ریزگردها در یزد کنترل می‌شود

سارا گلابگیریان| یزد - خبرنگار:

«تیفو‌ن» واژه ‌آشنایی برای یزدی‌هاست. این طوفان‌های محلی معمولا از ماه بهمن آغاز می‌شوند و تا اوایل خرداد ادامه دارند، اما یزدی‌ها عقیده دارند امسال وضعیت بسیار متفاوت است و تیفون‌ها در حال افزایش‌اند.
آمار اداره کل حفاظت محیط زیست استان نشان از کاهش حدود 20 درصدی روزهای آلوده سال دارد. شاید تفاوت احساس مردم با آمارها به این دلیل است که میزان آلایندگی ریزگردها و گرد و غبار به صورت 24 ساعته ارزیابی می‌شود، در حالی که طوفان‌های محلی یزد به طور آنی رخ می‌دهند و پایداری چندانی ندارند.
با این وضعیت بد نیست اندکی در جریان اطلاعات آماری از وضعیت روزهای آلوده استان قرار بگیریم تا نگرانی شهروندان اندکی کاسته شود؛ چرا که اطلاعات ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوای استان نشان از کاهش آلودگی‌ها دارند و حتی تعداد روزهای آلوده در فروردین‌ سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، کمتر شده است.


نگرانی شهروندان از آلودگی‌ها

یکی از شهروندان با اشاره به بروز مکرر تیفون‌های محلی و انتشار گرد و خاک در هوا می‌گوید: در زمان وقوع طوفان، وسعت دید بسیار محدود می‌شود، حتی آسمان به سیاهی می‌گراید و مردم به جای هوا، خاک تنفس می‌کنند.
«زیبا رحیمی» ادامه می‌دهد: با این شرایط قطعا سلامت بسیاری از شهروندان، به‌ویژه کودکان و افراد مسن، در معرض خطر قرار می‌گیرد. باید برای بهبود این وضعیت چاره‌ای اندیشیده شود، وگرنه ما نیز چون شهرهای جنوبی دیگر راهکاری برای مدیریت بحران ریزگردها نخواهیم داشت.
وی می‌افزاید: باید جلو بلند شدن خاک از سطح زمین گرفته شود و هیچ راهکاری به جز توسعه فضای سبز و نگهداری از آنچه در گذشته کاشته شده است، وجود ندارد.
وی از مسئولان و دستگاه‌ها می‌خواهد دست به دست هم دهند و با تجمیع اعتبارات، به ایجاد کمربند سبز برای شهرهای استان اقدام کنند تا با هر طوفانی، خاک بر سر شهروندان آوار نشود.
یکی دیگر از شهروندان خواستار اعلام وضعیت هوا به شهروندان می‌شود و می‌افزاید: نمایشگرهای اداره محیط زیست کارایی ندارند و مردم همواره در زمان وقوع طوفان، در معرض آن قرار می‌گیرند، حال آنکه با اعلام قبلی می‌توان از خسارات و جراحت‌های طوفان کاست.

«حمید رسولی»، با اشاره به جراحات و خسارت‌های میلیاردی طوفان به بخش‌های مختلف از جمله بخش کشاورزی، ادامه می‌دهد: مسئولان باید برای بهبود وضعیت چاره‌ای بیندیشند؛ چرا که به نظر می‌رسد هم شدت و هم تعداد وقوع طوفان در حال افزایش است و آینده ناخوشایندی در انتظار یزدی‌ها خواهد بود.
وی تاکید می‌کند: باید در کنار اتخاذ تدابیر لازم، برای کاهش بروز طوفان‌های محلی، با تثبیت شن‌های روان اطراف استان، آموزش‌های لازم نیز برای مقابله با این طوفان‌ها به شهروندان ارائه شود.


