گفتمان اسلام
مسلمان برای شناخت علت حوادث به چه باید مراجعه کند؟
آیت‌لله شهید سیدمحمد بهشتی(ره): مسلمان وظیفه دارد برای شناخت علت حوادث یا از وحی کمک گیرد یا از علم، یعنی اگر پیغمبر بزرگوار اسلام (صلوات‌الله و سلامه علیه) یا یکی از ائمه طاهرین (سلام‌الله علیهم اجمعین) صریحاً فرموده باشند که فلان عامل غیبی موجب فلان پیشامد می‌شود، این کافی است؛ دیگر منتظر نمی‌ماند، چون وحی است. اگر مطلبی از بیت وحی و سرچشمه وحی گفته شد، البته قبول می‌کنیم و این کاملاً روشن است، یا مطالعات علمی و عالمانه بگوید فلان حادثه منشأ فلان حادثه دیگر می‌شود، این هم قبول است. اما اگر نه علم باشد و نه وحی، بلکه براساس خیالات و موهومات [گفته باشند] که فلان ساعت بد است و [این را] نه وحی گفته و نه علم، بلکه هنوز جهل پرادعا گفته [باشد] (چون ما امروز در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که جهل پرادعا، که ادعایش به آسمان‌ها می‌رسد، بر زندگی بسیاری از مردم حکومت دارد) هرگز این را نمی‌پذیریم؛ این وظیفه اسلام است. قرآن با صراحت می‌فرماید: مبادا به‌دنبال ظن و گمان بروید. در این تقویم‌های قدیمی که ظاهراً هنوز هم در خیلی جاها مرسوم است، نوشته شده است: طالع امروز دلالت می‌کند بر اینکه در این ماه چنین و چنان می‌شود، آخرش هم آمده والله اعلم! این «والله اعلم» هم برای این بود که خیلی به او اعتراض نکنند، وگرنه کسی که اعلم است، اصلاً این لاطائلات را نمی‌نویسد و در میان مردم منتشر نمی‌کند و بر دست و پایشان، دستبند و پا‌بند جهل و نادانی و ترس از عوامل موهوم نمی‌زند.
منبع: «رمضان بهشتی: گزیده تفسیر قرآن شهید آیت‌الله بهشتی»
