تقویم / سالمرگ/ کاتب کوری
ژوزه در خانوادهای دهقان و فقیر به دنیا آمد. نام خانوادگی او بنا بود دِسوسا باشد، اما مأمور لایعقل ثبتاحوال به جای نام خانوادگی رسمی او، اسمی را نوشت که پدرش به آن شهرت داشت، اسمی که تمام عمر او را دنبال کرد و همیشه مایه مباهاتش بود: ساراماگو! بیحواسی مأمور ثبتاحوال البته به همینجا ختم نشد. روز تولد نوزاد در شناسنامهاش، در حقیقت 2روز پیش از تاریخ تولد حقیقی او ثبت شده است. ژوزه ساراماگو در مورد کودکی پرماجرا و خانواده تنگدستش میگوید: «اگر پدربزرگ من جای آنکه چوپانی بیسواد باشد، زمینداری پرمال و منال بود، من اینچنین از آب درنمیآمدم!» ژوزه که به 2سالگی رسید، به همراه خانوادهاش به روستای کوچکی در نزدیکی لیسبون نقلمکان کرد تا پدرش بهعنوان مأمور پلیس بهکار مشغول شود. در 13سالگی برای تحصیل به مدرسه فنی و حرفهای رفت تا تعمیرکار اتومبیل شود، اما علاقهاش به مطالعه او را از هدفش دور میکرد و چون هیچ کتابی در بساطش نبود، برای رفع نیازش مرتب به کتابخانه سر میزد.
ساراماگوی جوان در 25سالگی نخستین کتابش را منتشر کرد؛ رمانی که خودش آن را «پنجره» نامیده بود، اما برای بازاریابی بهتر و جذب مخاطب بیشتر، به پیشنهاد ناشر با عنوان «سرزمین گناه» منتشر شد. او تا سال1995 چندتایی رمان و نمایشنامه نوشت اما در این سال بود که با انتشار رمان «کوری» به شهرت رسید. همان سال برنده جایزه«کامو» شد و در سال۱۹۹۸ یعنی در ۷۶سالگی توانست جایزه «نوبل» ادبیات را بهدست بیاورد. این خبر را از مهماندار هواپیمایی شنید که سوار آن شده بود تا در بازگشت از نمایشگاه کتاب فرانکفورت، به مادرید نزد همسرش برود. این اولینباری بود که ادبیات پرتغال، جایزه نوبل را از آن خود میکرد.
ژوزه ساراماگو ۱۸ژوئن سال۲۰۱۰ در ۸۷سالگی بهخاطر ابتلا به سرطان خون درگذشت.