در شرایطی که تهران درحال بررسی پاسخ آمریکا به متن پیشنهادی اتحادیه اروپاست و هنوز اخبار موثقی در این زمینه منتشر نشده، اما گمانهزنیها در محافل رسانهای پیرامون گرههای موجود در مذاکرات ادامه دارد و برخی منابع معتقدند در شرایط کنونی مباحث پادمانی و تضمینها 2گره اصلی برای دستیابی به توافق بهشمار میرود.
بهگزارش همشهری، در روزهای اخیر و پس از ارائه پاسخ ازسوی واشنگتن که با تعلل 10روزه همراه بود، اگرچه دوطرف تلویحا اعلام کردهاند موارد اختلافی کاهش یافته و گفتوگوها روبهجلو بوده، اما بهنظر میرسد همچنان برخی اختلافات کلیدی باقی است که باید رفع شود.
برهمین اساس هم هست که برخی تحلیلگران معتقدند روند رایزنیها بهگونهای پیش میرود که برگزاری دور جدیدی از مذاکرات را باهدف رفع اختلافهای باقیمانده گریزناپذیر کرده و چشمانداز حداقل 2تا 3هفتهای پیشروی تعیینتکلیف گفتوگوها ترسیم کردهاست.
اختلاف در «جزئیات کلیدی»
در چنین شرایطی یک رسانه آمریکایی در گزارشی مدعی شد که آمریکا و ایران همچنان برسر جزئیات کلیدی یک توافق قریب‌الوقوع برای احیای توافق هسته‌ای با هم اختلاف دارند و ممکن است چند هفته برای حل اختلافاتشان زمان نیاز باشد. «بلومبرگ» در این گزارش به نقل از «مقام‌های مطلع» خبردادهاست که موانع بر سر راه توافق برجام همچنان ادامه دارد و تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ضمانت‌های اقتصادی، همچنان محل منازعه طرفین است.
این رسانه آمریکایی ادامه دادهاست که «با پاسخ واشنگتن و تهران به پیشنهاد «نهایی» اتحادیه اروپا که در ازای به عقب برگرداندن برنامه هسته‌ای رو به گسترش ایران، تحریم‌ها علیه اقتصاد این کشور، ازجمله صادرات نفت را کاهش می‌دهد، انتظارات برای یک پیشرفت قریب‌الوقوع بالا رفت.» به نوشته بلومبرگ، یکی از مقام‌های ارشد اروپایی تأکید کردهاست که «طرفین هرگز تا به این حد به احیای توافقنامه ۲۰۱۵ (برجام) نزدیک نشده‌اند و یک مشاور ارشد دولت بایدن هم این اظهارات را بازگو کرد.»
به نوشته این رسانه آمریکایی، «با این حال، 2مقام دیگر که از مذاکرات مطلع بودند، گفتند که اختلافها بر سر تحقیقات ناظران بین‌المللی (بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) درباره فعالیت هسته‌ای گذشته جمهوری اسلامی و دریافت ضمانت‌های اقتصادی مورد درخواست تهران درصورت خروج دولت آینده آمریکا از توافق ادامه دارد، همانطور که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا 4سال پیش چنین کاری را انجام داد». همه مقام‌هایی که بلومبرگ در گزارش خود به اظهارات آنها استناد کرده است، از این رسانه آمریکایی خواستهاند که بهدلیل صحبتشان درباره «اطلاعات حساس»، هویت آنها فاش نشود.
ادعاهای آژانس
بلومبرگ در بخشی از گزارش خود به ادعاهای پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اشاره کردهاست. این رسانه آمریکایی نوشت: «آژانس که بازرسان آن برای بیش از 3سال درحال بررسی آثار اورانیوم کشف‌شده در چندین سایت اعلام‌نشده هستند، در ماه‌سپتامبر 2نشست مهم برگزار می‌کند که با حضور مقام‌های ارشد همه طرف‌های اولیه توافق 2015(برجام) شامل چین، فرانسه، آلمان، ایران، روسیه، بریتانیا و ایالات‌متحده می‌شود». بلومبرگ ادامه داد: «تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طی هفته‌های اخیر به‌عنوان یک نقطه اختلاف و مانع بزرگ برای پیشرفت (در مذاکرات برجامی) ظاهر شده است، اما رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس این هفته طی مصاحبه با شبکه پی.بی.اس تأکید کرد که به نتیجه رساندن این تحقیقات ممکن است.»
مکث
آژانس بهدنبال ماجراجویی است
عضو هیأت‌رئیسه مجلس با اشاره به پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا، گفت: ایران از هیچکدام از اظهارات و مواضعی که از ابتدا درباره مذاکرات و احیای برجام مطرح کرده، عدول نکرده یا خواسته‌های فرابرجامی نداشته است و در پاسخ خود به اتحادیه اروپا حفظ عزت و مصالح نظام را مدنظر داشته است. محمد رشیدی در گفت‌وگو با خانه ملت، با بیان اینکه طرف‌های مقابل بسیار زیاده‌خواه هستند و در شرایط مختلف نظرات متفاوتی را بیان کردند، افزود: غربی‌ها و آمریکا می‌خواهند ایران غنیسازی خود را تا میزان 20درصد متوقف کند، آنها بهدنبال کسب بیشترین امتیاز هستند، درحالیکه می‌خواهند کمترین امتیازات را به ایران بدهند. وی ادامه داد: حفظ عزت و مصالح نظام جمهوری اسلامی اولویت ماست و در همه دوران مذاکرات و پاسخی که به اتحادیه اروپا اعلام کردیم، خواستار لغو تحریم‌ها، راستیآزمایی و تضمین اقتصادی بودیم که از روز نخست هم مطرح کردیم. در قانون اقدام راهبردی مجلس نیز بر حفظ عزت و کرامت ملت ایران و دستاوردهای جمهوری اسلامی تأکید شدهاست. رشیدی با بیان اینکه ایران بر تحقق مواضع خود اصرار دارد، اضافهکرد: مسائل پادمانی هم باید منتفی شود، دوربین‌های آژانس در چارچوب توافق اطلاعات لازم را ثبت می‌کنند و بیش از آن لازم نیست. متأسفانه آژانس بهدنبال ماجراجویی است تا شرایطی را ایجاد کند که ایران باز در بنبست قرار گیرد یا اما و اگرهایی ایجاد کند که توافق را تحت‌تأثیر قرار دهد اما معتقدیم توافق باید روشن و بدون چالش باشد. برهمین اساس خواستیم که پرونده پادمانی ایران بسته شود.
2 گره تا بازشدن کلاف برجام
برخی گمانهزنیها حکایت از آن دارد که «مباحث پادمانی» و «تضمینها» همچنان 2گره اصلی برای دستیابی به توافق بهشمار میرود
در همینه زمینه :
