تئاتردر انتظارتماشاچی

سودابه حسینی | سنندج-خبرنگار :

تئاتر در استان به دلیل برگزاری جشنواره‌های مختلف مورد توجه گروه‎های هنری و کارگردانان کردستانی است، اما به جز ایام برگزاری جشنواره‌ها و در روزهای عادی سال کردستانی‌ها به تئاتر توجه چندانی نمی‌کنند و این هنر کم‌مخاطب است. «سید فریدون احمدی» (متولد ۱۳۵۹ سنندج) کارگردان و طراح عرصه تئاتر سنندج درباره این موضوع می‎گوید: «تئاتر زمانی زنده می‎ماند که تماشاچی داشته باشد، زیرا تئاتر آیینی‎ترین هنر جهان است و از زمان پیدایش دستمایه نمایش آیین‎ها و سنت‎های مردمی بوده است که آن را بازی و تماشا می‎کردند.» گفت‌وگوی همشهری را با این هنرمند و کارگردان تئاتر می‎خوانید.  

 از شروع فعالیت تئاتری‌تان بگویید.

از دوران بچگی علاقه زیادی به تئاتر و سینما داشتم. در زمان کودکی که با خانواده مجبور بودیم در روستا زندگی کنیم، در یک گاراژ با دوستان و فامیل تئاتر اجرا می‌کردیم. ما زمان اجرای تئاتر را روی یک کاغذ چاپ می‎کردیم و در روستا به دیوارها نصب می‌کردیم و حتی فروش بلیت و تماشاچی هم داشتیم. بعدها بیشتر در زمینه تئاتر خیابانی عروسکی و آیین‎ها فعالیت کردم. البته پیش می‌آمد که در یک سال ۵ کار صحنه‎‌ای هم داشته باشم. از طرفی حسابدار نیروگاه ترکیبی سنندج هستم و بعضی از روزها تا ساعت ۷عصر کار می‌کنم. برای همین همه به من می‎گویند که چطور با این همه خستگی باز‌هم سر تمرین می‌روم. من هم در جواب می‎گویم که چون عاشق کارم هستم. 

این روزها تئاتر سنندج با نبود تماشاچی مواجه است. برای داشتن مخاطب و تماشاچی چه راهکارهایی پیشنهاد می‎کنید؟

اول باید بدانیم مخاطب چه می‎خواهد. تئاتر باید دغدغه‎های اجتماع را بگوید. تئاتر باید برای کودکان بیشتر جنبه آموزشی داشته باشد و برای بزرگسالان نیز موضوعات اجتماعی را حتی گاهی با طنز دنبال کند. احساس می‎کنم انتخاب یک نمایش به‎روز و به‎دردبخور برای مردم مشکل اول کار است. تنها چیزی که می‎توانم بگویم این است که در سنندج تماشاچی با تئاتر قهر کرده و بیگانه شده است. ما ادعا داریم تئاتر کار می‎کنیم، ولی هنوز نمی‎دانیم مردم چه چیزی می‎خواهند و خواهان چه چیزی هستند. در حال حاضر تنها محلی که برای اجرا داریم مجتمع فجر است که مردم امکان دسترسی به آن را ندارند، چون خیلی دور است و رفتن به آنجا برای هنرمندان و مردم مشکل است. زمانی من اجرایی داشتم و دوستان و آشنایانم را دعوت کردم، اما به‎خاطر دوری مکان و سالن نتوانستند بیایند. 

