تکاپوی روسیه و اوکراین برای تجدید قوا

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به‌تازگی و در شرایطی که 6ماه از آغاز جنگ اوکراین گذشته، با امضای یک فرمان نظامی دستور افزایش 10درصدی نیروهای ارتش روسیه را داد. پوتین روز پنجشنبه در کاخ کرملین مسکو با انتشار فرمان جدید خود اعلام کرد که تا آغاز سال2023، 137هزار نفر به سربازان ارتش روسیه افزوده خواهد شد. به این ترتیب و درصورت اجرای این فرمان تعداد کل نیروهای مسلح روسیه از 1.9میلیون نفر به بیش از 2میلیون نفر خواهد رسید.
افزایش نیروی نظامی روسیه در میانه جنگ اوکراین فقط یک طرف این بازی مسلحانه است. در طرف دیگر جنگ نیز اوکراینی‌ها به‌شدت و به‌صورت فشرده در حال آموزش نیروی نظامی خود هستند. پس از گذشت 6ماه از جنگ، ارتش روسیه و اوکراین از ادامه درگیری‌ها خسته‌اند و شاید از همین‌رو تجدید قوای انسانی در دستور کار هر دو کشور قرار گرفته است. 
«بیل برنز»، رئیس سازمان جاسوسی آمریکا، ماه گذشته تخمین زد که در طول جنگ اوکراین حدود 15هزار نظامی روس کشته و 45هزار نفر هم مجروح شده‌اند. او تخمین زد که تلفات نظامیان اوکراین کمی کمتر از نظامیان روس است. این نیروها از اسفندماه سال گذشته در امتداد جبهه‌ای به طول بیش از هزار کیلومتر مشغول نبرد هستند و آینده آنچه در اوکراین رخ خواهد داد بیش از هرچیز بستگی به آن دارد که کدام طرف می‌تواند ارتش خود را سریع‌تر تجهیز و تجدید قوا کرده و آموزش دهد.

ارتش روسیه در تکاپوی جذب نیرو 
اگرچه پوتین دستور افزایش نیروهای نظامی روسیه را امضا کرده، اما سازوکار آن در بیانیه کرملین مشخص نشده و هنوز معلوم نیست که افزایش این نیروها از طریق فراخوان عمومی نیروهای آماده به خدمت صورت خواهد گرفت یا قرار است ارتش روسیه نیروهای جدید حرفه‌ای را استخدام کند. برخی منابع خبری گفته‌اند که دستور اجرایی رئیس‌جمهور روسیه برای استخدام و جذب سرباز از طریق پرداخت مشوق‌های مالی قابل توجه به داوطلبان انجام خواهد شد.
اکونومیست در گزارشی آماری از میدان جنگ اوکراین، وضعیت ارتش روسیه را کمی دشوار عنوان کرده و گفته است که براساس برآوردها بیش از نیمی از تیپ‌ها و هنگ‌های روس اکنون کمتر از 60درصد از نیروی انسانی و تجهیزات اصلی خود را در اختیار دارند و به همین دلیل کارایی آنها کاهش یافته است. همچنین ولادیمیر پوتین تمایلی به اعلان رسمی جنگ ندارد. اعلان جنگ رسمی به روسیه این اجازه را خواهد داد تا مردان جوان را به‌صورت اجباری عازم خدمت سربازی کند و نیروهای ذخیره را فراخواند، اما ترجیح فعلی پوتین بر جذب نیروهای نظامی به‌صورت داوطلبانه است که برای این‌کار باید بهای سنگینی در قالب دستمزد‌های هنگفت بپردازد.
در عین حال فراخوان‌های میهن‌پرستانه در شهرهای کوچک روسیه هم نتوانسته انتظار فرماندهان نظامی را برای جذب داوطلبان فراهم کند. به‌گفته کارشناسان نظامی، اگرچه فراخوان جذب نیروهای جدید رزمی می‌تواند کمک بزرگی برای ارتش روسیه به‌شمار رود، اما مسئله آنجاست که ساختار ارتش روسیه حتی قبل از جنگ اوکراین از نظر سنی میانسال و در سنین نزدیک بازنشستگی بوده و طی سال‌های گذشته هم اقدامات وزارت دفاع روسیه برای جوان‌سازی نیروهای ارتش چندان نتیجه‌بخش نبوده است. درعین حال، برخلاف آنچه در تئوری بیان می‌شود، ‌نیروهای جدید جذب‌شده ارتش روسیه به‌جای 3هفته آموزش، تنها یک‌هفته آموزش نظامی می‌بینند و سپس راهی نبرد می‌شوند.

ارتش جوان‌تر اوکراین
در مقابل نیروهای میانسال ارتش روسیه، متوسط سن نیروهای ارتش اوکراین با توجه به جوان‌بودن این کشور بین 20 تا 30سال عنوان شده است. از سوی دیگر ارتش اوکراین از سوی ائتلافی از کشورهای غربی به آموزش‌های نظامی دسترسی دارد. این آموزش‌ها در انگلیس و توسط مربیانی از آمریکا، استونی، فنلاند، نروژ، نیوزیلند، سوئد و دانمارک به سربازان ارتش اوکراین داده می‌شود.
از نظر تعداد، ارتش اوکراین در موضع ضعف در قرار دارد. الکسی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین اعلام کرده که ارتش این کشور 700هزار نیرو در اختیار دارد که با افزوده‌شدن نیروهای پلیس، مرزبانی و ژاندارمری مجموع این نیروها به یک میلیون نفر می‌رسد. از سوی دیگر تنها بخش کوچکی از این نیروها دارای مهارت و تجربه برای شرکت در یک جنگ تمام‌عیار هستند. بر این اساس ارتش اوکراین از نظر تعداد، نصف ارتش روسیه و از نظر تعداد نیروهای حرفه‌ای نیز بسیار کمتر از نیروهای نظامی روسیه است. از این‌رو نیز لندن این روزها تلاش و توجه خود را بر آموزش نیروهای ارتش اوکراین متمرکز ساخته است.
جنگ اگرچه به‌طور رسمی میان اوکراین و روسیه است، اما واقعیت امر آن است که روس‌ها با ائتلافی نظامی از کشورهای غربی در حال مقابله هستند؛ ائتلافی که به نیروهای اوکراین تکنیک‌های جنگ شهری را آموزش می‌دهد. جنگ شهری تکنیکی به‌شدت مخرب است که به سربازان آموزش می‌دهد چگونه بدون نابودی زیرساخت‌ها مبارزه کنند. اعداد و ارقام اگرچه گویای کل ماجرا نیستند، اما تردیدی نیست که ارتش روسیه برای کسب و حفظ دستاوردهای خود در اوکراین نیازمند آن است که بداند تحولات در زمین اوکراین فقط با فرماندهی نیروهای اوکراینی نیست، بلکه این ائتلافی از کشورهای غربی است که جنگ را هدایت می‌کند.