قیمت خدمات خشکشویی افزایش نمی‌یابد

«سالی که نکوست از بهارش پیداست، معمولا از نیمه بهمن مشخص می‌شود که وضع بازار شب عید چطور است و شب عیدی در کار هست یا نه، امسال درحالی‌که در پایان بهمن هستیم هنوز بازار هیچ تکانی نخورده و شرایط نشان می‌دهد امسال هم مثل 2سال گذشته شب عیدی در کار نیست.» 
این ها را رئیس اتحادیه خشکشویی‌ها و لباسشویی‌های تهران می‌گوید؛ صنفی که در سال‌های گذشته افزایش حجم کارشان در اسفندماه گاهی شب‌ها هم آنها را در مغازه‌ها نگه می‌داشت و خیلی از کارها را نمی‌توانستند تا شب عید تحویل مشتری‌ بدهند. برای خشکشویی‌ها معمولا ماه آخر هر فصل پررونق‌تر است و ماه آخر سال داغ‌ترین فصل کار، اما 3سال است که کرونا رکود را به‌جای رونق مهمان مغازه‌هایشان کرده است. ابوالفضل رجب‌زاده در گفت‌وگو با همشهری بازار شب عید امسال را هم مثل 2سال گذشته کم‌رونق می‌داند و می‌گوید: «انتظار می‌رفت امسال با انجام واکسیناسیون و بازگشت شرایط به حال عادی کسب‌وکارها بتوانند دوباره رونق شب عید را تجربه کنند اما حالا وضعیت اقتصادی، عرصه را تنگ کرده و مردم با احتیاط بیشتری هزینه می‌کنند.» او اضافه می‌کند: «تا 8-7 سال پیش خیلی از مردم اسفندماه از پادری تا پتو و پرده و لباس‌هایشان را شب عید به خشکشویی‌ها می‌سپردند اما در سال‌های اخیر به قدری هزینه‌های مردم بالا رفته که هرچه را بتوانند در خانه شست‌و‌شو می‌کنند و مراجعه به خشکشویی‌ها به نصف رسیده است. به همین دلیل حالا که در آستانه عید هستیم کار خشکشویی‌ها درنهایت ۲۰ تا ۳۰درصد نسبت به ماه‌های قبل بیشتر می‌شود که هنوز تا رسیدن به شرایط عادی سال‌های گذشته فاصله زیادی دارد.» این مسئول صنفی امیدوار است افزایش مراجعه در اسفندماه درحدی باشد که بتواند هزینه‌های شب عید شامل تسویه حساب و عیدی پرسنل، رنگرز، رفوگر و غیره و همینطور هزینه‌های جانبی واحدهای صنفی را پوشش دهد.

افزایش قیمت مواداولیه
قیمت هر بشکه 220لیتری پرکلراتیلن که ماده اصلی خشکشویی است، سال گذشته 12 تا 13میلیون تومان بود که امسال به 50میلیون تومان رسیده؛ ماده‌ای فرار که با توجه به فرسودگی دستگاه‌های مورد استفاده مصرف آن بیشتر هم شده، نایلون از کیلویی 12-10هزار تومان به کیلویی 52هزار تومان رسیده و پودرهای شوینده، نرم‌کننده‌ها، لکه‌برها و چوب لباسی هم به همین نسبت، افزایش قیمت داشته‌اند. این‌ افزایش قیمت‌ها در کنار هزینه‌های آب ، برق ، گاز و حقوق پرسنل، مخارج خشکشویی‌ها را به‌شدت بالا برده و باعث شده بسیاری از واحدهای صنفی خشکشویی، امسال جواز کسب خود را باطل کنند و به مشاغل دیگری روی بیاورند. به‌گفته رئیس اتحادیه خشکشویی‌های تهران امسال 50واحد صنفی جواز خود را باطل کردند و در ازای آن فقط 12-10واحد صنفی به جمع خشکشویی‌های تهران افزوده شد. افزایش اجاره‌بها و قیمت نجومی دستگاه‌های مورد استفاده از دلایلی است که به‌گفته فعالان این صنف باعث شده تمام درآمد این کار، هزینه شود و به‌رغم زحمت و هزینه‌های زیاد، به‌دلیل رکود بازار سودی عاید واحدهای صنفی نشود. دستگاهی که 5سال پیش با قیمت 100میلیون تومان خریداری شده حالا قیمتش به 2میلیارد تومان رسیده و تنها تعویض یکی دو قطعه از آن 100میلیون تومان هزینه برمی‌دارد.

قیمت خدمات شب عید افزایش نمی‌یابد
به‌رغم رشد هزینه‌ها، افزایش قیمت خدمات خشکشویی امسال بیش از 30درصد نبوده و شب عید تغییر قیمتی در خدمات ایجاد نخواهد شد. رئیس اتحادیه خشکشویی‌ها و لباسشویی‌های تهران در این زمینه تأکید می‌کند: «بعضی از اصناف، قیمت کالاها و خدمات خود را در شب عید افزایش می‌دهند اما برای خشکشویی‌ها قیمت‌ یکبار در اوایل سال 30درصد افزایش یافت و برای تمام سال، همان قیمت‌ها ملاک کار است، در نتیجه نرخ خدمات این صنف در شب عید همان است که در ماه‌های قبل دریافت می‌شد.» 

