اتحاد استراتژیک آمریکا-هند، قربانی بحران اوکراین

آمریکا، برای فشار وارد کردن به روسیه به‌خاطر حمله به اوکراین، باید تلاش کند تا وزن چین در این معادلات را پایین بیاورد و بدون همکاری هند، نمی‌تواند روی این مسئله مانور بدهد اما روابط واشنگتن و دهلی‌نو، دچار اختلافات و ناهماهنگی‌هایی غیرمنتظره شده است.
به گزارش وال‌استریت ژورنال، تنش‌ها بعد از آن بالا گرفت که هند، بدون توجه به تقلاهای آمریکا، از همراهی با محکوم کردن حمله روسیه به اوکراین خودداری کرد. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به‌شدت از این تصمیم هند ناراحت شده و برخی قانونگذاران آمریکا هم به‌شدت این اقدام هند را محکوم کرده‌اند.
سناتور کریس مرفی در جلسه استماعی که درباره روابط هند و آمریکا برگزار شده بود گفته است: «من و بسیاری از همکارانم به‌خاطر ابهام در موضع هند در قبال بزرگ‌ترین تهدید علیه دمکراسی از جنگ جهانی دوم به بعد گیج شده‌ایم.»
سفیر هند در سازمان ملل، گفته بود که نخستین نگرانی هند، خروج امن شهروندان این کشور از اوکراین است. حدود 2هزار دانشجوی هندی در اوکراین تحصیل و زندگی می‌کنند.
رای ممتنع هند به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در محکومیت روسیه، در حساس‌ترین زمان ممکن داده شد و واشنگتن هرگز اینقدر روی کمک هند حساب باز نکرده بود. غرب امیدوار است تحریم‌ها روسیه را از پا دربیاورد اما مسکو امیدوار است با حمایت پکن بتواند از این تحریم‌ها عبور کند. در این شرایط است که رقابت استراتژیک هند و چین برای آمریکا اهمیتی بسیار زیاد دارد.
دولت بایدن همین حالا درگیر مسئله اعطای معافیت‌های تحریمی به هند است تا قرارداد 5.5میلیارد دلاری خود برای خرید سامانه‌های پیشرفته دفاع موشکی از روسیه را نهایی کند. دهلی‌نو، ‌با وجود نگرانی‌های آمریکا، در مقابل درخواست‌ها برای دوری کامل از روسیه مقاومت کرده است چون نیمی از واردات تسلیحاتی‌اش، به‌خصوص جنگنده‌ها و هلی‌کوپترها و زیردریایی‌ها، توسط مسکو تامین می‌شود.
آمریکا که با اوج‌گیری نفود مالی و نظامی چین درگیر است، اخیرا به‌دنبال تقویت اتحاد خود با هند بوده است. دولت بایدن، پیمان دیالوگ امنیتی چهارجانبه را که پیمانی با حضور ژاپن، ‌استرالیا و هند است به‌صورت رسمی با هدف امنیت و آزادی تحرک در منطقه هند و اقیانوسیه ایجاد کرده است اما در پس این شعار رسمی، تلاشی جدی برای جلوگیری از افزایش نفوذ چین در این منطقه نهفته است.
 تنش در روابط هند و چین افزایش یافته است و درگیری‌های مرگبار مرزی بین 2کشور، هند را مصمم کرده است که با جدیت بیشتری با نفوذ چین مقابله کند. با این حال رابطه هند با روسیه بسیار قدیمی‌تر و گرم‌تر بوده است.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند در ماه دسامبر توافق کردند تا همکاری‌های فناوری نظامی را برای بیش از یک دهه آینده تقویت کنند و به این مسئله اشاره کردند که درخواست هند برای خرید سامانه S-400 از روسیه، تا مرحله اجرایی شدن پیش رفته است.
عرفان نورالدین، مدیر ارشد مرکز جنوب آسیا در شورای آتلانتیک گفته است: «در واقع، روسیه یک متحد قدیمی هند طی 5دهه گذشته بوده و این آمریکاست که شریک جدیدی برای هند به شمار می‌رود.»
نورالدین درباره رأی اخیر هند درباره حمله روسیه به اوکراین گفته است: «من فکر می‌کنم آنها از اینکه رأی‌دادنشان روسیه را نارحت کند و (خرید و تامین) سیستم‌های تسلیحاتی را به خطر بیندازد ترسیده‌اند.»
در یک سال گذشته، دولت هند تلاش کرده است تا منابع خود را تنوع بخشد و علاوه بر شرکای قدیمی، خرید تسلیحات از اسرائیل و فرانسه را هم شروع کرده اما با این حال روابط خود با مسکو را گرم نگه داشته تا روسیه، تجهیزات و تسلیحات قدیمی هند را سرپا نگه دارد.
