژه، مهمان و... نکردیم و این صرفه‌جویی به ما کمک زیادی کرد.»
مهندسی زمان؛ از تمرین تا اجرا
این کارگردان همچنین از رایزنی‌ها با سالن‌های نمایشی گفت و اینکه تلاش بر این است که بیشترین سالن را در اختیار گروه‌های نمایشی بگذارند. وی ادامه می‌دهد: «ما از کسانی که تقاضای سالن نمایشی کردیم توانستیم صددرصد جواب مثبت را بگیریم؛ علاوه بر سالن‌های تئاترشهر، مولوی، وحدت، خانه هنرمندان و سالن‌های ایرانشهر با چند سالن در بخش خصوصی هم وارد مذاکره شدیم.» این بازیگر همچنین از حضور گروه‌های شهرستان می‌گوید و اینکه تلاش شده شرایط بهتری برای اجرای گروه‌ها ایجاد شود. اینکه گروه‌ها بتوانند در طول روزهای برگزاری جشنواره در تهران بمانند و کارها را ببینند. حجازی‌فر از زنده شدن جلسات نقد و بررسی نمایش‌ها خبر می‌دهد و اینکه خود گروه‌های نمایشی برگزارکننده این جلسات خواهند بود. به‌نظر برگزارکنندگان جشنواره نمایش عروسکی تلاش دارند یک مهندسی زمانی را در برگزاری، اسکان، تمرین و اجرای گروه‌های نمایشی در بخش‌های مختلف داشته باشند.
سختگیری در بخش بین‌الملل
یکی از بخش‌هایی که همیشه درباره‌اش صحبت می‌شود، بخش بین‌الملل هر جشنواره‌ای است. جشنواره نمایش عروسکی در میان دیگر جشنواره‌های تئاتری که برگزار می‌شود بخش بین‌الملل قابل‌دفاعی دارد. دبیر این دوره از جشنواره هم عنوان می‌کند: «تمرکز و سختگیری ما روی کیفیت آثاری است که در این بخش از جشنواره اجرا می‌شود. با صحبت‌هایی که داشتیم نزدیک به 200کار درخواست حضور در جشنواره را دادند و ما 9 یا 10اثر نمایشی را برای جشنواره انتخاب می‌کنیم. البته مذاکره در این بخش مهم است و با توجه به شرایط و هزینه‌ها امیدواریم که 6 نمایش باکیفیت را در این دوره از جشنواره داشته باشیم.»