چرا تئاتر بی‌تماشاچی است؟

تئاتر بی‌تماشاچی نیست. دوستانی داشته‌ایم که جدا از کیفیت کار و توانایی کار در سینما، اجراهایی با کمترین تبلیغات داشته‌اند که هنگام اجرای آنها سالن هم پر بوده است. اما به طور کلی حضور رسانه‎ها در این موضوع برای بررسی و اطلاع‎رسانی و گذاشتن میزگرد ضروری است. زمان اجرای یک نمایش اگر تیزری در چند نوبت در تلویزیون پخش و اطلاع‎رسانی به‌موقع ‎شود، حتما مخاطب بیشتری خواهد داشت. شاید یک دلیل این که تماشاچی تئاتر ما کم است، بی‌اطلاعی مردم از اجرای تئاترهاست. تئاتر یک نهاد آموزشی است. اگر آموزش و پرورش در برنامه بازدیدهای خود از مکان‌های مختلف، دانش‌آموزان را برای دیدن فیلمی به سینما ببرد و برای تئاتر هم همین برنامه‎ریزی را داشته باشد، حتما فرهنگسازی از پایه انجام می‌شود. باید سعی کنیم خواسته‎های مردم را برآورده کنیم و ببینیم بیشترین دغدغه‎های فکری مردم چیست که از آن بگوییم و آن را نشان دهیم. تا زمانی که مردم احساس نکنند دغدغه‎هایشان در تئاتر مطرح می‌شود، تماشاچی کم داریم.

 برای رفع مشکلات هنرمندان تئاتر کردستان چه حمایت‎هایی لازم است؟

اداره ارشاد اسلامی یکی از متولیان اصلی در این زمینه است که حمایت از هنرمندان و تسهیل فعالیت آنان در هر رشته هنری از جمله تئاتر را بر عهده دارد. مسئولان ارشاد چه در زمینه مکان تمرین و چه اجراهای شهرستانی و حتی اطلاع‎رسانی درست درباره این اجراها می‎توانند به گروه‎های نمایشی کمک کنند. شهرداری‎ها هم می‎توانند در زمینه تبلیغات محیطی کمک کنند. صداوسیمای مرکز کردستان نیز می‎تواند اسپانسر تبلیغات یک نمایش باشد، ولی در مرکز استان این‎گونه نیست. مدتی پیش در جلسه‎ای که در استانداری برگزار شد، بین شهرداری، صداوسیما و اداره ارشاد تفاهم‎نامه‎ای امضا شد، ولی بازخوردش را تا امروز ندیدیم. قرار بود برای اجراهای تئاتری تیزر و از طرف شهرداری بنرهای رایگان و تبلیغات محیطی پخش شود. برای نمونه برای 4 بنر اجرای نمایشم شخصا یک هفته دوندگی کردم تا موفق شدم و بالاخره این 4 بنر را برای یک هفته نصب کردند. 

شما به تازگی اجرای نمایش طنز «شب به خیر آقای سرباز» را داشتید. برنامه گروه برای اجراهای بعدی چیست؟

گروه ما به‎نام گروه «تئاتر مدرن» با ۵۰ نفر عضو ثبت شده است. این گروه در سال جاری کارهایی برای تولید و اجرای صحنه‎ای و نیز تئاتر عروسکی دارد. به جز خودم، کارگردان‌هایی مثل آقایان ترقی، قبادی و نقشبندی برنامه‎ریزی کرده‌اند. ما کارهایی را برای چندین جشنواره مانند تئاتر خیابانی مریوان و تئاتر تیررنگ کشوری ساری -که حوزه هنری مازندران آن را در دست اجرا دارد- و همچنین تئاتر شهروند سقز و جشنواره تئاتر عروسکی رضوی برنامه داریم و گروهمان سال پرکاری را خواهد داشت. 


یک تجربه شیرین

«سید فریدون احمدی » کارگردان تئاتر درباره محور فعالیت‌های تئاتری خود می‌گوید: من تجربه‎ای شیرین در کار طنز داشتم و از طنز خیلی لذت بردم. جشنواره طنز در دیواندره برگزار شد و دوستان پیشنهاد کردند که کاری را شروع کنیم. هرچند هدف ما اجرای عمومی بود، اما به جشنواره هم رفتیم و اجرای خیلی موفقی در چهارمین جشنواره طنز دیواندره داشتیم که بازخورد آن انگیزه مضاعفی به من داد. برای همین فعلا روی تئاتر طنز تمرکز دارم.