دولت آمریکا، هند را تشویق کرده است تا از علاقه‌اش برای خرید سامانه دفاع موشکی از روسیه دست بردارد. اما با این حال تا این لحظه نگفته است که تحریم‌هایی را علیه هند درنظر خواهد گرفت. براساس یک قانون در آمریکا که در سال 2017 تصویب شده است، شرکای تجاری روسیه در برخی معاملات تسلیحاتی، ‌شامل تحریم‌های آمریکا خواهند شد. با این حال، هند بدون توجه به این قانون خرید این سامانه را دنبال کرده است چون تقریبا هیچ‌کس تردیدی نداشت که آمریکا به هر حال معافیت‌های تحریمی در این‌باره را صادر خواهد کرد. افسران هندی به‌صورت خصوصی بارها گفته‌اند که از کسب این معافیت مطمئن هستند. دونالد لو، دستیار وزیر خارجه آمریکا در جلسه استماع کنگره که همین هفته برگزار شد به سناتورها گفته است که نمی‌داند آمریکا در نهایت چه تصمیمی در این‌باره خواهد گرفت. او گفته است که اتفاقات در اوکراین قطعا در این مورد مدنظر قرار خواهند گرفت، هرچند هند یک شریک مهم آمریکاست.
سناتورها مارک وارنر و جان کورنین، روسای مشترک کمیته روابط هند و آمریکا، ‌در ماه اکتبر در نامه‌ای از دولت بایدن خواسته بودند تا این معافیت‌ها را به هند بدهند و به دولت این کشور اجازه بدهند تا آنطور که صلاح می‌داند در این مسئله پیش برود. وارنر همین پنجشنبه گذشته در پاسخ به سؤالی درباره اینکه نبرد اوکراین چه تأثیری بر نظر پیشین او دارد گفته است که همچنان در تلاش است تا معافیت‌ها را برای هند از دولت بایدن بگیرد. سناتور کورنین هم در واکنش به رأی متفاوت هند در سازمان ملل درباره محکومیت حمله روسیه به اوکراین، گفته است که این رفتار دهلی‌نو ناامیدکننده بوده است.
سناتور تیم کین گفته است که از رأی هند متعجب نشده، اما به این مسئله اشاره کرده که در همان روز که روسیه به اوکراین حمله کرده بود، نخست‌وزیر پاکستان در روسیه بوده و با پوتین دیدار کرده است. هند، که رقابتی سنتی با پاکستان دارد، به‌گفته سناتور کین، قطعا این مسئله را نادیده نگرفته است.
رویکرد دولت بایدن برای دوری از تحت فشار قراردادن هند، البته پیش از این هم سابقه دارد؛‌ دولت بایدن تا حالا دولت هند را به‌خاطر رفتارهای تبعیض‌آمیز با اقلیت‌های نژادی و مذهبی در این کشور تحت فشار نگذاشته اما مقامات آن گفته‌ا‌ند که در ملاقات‌های خصوصی، این مسئله را با همتایان هندی خود پیش کشیده‌اند. دلیل این مسئله این است که آمریکا، می‌خواهد بر زمینه‌های همکاری با هند تمرکز کند تا به تقویت این کشور در رقابت با چین کمک کند.

خط خبر
   نیروهای مورد حمایت روسیه و گارد ملی اوکراین، بعد از آنکه دومین آتش‌بس برای تخلیه شهر ماریوپول هم ناکام ماند، همدیگر را به نقض آن متهم کردند. دالان امن برای ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه و تخلیه شهر، شنبه هم به سرانجام نرسید و دیروز هم در نخستین اقدام سرنوشتی مشابه داشت. براساس اعلام اوکراین، قرار بر این بوده که 200هزار نفر این شهر را ترک کنند. صلیب سرخ درباره وضعیت انسانی در این شهر هشدار داده است. 
    رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، در تماسی تلفنی از ولادیمیر پوتین درخواست کرد تا در اوکراین آتش‌بس اعلام کند، دالان‌هایی امن برای کمک‌های انسان‌دوستانه تعیین کند و قرارداد صلح با اوکراین را امضا کند. اردوغان در تماسی تلفنی با پوتین این درخواست‌ها را مطرح کرده بود. پوتین در این تماس تلفنی گفته است که تنها وقتی عملیات نظامی خود در اوکراین را متوقف می‌کند که به درخواست‌های مسکو رسیدگی شود. او گفته است که عملیات نظامی روسیه طبق برنامه و جدول پیش می‌رود.
    صندوق بین‌المللی پول درباره پیامدهای جهانی اقتصادی جنگ اوکراین هشدار داده و گفته است که اگر تنش‌ها  افزایش یابد، این پیامدها ویرانگر خواهد بود.
    وزیر خارجه اوکراین به همتای آمریکایی خود گفته است که کشورش به جت‌های جنگی و سیستم دفاع هوایی نیاز دارد و خودداری ناتو در اعلام منطقه پرواز ممنوع بر فراز این کشور را نشانه‌ای از ضعف خوانده است.
   ولودیمیر زلینسکی، رئیس‌جمهور اوکراین هشدار داده است که روسیه برای بمباران اودسا در ساحل دریای سیاه آماده می‌شود. او گفته است که این کار روسیه، جنایت جنگی است.