سکته مغزی در کمین گروههای خونی A
محققان دریافتند افرادی که دارای گروههای خونی A هستند در مقایسه با افرادی که سایر گروههای خونی را دارند پیش از رسیدن به سن 60سالگی بیشتر در معرض سکته مغزی قرار دارند. به گزارش ساینس آلرت، گروههای خونی، تنوع غنی از مواد شیمیایی را که روی سطح گلبولهای قرمز خون ما نمایش داده میشوند، توصیف میکنند. در میان این گروههای خونی، A و B میتوانند با هم بهصورت AB یا بهصورت جداگانه با عنوان A یا B یا اصلا هیچکدام از اینها نباشد که با نام گروه خونی O شناخته میشوند. حتی در این گروههای خونی اصلی، تغییرات ظریف ناشی از جهش در ژنهای مسئول هم وجود دارد.
شروع زودهنگام سکته مغزی
اکنون، تحقیقات ژنومیک رابطه واضحی را بین ژن زیر گروه A1 و شروع زودهنگام سکته مغزی نشان داده است. محققان با جمعآوری دادههای 48مطالعه ژنتیک که شامل تقریبا 17هزار فرد مبتلا به سکته مغزی و نزدیک به 600هزار نفر در گروه کنترل غیرسکته مغزی بودند، میشود. همه شرکتکنندگان بین 18 تا 59سال سن داشتند. یک جستوجوی کامل در ژنومها، 2 مکان را که بهشدت با خطر اولیه سکته مرتبط است، نشان داد. یکی از این مکانها مصادف با نقطهای بود که ژنهای گروه خونی در آن قرار دارند. تجزیه و تحلیل دوم از انواع خاصی از ژنهای گروه خونی بود که نشان داد افرادی که ژنوم آنها برای تنوعی از گروه A کدگذاری شده است، در مقایسه با جمعیتی از گروههای خونی دیگر، 16درصد بیشتر احتمال سکته مغزی را قبل از سن 60سالگی داشتند. برای افرادی که ژن گروه O1 داشت، این خطر 12درصد کمتر بود.
خطر لختگی خون
استیون کیتنر، نویسنده ارشد و متخصص مغز و اعصاب عروقی از دانشگاه مریلند میگوید: ما هنوز نمیدانیم که چرا گروه خونی A خطر بیشتری را به همراه دارد. اما احتمالا با عوامل انعقاد خون مانند پلاکتها و سلولهایی که رگهای خونی را میپوشانند و همچنین سایر پروتئینهای در حال گردش که همگی در ایجاد لختههای خون نقش دارند، ارتباط دارد.
درحالیکه یافتههای مطالعه ممکن است نگرانکننده بهنظر برسد، اما باز هم گروه خونی میتواند خطر سکته اولیه را تغییر دهد. هر سال در ایالات متحده کمتر از 800هزار نفر دچار سکته مغزی میشوند. بیشتر این رویدادها، تقریبا از هر 4نفر 3، در افراد 65سال و بالاتر رخ میدهد که خطرات آن پس از 55سالگی، هر دهه 2برابر میشود. همچنین، افرادی که در این مطالعه شرکت کردند در آمریکای شمالی، اروپا، ژاپن، پاکستان و استرالیا زندگی میکردند و افراد غیراروپایی تنها 35درصد از شرکتکنندگان را تشکیل میدادند. مطالعات آینده با نمونههای متنوعتر میتواند به روشن شدن اهمیت نتایج کمک کند. کیتنر میگوید: ما به وضوح به مطالعات بعدی بیشتری برای روشن شدن مکانیسمهای افزایش خطر سکته مغزی نیاز داریم. یکی دیگر از یافتههای کلیدی این مطالعه از مقایسه افرادی که قبل از 60سالگی سکته کرده بودند با افرادی که بعد از 60سالگی سکته کرده بودند بهدست آمد. برای این کار، محققان از مجموعه دادهای از حدود 9300نفر بالای 60سال که سکته مغزی کرده بودند و حدود 25هزار نفر در گروه کنترل بالای 60سال که سکته مغزی نکرده بودند، استفاده کردند. آنها دریافتند که افزایش خطر سکته مغزی در گروه خونی A در گروه سکته مغزی دیرشروع ناچیز است و این نشان میدهد که سکتههایی که در اوایل زندگی اتفاق میافتند ممکن است مکانیسم متفاوتی نسبت به سکتههایی که بعدا رخ میدهند داشته باشند. بهگفته نویسندگان این مطالعه، سکته مغزی در افراد جوان کمتر رخ میدهد که بهدلیل تجمع رسوبات چربی در شریانها (فرایندی به نام تصلب شرایین) و بیشتر بهدلیل عوامل مرتبط با تشکیل لخته است.