اشغالگران صلیب به دست

محمدرضا مرادی؛ تحلیلگر سیاسی

استعمارگران اسپانیایی به‌عنوان نخستین اشغالگران سرزمین سرخپوستان، تنها به آن سرزمین اکتفا نکردند و با عبور از اقیانوس آرام، سرزمین‌هایی در آسیا را نیز به تسخیر خود درآوردند که مهم‌‌ترین آنها جزیره فیلیپین بود. فیلیپین در سال‌های پیش از میلاد یکی از مراکز بازرگانی در منطقه جنوب شرقی آسیا بود. نخستین اروپاییانی که به این جزایر آمدند، همراهان فردیناند ماژلان، کاشف معروف، بودند که در سال۱۵۲۱م، به همراه او این جزیره را کشف کرده و به این سرزمین پای نهادند.
اسپانیایی‌ها به منطقه‌ای گام نهادند که در جزایر جنوبی آن  اسلام باعث اتحاد آنها شده بود و حکومت‌های سازمان‌یافته اسلامی وجود داشتند. اسپانیا توانست سلطه خود را ابتدا بر مناطقی از این سرزمین بگستراند که مسلمان نبودند. با پیروی رهبران قبایل از سیاست‌های استعماری اسپانیا، راه نفوذ این کشور در فیلیپین هموارتر شد.
برخلاف دیگر مناطق که سربازان و نظامیان، استعمار را رواج دادند، در فیلیپین مبلغان مذهبی پرچمدار استعمار اسپانیا بودند. نظامی که در فیلیپین پا گرفت نظامی بود که در آن کلیسا و حکومت یکی بودند. به‌نظر برخی از محققان مسائل آسیای جنوب شرقی، با مطالعه تجربیات اسپانیا در آمریکای لاتین بهتر می‌توان به سیاست‌های اسپانیا در فیلیپین پی‌برد. تأثیر ارزش‌های اسپانیا در جامعه روستایی فیلیپین بسیار قوی و سرنوشت‌ساز بوده است. فیلیپین تنها کشور آسیای جنوب شرقی است که در آن اکثریت مردم مسیحی هستند. ۹۰درصد مردم فیلیپین مسیحی هستند که ۸۱درصد کاتولیک و ۹درصد پروتستان هستند و بقیه که شامل ۱۰درصد از کل جمعیت می‌شوند، بیشتر مسلمان هستند که تعداد زیادی از آنها در جزیره میندانائو در جنوب ساکنند.
در اوایل قرن نوزدهم، بیش از 200سال از حکومت اسپانیا در فیلیپین می‌گذشت و گروه زیادی از مردم این کشور که زیر نفوذ و آموزش فرهنگ مذهبی اسپانیا بودند، برای اشغال پست‌های دولتی و مذهبی شرایط لازم را داشتند؛ اما با همه اینها، اسپانیایی‌ها حاضر نبودند که آنها را بین خود بپذیرند. اسپانیا علاوه بر تأثیر فرهنگی و مذهبی در فیلیپین، اقتصاد فئودالی را نیز پایه‌ریزی کرد که پس از گذشت چند قرن منجر به طبقه‌بندی اجتماعی و جامعه فئودالی شد؛ هنوز هم این وضعیت به‌صورت جدیدتر در فیلیپین وجود دارد و بعضی از خاندان‌های بزرگ همچنان قدرت سابق خود را دارند.
فیلیپین در جنگ بین آمریکا و اسپانیا مستعمره آمریکا شد و سپس در جنگ جهانی دوم به تصرف ژاپن درآمد و در سال۱۹۴۶، درحالی‌که مانیل ویرانه‌ای بیش نبود، حکومت جمهوری در این کشور به‌وجود آمد.