نرخ‌ها براساس درجه‌بندی
رجب‌زاده با تأکید بر اینکه اصل نرخنامه رنگی خدمات خشکشویی در مغازه‌ها با مهر برجسته و هولوگرام باید در معرض دید مشتری قرار داشته باشد، افزود: «نرخنامه فتوکپی شده، دال بر تخلف است؛ زیرا هر واحد صنفی براساس درجه‌بندی کیفی خود نرخ‌های مشخصی دریافت می‌کند و ممکن است واحد صنفی درجه3 نرخنامه واحدهای صنفی درجه2 یا بالاتر را کپی کرده و براساس آن هزینه دریافت کند.» واحدهای خشکشویی از ممتاز تا درجه3 رده‌بندی شده‌اند که به‌گفته رئیس اتحادیه خشکشویی‌ها و لباسشویی‌های تهران، نرخ‌های مصوب آنها از هر رده تا رده بعدی بین 10 تا 15درصد متفاوت است. درجه واحد صنفی بالای نرخنامه نوشته شده و مراجعه‌کنندگان باید از تطابق قیمت‌های دریافتی با درجه واحد صنفی اطمینان حاصل کنند. واحدهای صنفی درجه3، خشکشویی ندارند و شست‌وشو را با آب انجام می‌دهند.

مشکلات خاص خشکشویی‌ها
در کنار مشکلات رکود بازار و رشد هزینه‌ها، خشکشویی‌ها مشکلات دیگری هم دارند که کسی از آنها خبر ندارد. به‌کار رفتن پارچه‌هایی از جنس‌های مختلف یا در رنگ‌هایی که شستن یک‌جای لباس را غیرممکن می‌کند از مهم‌ترین این مشکلات است. شستن لباسی که درآن پارچه پشمی در کنار جنس پلاستیکی به‌کار رفته تقریبا غیرممکن است، چراکه پلاستیک با ماده پرکلرین خراب می‌شود و پارچه پشمی با آب و این مشکل باید از سوی تولیدکنندگان لباس مورد توجه قرار گیرد. رجب‌زاده در این زمینه می‌گوید: در انتخاب متریال لباس‌ها تنها ظاهر لباس مورد توجه قرار گرفته و این در 20 تا 30درصد موارد کار شست‌وشوی لباس را به‌شدت مشکل و پراسترس می‌کند. کاربرد رنگ‌های مشکی و سفید هم در یک‌لباس در مواردی که پارچه مشکی رنگ می‌دهد مشکل‌ساز است و در هر صورت لباس را خراب و یک‌بار مصرف می‌کند.

هزینه شستن پتو بالاست
قبلا با تغییر فصل، پتو و لحاف زیاد به خشکشویی‌ها آورده می‌شد، امسال این آمار هم 50درصد کمتر شده؛ این درحالی است که پتو حتی اگر در سبد لباسشویی‌های خانگی جا شود، باز به‌دلیل کوچک بودن سبد به‌راحتی نمی‌چرخد و معمولا پودر یا مایع لباسشویی در لابه‌لای آن باقی می‌ماند. در لباسشویی‌های صنعتی به‌دلیل بزرگ بودن سبد این کار به راحتی انجام می‌شود اما معمولا برای حفظ کیفیت و به دلایل بهداشتی پتو‌های مشتریان به‌صورت جداگانه و نهایتا 3پتو با هم شسته می‌شود که این امر هزینه‌بر است. در روزهای نزدیک به عید معمولا تراکت‌ها و آگهی‌های پیامکی و اینستاگرامی زیادی منتشر می‌شود که درآن قیمت شست‌وشوی پتو 10 تا 20هزار تومان ذکر شده؛ این آگهی‌ها مربوط به کارگاه‌های زیرزمینی است که 30-20 پتو را یکجا و بدون جداسازی‌های بهداشتی در یک دستگاه می‌شویند و این کار هزینه آنها را کاهش می‌دهد. مردم با مقایسه این قیمت با نرخ 50هزار تومانی خشکشویی‌ها تصور می‌کنند قیمت در واحدهای صنفی بالاست؛ درحالی‌که این ارزانی بی‌حکمت نیست.

نرخ‌های مصوب
در نرخنامه خشکشویی‌ها 7قلم جنس تعرفه مشخص دارد و قیمت دیگر اقلام، توافقی است. این 7قلم عبارت است از؛ کت‌شلوار سِت، کت، شلوار، مانتو، بلوز، پیراهن مردانه و دامن. در دیگر موارد به‌دلیل گسترگی و تنوع جنس، تعیین نرخ شست‌وشو با بررسی جنس کالا و با توافق با مشتری انجام می‌شود. به‌طور مثال، پتو می‌تواند مسافرتی، پشمی، گلبافت، ضخیم یا نازک باشد که در هر مورد نوع شست‌وشو و قیمت متفاوت است.