شروع مأموریت اصلی مریخنورد ناسا
کاوشگر مریخنورد استقامت به لحظه تاریخی و بزرگی در ماموریت خود رسیده است. این ربات ششچرخ سرانجام قرار است شروع به صعود از یک نمای دلتای باستانی در دهانهای که در آن فرود آمده است کند تا سنگهایی را که بهنظر میرسد شواهدی از زندگی گذشته روی این سیاره را در خود دارند، بررسی کند. در مسیر بازگشت به پایین، استقامت برخی از این سنگها را جمعآوری میکند و نمونهها را در پایه دلتا قرار میدهد تا در ماموریتهای بعدی بازیابی شوند.
به گزارش بیبیسی، هدف بازگرداندن این ماده به زمین در دهه2030 برای بررسی دقیق است. دکتر کیتی استک مورگان، معاون دانشمند این پروژه، گفت: دلتا در دهانه جزرو هدف اصلی برای اختر زیستشناسی این مریخنورد است. این سنگها احتمالا بالاترین پتانسیل برای نشانههایی از زندگی گذشته دارند و همچنین میتوانند در مورد آب و هوای مریخ و چگونگی تکامل آن در طول زمان به ما توضیح دهند.
مطالعه رسوبات
مریخنورد استقامت 18فوریه سال گذشته فرود دیدنی خود را در وسط دهانه 45کیلومتری جزرو مریخ انجام داد. از آن زمان به بعد در حال آزمایش ابزارها و پرواز با یک مینی هلیکوپتر آزمایشی و جمعآوری تصویر کلی از محیط اطراف خود است.
اما هدف اصلی ربات از رفتن به سیاره سرخ، مطالعه تپه عظیم رسوبات در غرب دهانه جزرو بوده است. مشاهدات اولیه استقامت روی سطح مریخ که مدتها براساس تصاویر ماهوارهای مشکوک به دلتابودن آن بود، اکنون این ارزیابی را تأیید کرده است. دلتا سازهای است که از گل و لای و شن و ماسهای که رودخانه هنگام ورود به حجم وسیعتری از آب تخلیه میکند، ساخته میشود. کاهش سرعت ناگهانی که در جریان رودخانه رخ میدهد باعث میشود هر چیزی معلق در آن به بیرون بیفتد. در مورد جزرو، حجم وسیعتر آب احتمالا دریاچهای به وسعت دهانهای بوده که میلیاردها سال پیش وجود داشته است.
پروفسور سانجیو گوپتا، دانشمند این ماموریت، گفت: رودخانههایی که به دلتا میریزند، مواد مغذی که برای زندگی مفید است به همراه دارند. همچنین، اگر زندگی در مناطق داخلی وجود داشته باشد، میتواند از رودخانه پایین آمده و در دلتا متمرکز شود. در روزهای اخیر، استقامت روی یک رمپ به سمت دلتا موسوم به Hawksbill Gap مانور داده است. این یک شیب ملایم است که ربات را به ارتفاع چند ده متری از کف دهانه میبرد. استقامت بهدنبال جذابترین سنگ دلتا میگردد.
ابزارهای هوشمند برای کشف حقیقت
پروفسور بریونی هورگان، دیگر دانشمند این ماموریت از پوردو، گفت: کاوشگر استقامت مجموعهای شگفتانگیز از ابزارها دارد که میتواند با بررسی رسوبات تا مقیاس یک دانه نمک، درباره شیمی، کانیشناسی و ساختار دلتا به ما نکات مهمی بگوید. ما در مورد شیمی این دریاچه باستانی، اسیدی یا خنثیبودن آب آن، محیط قابل سکونتبودن و نوع حیاتی که ممکن است در آن وجود داشته باشد، یاد خواهیم گرفت.
هیچکس نمیداند که آیا زندگی در مریخ آغاز شده است یا نه، اما اگر چنین بود، 3 یا 4 سنگی که استقامت انتخاب میکند تا در مسیر بازگشت به کف دهانه، حفاری و ذخیرهسازی کند، میتواند در اینباره جزئیاتی در اختیار ما بگذارد.
هرچند ابزارهای ربات بسیار هوشمند هستند اما بعید است که خود ربات بتواند اظهارات قطعی در این رابطه داشته باشد. حتی در زمین، جایی که میدانیم حیات میکروبی از میلیاردها سال قبل وجود داشته است، شواهد مربوط به نخستین اشکال فسیلشده آن دشوار است. بنابراین، برای کشف حقایق زندگی در مریخ باید منتظر ماند تا مجموعه سنگهایی که مریخنورد برای تحقیقات دقیقی که تنها بزرگترین آزمایشگاهها برای انجام آن مجهز هستند، به زمین آورده شود.
بررسی دقیقتر در زمین
جنیفر تروسپر، مدیر پروژه استقامت ناسا گفت: ادعای وجود حیات میکروسکوپی در سیاره دیگری در منظومه شمسی، ادعای بزرگی است. بنابراین، اثبات آن نیز باید قاطع و به محکمی این ادعا باشد. من فکر نمیکنم که ابزارهایی که ما در اختیار داریم بهتنهایی بتوانند این سطح از اثبات را ارائه کنند. ابزارهای فعلی فقط در حد شاید و اگر، میتوانند وجود چنین حیاتی را اثبات کنند. بنابراین باید منتظر بمانیم تا نمونههای جمعآوریشده به زمین برسد تا در آزمایشگاه برای حصول اطمینان با ابزارهای پیچیدهتر و با دقت بالاتری بررسی شود.
انتظار میرود که استقامت در پایان سال پس از بازگشت به کف دهانه، نخستین ذخیره سنگ خود را تحویل دهد. این انبار نهتنها شامل سنگهایی است که در طول نزول هاکسبیل جمعآوری شدهاند، بلکه شامل 4نمونه جمعآوریشده در ماههای گذشته در کف دهانه است. ناسا به همراه آژانس فضایی اروپا در مراحل پیشرفته برنامهریزی ماموریتهای مورد نیاز برای رفتن و بازیابی این انبار هستند. این سرمایهگذاریها که شامل یک مریخنورد دیگر، موشک و فضاپیمای مخصوص مریخنورد میشود، باید تا پایان این دهه به مدار پرتاب شوند.