خواب سفر در نوروز 1401

محمد باریکانی- دبیر گروه زیست‌بوم

سفرهای نوروزی باز هم کنسل می‌شود. این ادعا را می‌توان از اظهارات کارشناسان وزارت بهداشت که 2روز قبل شعار «در خانه ماندن در نوروز» را تکرار کردند، دریافت.
با تکرار داستان «در خانه بمانید» برای نوروز1401 همزمان با ورود ایران به پیک ششم کرونا و گستردگی ابتلای سریع به‌سویه اومیکرون این بیماری، دیگر سخن برخی کارشناسان گردشگری کشور که پیش‌تر اعلام می‌کردند صنعت گردشگری ایران تا پایان سال2024 در ایران تعطیل خواهد بود، به واقعیت نزدیک می‌شود. پیشتر با حجم بالای واکسیناسیون گسترده در ایران و جهان انتظارها بر آن بود تا صنعت گردشگری ایران با رونق نسبی در سال1401 و 2022میلادی مواجه شود؛ اما سویه اومیکرون تا همین امروز مشخص کرده  که افزایش شیوع این بیماری بزرگترین مانع بر سر راه سفرهای داخلی و خارجی است. اکنون که بیش از یک ماه تا سفرهای نوروزی مانده،‌هشدارهای بهداشتی نشان می‌دهد گردشگری در این تعطیلات مانند سال‌های گذشته تعطیل خواهد بود؛ افزون بر آن که سیاست‌های کلان اقتصادی نیز افزایش سرسام‌آور هزینه‌های سفر را در پی خواهد داشت تا این موضوع نیز قفل دیگری بر رکود گردشگری در کشور بزند.

هتل‌ها تعطیل می‌شوند
همین دیروز جمشید حمزه‌زاده، رئیس جامعه هتلداران ایران به همشهری خبر داد که تعرفه حامل‌های انرژی در هتل‌های کشور که پیش‌تر با نرخ صنعتی و دولتی محاسبه می‌شد چندین ماه است که با نرخ تجاری محاسبه شده و قبض‌های کلان هزینه مصرف گاز هتل‌ها، راهی جز تعطیلی آن‌ها باقی نگذاشته است.
به‌گفته حمزه‌زاده، اگر دولت فکر جدی برای وضعیت هزینه‌های اعمال‌شده بر مصرف گاز هتل‌ها نکند، هتلدارها غیر از تعطیلی این واحدها آن هم در شرایطی که انتظار می‌رفت سفرهای نوروزی با استقبال بیشتری مواجه شود، ندارند.
او با اعلام اینکه با محاسبه هزینه مصرف گاز حتی در مهمانسراهای 2یا 3ستاره که پول گاز مصرفی آنها برای یک دوره به بیش از 8میلیون تومان رسیده است، گران‌شدن هزینه هتل‌ها دور از انتظار نیست، گفت: در برخی شهرهای کشور که در زمستان مصرف حامل‌های انرژی و گاز بالا است، قبض گاز هتل‌ها به بیش از 80میلیون تومان رسیده است و در این شرایط هتلدار چاره‌ای جز تعطیلی واحد یا افزایش هزینه‌های اقامت ندارد.
رئیس جامعه هتلداران ایران با اعلام اینکه افزایش هزینه اقامت به افزایش هزینه سفر خانوارهای ایرانی منجر می‌شود از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خواست در گفت‌وگو با رئیس‌جمهوری و وزارت نیرو و دستگاه‌های مرتبط فکری به حال کاهش تعرفه‌های مصرف حامل‌های انرژی در بخش تاسیسات گردشگری و اقامتی به‌عنوان زیرساخت‌های اصلی گردشگری کشور کند.
او اعلام کرد: اگر فکری به حال این وضعیت نشود هتل‌ها دیگر شرایط ماندگاری ندارند و ناگزیر از تعطیلی واحدهای اقامتی در کشور هستند.
اظهارات جمشید حمزه‌زاده در شرایطی مطرح می‌شود که 40روز تا آغاز سفرهای نوروزی مانده است و اگر حتی سویه اومیکرون به کنسل کردن سفرها منجر نشود، هزینه‌های گزاف سفر ایرانی‌ها را ناگزیر از برچیدن بساط سفرهای نوروزی از سبد خرید خود می‌کند.

