عرضه همه صفرکیلومترها در یک سامانه واحد

براساس تصمیم جدید وزارت صمت که روز گذشته  به خودروسازان ابلاغ شد، فروش خودروهای صفرکیلومتر، از این پس در سامانه‌ای یکپارچه و به صورت متمرکز انجام خواهد شد. بر این اساس، فروش کارخانه‌ای محصولات شرکت‌های خودروساز از روز گذشته متوقف شد. طبق اعلام وزارت صمت، از این پس هرگونه فروش خودرو خارج از سامانه یکپارچه فروش، عرضه خارج از شبکه محسوب شده و مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.
به دنبال ابلاغ تصمیم جدید وزارت صمت، دیروز طرح پیش‌فروش یکی از خودروسازان خصوصی متوقف شد. شرکت بهمن‌موتور دیروز ساعاتی پس از ابلاغیه وزارت صمت در اطلاعیه‌ای اعلام کرد با توجه به درخواست فوری وزارت صنعت، مبنی بر توقف فروش، طرح پیش‌فروش یکی از محصولات بهمن‌موتور لغو شده است.
به گزارش همشهری، دیروز عبدالله توکلی لاهیجانی، سرپرست دفتر صنایع خودرویی وزارت صمت، از آغاز اجرای طرح فروش خودرو در قالب یک سامانه واحد، از هفته آینده خبر داد. او اعلام کرد: زیرساخت‌ها برای فروش خودرو در این سامانه متمرکز فراهم شده است. در نامه‌ای که با سربرگ وزرات صنعت، معدن و تجارت به شرکت‌های خودروساز ابلاغ شده، هدف از اجرای طرح یکپارچه کردن فروش، ایجاد شفافیت و افزایش رضایتمندی مردم اعلام شده است. در ماه‌های اخیر افزایش شدید قیمت انواع خودروهای پرفروش در بازار و عمیق‌تر شدن شکاف بین قیمت کارخانه و بازار به افزایش نارضایتی‌ها از اوضاع بازار خودرو دامن زده است. به ویژه اینکه با شروع سال جدید روند افزایش قیمت‌ها در بازار خودرو شتاب گرفته و این رشد قیمت به رکود موجود در بازار دامن زده است. با وجود ثبت قیمت‌های عجیب برای بعضی خودروها ازجمله عبور پراید از 200 میلیون تومان و رسیدن قیمت بازار بعضی از خودروها به دو برابر قیمت کارخانه، کارشناسان از نبود خریدار و کاهش آمار معاملات واقعی در بازار خبر می‌دهند.

 کاهش تولید به‌رغم وعده‌ها  
آمارهای ثبت شده از تولیدات خودروسازان در فروردین ماه امسال نشان می‌دهد مجموع تولید شرکت‌های خودروساز در نخستین ماه از سال 1401 در مقایسه با فروردین پارسال 30 درصد افت کرده و همزمان میزان فروش خودرو نیز کاهش 16.6 درصدی داشته است. این در حالی است که بر اساس آمارهای موجود مجموع تولید خودرو در سال 1400 نیز نسبت به سال قبل از آن  3.5  درصد، افت داشته و شرکت‌های خودروساز اسفندماه نیز در مقایسه با بهمن، کاهش تولید داشتند. در شرایطی که مجموع تولید خودروسازان در سال گذشته 900 هزار دستگاه بوده، منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت، می‌گوید بازار خودرو برای رسیدن به تعادل نیازمند عرضه 1.5 میلیون دستگاه در سال است.  
در چنین شرایطی کارشناسان می‌گویند کاهش آمار تولید و افزایش قابل پیش‌بینی تقاضا در شب عید محرکی بود که باعث شد بازار خودرو سال جدید را با افزایش قیمت آغاز کند، در شرایطی که وزیر صنعت، معدن و تجارت در آستانه سال نو، افزایش تولید و به تبع آن حذف فروش خودرو به شیوه قرعه‌کشی را وعده داده بود، به نظر می‌رسد با توجه به آمار تولید، این وعده فعلا عملی نخواهد شد. آمارها نشان می‌دهد تعداد فروش خودروهای سواری در فروردین ماه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 16.6 درصد افت کرده که افزایش قیمت، از عوامل مهم این کاهش اعلام می‌شود. طبق این آمار، ایران خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در فروردین امسال جمعا 56 هزار دستگاه خودروی سواری فروخته‌اند که این میزان در مقایسه با فروردین پارسال 11 هزار و 167 دستگاه کاهش نشان می‌دهد. اما فاکتور تاثیرگذار در این رشد قیمت، میزان تولید بوده است. بر اساس آمارهای ارائه شده خودروسازان، در فروردین امسال 3 شرکت ایران خودرو، سایپا و پارس‌خودرو جمعا 45 هزار و 396 دستگاه خودروی سواری تولید کرده‌اند که این میزان 18 هزار و 883 دستگاه کمتر از فروردین سال گذشته است. این آمار از هدفگذاری‌های انجام شده در وزارت صمت برای تولید 1.5 میلیون دستگاه خودرو در سال جاری فاصله‌ای بعید دارد.

بازتاب‌های تصمیم جدید
در معاملات روز شنبه بازار خودرو، نوساناتی در قیمت بعضی محصولات مشاهده شد که به باور فعالان بازار می‌توانست ناشی از طرح جدید وزارت صمت برای ساماندهی و یکپارچه‌سازی فروش ارزیابی شود. مهم‌ترین تغییر کاهشی روز گذشته مربوط به تندر 90 بود که با 20 میلیون تومان کاهش قیمت از 475 میلیون تومان به 455 میلیون تومان رسید. در مقابل خودروهای پرفروش افزایش یک تا 2 میلیونی در قیمت بازار را شاهد بودند؛ پژو 206 تیپ 2 با یک میلیون تومان افزایش قیمت 312 میلیون تومان معامله شد و پژو پارس با یک میلیون تومان رشد به 314 میلیون تومان رسید و تارا دنده‌ای با 7 میلیون تومان افزایش با قیمت 467 میلیون تومان معامله شد.

مکث
حذف قرعه‌کشی، سیاست قطعی وزارت صمت است
بر اساس اطلاعات رسیده به همشهری، سامانه فروش یکپارچه خودرو که آدرس آن در روزهای آینده اعلام خواهد شد زیر نظر سازمان حمایت تولیدکنندگان و مصرف کنندگان فعالیت خواهد داشت و قرعه‌کشی‌هایی که تا امروز از سوی شرکت‌های خودروساز انجام می‌شد در این سامانه متمرکز خواهد شد. گفته می شود این طرح که با هدف شفاف‌سازی قیمت و پالایش و حذف متقاضیان غیرواقعی طرح‌های پیش‌فروش خودرو طراحی شده و خودروسازان خصوصی نیز مکلف به حضور در آن هستند، پیش‌زمینه‌ای برای حذف سیستم ‌فروش از طریق قرعه‌کشی است و در دوره گذار تنها برای چند ماه فعال خواهد بود. در چند سال اخیر فاصله معنادار قیمت کارخانه تا بازار به معضلی برای متقاضیان واقعی و دستاویزی برای سودجویی برخی تبدیل شده است. بر اساس اعلام دفتر صنایع خودرو وزارت صمت، فیلترهای تعبیه شده در این سیستم یکپارچه برای مشخص کردن تعداد متقاضیان واقعی، کاهش شکاف میان نرخ کارخانه و بازار را کاهش خواهد داد.