یزد محروم از اعتبار آلودگی هوا

مدیر کل محیط زیست استان درباره تدابیر استان برای مدیریت بحران ریزگردها می‌گوید: اداره کل حفاظت محیط زیست استان هیچ بودجه‌ای برای آلودگی‌ هوا دریافت نمی‌کند، در حالی بسیاری از کلانشهرها از این اعتبار برخوردارند، اما چون یزد جزو کلان‌‌شهرها نیست، از دریافت این اعتبار محروم است.
«سیدحسین سادات موسوی»، با اشاره به اینکه تثبیت ریزگردها از سوی اداره کل منابع طبیعی استان دنبال می‌شود، از انجام مطالعات و ارائه پیشنهاد از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست استان، در قالب طرح ریزگردها، خبر می‌دهد.
وی ادامه می‌دهد: فاز اول این طرح در قالب مطالعات با همکاری دانشگاه یزد انجام شده و در فاز دوم که مجری آن قطعا سازمان جنگل‌هاست، سازمان محیط‌زیست به عنوان مرجع تشخیص، تنها نظرات را اعلام می‌کند.

وی درباره سرانجام این طرح نیز می‌گوید: بر اساس این طرح دشت یزد- اردکان در اولویت اجرای طرح‌های مورد نظر برای کاهش ریزگردهاست و اولین اتفاقات باید در این محدوده رخ دهد.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان درباره مقایسه میزان آلودگی هوای یزد با کلان‌شهرها می‌گوید: میزان آلودگی هوای یزد در حد کلان‌شهرها نیست. وقتی از کانون آلودگی صحبت می‌شود، منظور مرکز استان است. مرکز استان یزد، تحت تاثیر آلودگی حادی نیست؛ چرا که اگر میانگین روزهای آلوده در یزد 5 روز باشد، در کلان شهرها 2 تا 3 برابر بیشتر است. 

وی با بیان اینکه هنوز می‌توان اقدامات پیشگیرانه برای کاهش آلودگی هوا در استان انجام داد، می‌افزاید: در سال‌های 75 و 76 ردیف اعتباری خاصی برای توسعه فضای سبز به استان اختصاص یافت و با مشارکت اداره کل حفاظت محیط زیست، اداره کل منابع طبیعی و شهرداری اجرا شد و در ادامه، اجرای طرح در داخل شهر به شهرداری و در خارج از شهر به اداره کل منابع طبیعی واگذار شد.
سادات موسوی توضیح می‌دهد: در قالب اجرای این طرح 60 هکتار کمربند سبز برای یزد ایجاد شد؛ حال آنکه افق این طرح 3600 هکتار است که با توسعه شهرها، این افق کاهش یافته است.


منابع آلودگی هوای استان

نماینده یزد و اشکذر در مجلس شورای اسلامی نیز درباره منشا آلودگی هوای استان می‌گوید: یکی از منابع آلودگی هوای استان گرد و غبار ناشی از خشکسالی‌ها و ناکافی بودن پوشش گیاهی و کاهش سطح پوشش گیاهی است و این موضوع باعث به وجود آمدن کانون‌های گرد و غبار و ریزگرد است.
«سید موسوی» ادامه می‌دهد: اگر بتوانیم سطح پوشش گیاهی را حفظ کنیم و برای تثبیت خاک به کاشت فضای سبز جدید متناسب و مقاوم به اقلیم گرد و خشک استان اقدام شود، قطعا، در کاهش آلایندگی ریزگردها موفق خواهیم بود.
وی می‌افزاید: بخشی از آلودگی هوای استان ناشی از فعالیت صنایع به ویژه صنایع سنگین از جمله فولاد است. بسیاری از کارخانه‌ها از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنند که آلاینده هستند. راهکار مدیریت این آلودگی نیز استفاده از فیلترها برای استانداردسازی میزان آلودگی است. 
این نماینده مجلس تاکید می‌کند: علم مورد نیاز برای مدیریت آلایندگی صنایع در دسترس است. باید بخش خصوصی را مکلف کنیم که از دانش روز استفاده کند و آلودگی را به کمترین حد ممکن برساند.


دریافت عوارض بابت آلایندگی معادن

نماینده یزد و اشکذر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بخشی از منابع آلایندگی استان هر دو نوع آلودگی را تولید می‌کند، می‌گوید: بهره‌برداری از معادن هم ریزگردها را منتشر می‌کند و هم آلودگی صنعتی را به دنبال دارد؛ از این رو بهره‌برداران معادن موظف هستند که برای جبران این خسارت، به پرداخت عوارض اقدام کنند. 
«سید موسوی» ادامه می‌دهد: با توجه به شکل‌گیری شورای معادن استان و عضویت نمایندگان در این شورا، امیدواریم به این موضوع بیشتر توجه شود؛ چرا که اولویت کاری این شورا حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی‌هاست.