سفر گران و فعالان گردشگری بیکار
افزایش هزینه سفرهای خروجی هم کم از سفرهای داخلی ندارد. جدا از ماجرای مالیات بر ارزش افزوده بلیت‌های پروازی که پرداخت آن برعهده مسافر است، هزینه خروج از کشور هر مسافر و بالا بودن نرخ ارز در سفرهای خارجی شیوع سویه اومیکرون نیز باعث‌شده بسیاری از سفرهای خارجی گردشگران ایرانی لغو شود. محمدحسن کرمانی، فعال گردشگری در این‌باره به همشهری می‌گوید: امید بود در نوروز1401رونق اندکی به موضوع گردشگری و سفر بازگردد اما با انتشار سویه اومیکرون و افزایش سطح هشدارها، امسال هم صنعت سفر و گردشگری همچون گذشته با رکود مواجه می‌شود.
او می‌گوید: مردم دیگر پول سفر ندارند و دفاتر خدمات مسافرتی و آژانس‌ها بیکار هستند. ضمن آنکه هزینه اقامت در خارج از کشور نیز افزایش یافته و یک اتاق هتل در برخی سفرهای خارجی 50میلیون تومان هزینه دارد. در این شرایط چه‌کسی می‌تواند به سفر خارجی برود؟
ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردانان ایران هم در اظهاراتی که اخیرا در قالب یک گفت‌وگوی ویدئویی با هتل‌نیوز منتشر شد، از مشکل ورود پول به ایران در بخش گردشگری کشور خبر داده و گفته است، درحالی‌که برخی تورهای ورودی به کشور در انتظار سفر به ایران در نوروز هستند، امکان دریافت پول تورهای اجرا شده به‌دلیل تحریم‌ها وجود ندارد.
او می‌گوید: میلیون‌ها یورو هزینه اجرای تورهای ورودی به کشور از سوی شرکت‌های چینی و دیگر کشورها به برگزار‌کنندگان تور در ایران پرداخت نشده و به بهانه تحریم شرکت‌های خارجی میلیاردها تومان پول دفاتر گردشگری اجرا‌کننده تورهای ورودی در ایران را بلوکه کرده‌اند.
 به‌گفته پورفرج، بازگشت رونق به گردشگری ورودی ایران نیز تنها در صورت به نتیجه رسیدن برجام امکان‌پذیر است و اگر مذاکرات برجام به نتیجه نرسد فعالیت تورهای ورودی نیز به‌شدت سخت می‌شود چون امکان ورود پول تورهای برگزار شده در ایران وجود ندارد.
او با اعلام اینکه جامعه تورگردانان ایران برای نوروز امسال برخی تورهای رزرو شده برای سفر به کشور را پشت مرزهای ایران دارد، از نبود امکان ورود پول تورهای اجرا شده به ایران گلایه کرد و از عزت‌الله ضرغامی خواست در گفت‌وگوی مستقیم با رئیس‌جمهوری به وی بگوید که امکان گرفتن پول تورهای برگزار شده در ایران وجود ندارد. چون همین که نام ایران در صرافی‌ها و بانک‌های خارجی بیاید تمامی پول‌های واریزشده بلوکه می‌شود و دفاتر گردشگری ناگزیر هستند در مذاکره با دفاتر خارجی به آنها بگویند پول تورهای برگزار شده را به‌حساب افراد خارج از ایران واریز کنند و حتی نامی هم از ایران در واریز پول‌ها نیاورند تا پول‌ها بلوکه نشود که در این شرایط دفاتر خارجی نیز از این کار سر باز می‌زنند و اعتمادشان را به ایران از دست می‌دهند. بنابراین تا زمانی که مشکل ورود پول به ایران حل نشود گردشگری ورودی نیز رونق نخواهد گرفت.