جوانان؛ پیشران انقلاب اسلامی در خود باوری

صفیه رضایی- روزنامه‌نگار

از زیرساخت‌های بنیادین توسعه و امنیت در هر کشوری خوداتکایی و خودباوری است. مقوله‌ای که شاید از لحاظ فیزیکی ملموس نباشد اما در بستر حکمرانی مطلوب در قالب مفاهیمی همچون اعتماد به نفس یا خودکفایی نیز معنا می‌شود. در بیان کلی دستیابی به قدرت، توسعه، امنیت در پیوند با خوداتکایی و خودباوری میسر است. ضمن اینکه این خودباوری و اعتماد به نفس ملی نشات گرفته از روحیه جوانگرایی است که دولت‌ها و حکومت‌ها می‌توانند با تأکید بر آن نوعی سرمایه اجتماعی پایدار را رقم بزنند. در مجموع رمز موفقیت هر حکومتی اتکا بر اعتماد به نفس و خودباوری و تقویت روحیه جوانانی است که در واقع سرمایه اجتماعی مطلوب تلقی می‌شوند. رهبر معظم انقلاب در بیانات خود بارها بر ترویج روحیه خودباوری و اینکه «ما می‌توانیم» تأکید کرده‌اند. ایشان فرموده‌اند:« اندیشه پیران و فکر و تجربه‌ آنها آن‌وقتی به‌کار می‌آید که حرکت جوانانه جوانان وجود داشته باشد؛» نگرش رهبر معظم انقلاب سپردن امور به‌دست جوانان صاحب صلاحیت است. بدیهی است که این رویه می‌تواند در عین تقویت روحیه اعتماد به نفس و خودباوری، زمینه تعالی و توسعه انقلاب اسلامی را فراهم کند. به‌عبارتی جوان گرایی، اعتماد به نفس و خودباوری می‌تواند زمینه پویایی انقلاب اسلامی را ایجاد کند. این مهم در بسیاری از صحنه‌های تاریخی از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون مورد تأیید قرار گرفته است.

جوان‌ها انقلاب را پیش بردند
فتح‌الله کلانتری، کارشناس مسائل سیاسی در این زمینه به همشهری می‌گوید: مصداق بارز خودباوری و جوان‌گرایی در انقلاب اسلامی در
 8 سال دفاع‌مقدس معنا می‌شود. شهید حسن باقری فرمانده قرارگاه نصر و از فرماندهان اصلی عملیات آزادسازی خرمشهر در زمان شهادت 26ساله بود. فرماندهی لشکرهای سپاه نیز برعهده جوانانی مانند قاسم سلیمانی، محمدعلی جعفری، مرتضی قربانی، مهدی باکری، احمدمتوسلیان بود که سن هرکدام آنها از 40سال تجاوز نمی‌کرد .به‌عبارتی با وقوع جنگ تحمیلی، بخش مهمی از مسئولیت‌های نظامی کشور برعهده جوانانی قرار گرفت که تجربه چندانی در امور نظامی نداشتند اما با تکیه بر ایمان و روحیه خودباوری توانستند ارتش تا بن دندان مسلح رژیم بعث رادرضربه‌های متعددی به شکست بکشانند.
وی افزود: پیش از جنگ، در زمان انقلاب اسلامی این جوانان بودند که توانستند غیرت دینی خود را به دنیا نشان دهند و با همین غیرت دینی بود که انقلاب به ثمر رسید. همچنین در ناامنی‌های دهه60، وقایع تروریستی و دفع آنها، این جوانان بودند که عزم خود را نشان دادند.

به جوانان بی‌مهری نکنیم
کلانتری با مقایسه انقلاب‌های کشورهای مختلف گفت: در انقلاب فرانسه، 17درصد مردم، در انقلاب شوروی 27درصد از اقشار کارگران، اما در انقلاب اسلامی بین 78تا 98درصد از مردم حضور داشتند که بیشتر آنها جوان کم  سن و سال بودند. با وجود این در 40سال گذشته، واقعیت خودباوری و جوان‌گرایی مورد بی‌مهری دولت‌ها قرار گرفته است. به این معنی که با میدان ندادن به جوانان به‌صورت ناخواسته، خودباوری و اصل «ما می‌توانیم» از آنها گرفته می‌شود. این در حالی است که رهبر معظم انقلاب بارها بر این دو اصل تأکید کرده‌اند. این تحلیلگر‌ مسایل سیاسی اینطور نتیجه گرفت که پایه جوان گرایی، خودباوری است. بستری که می‌تواند در قالب گفتمان انقلاب اسلامی باعث ثمرات بسیار شود. اهمیت موضوع جوان گرایی تا آنجاست که در رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، 43بار جوان گرایی تکرار شده است.
تأکید کلانتری بر حفظ روحیه خودباوری و جوان گرایی به‌عنوان پیشران‌های انقلاب اسلامی است. موضوعی که مصادیق آن اندک نیست و هر جا از ابتدای انقلاب و پس از آن، جوانان‌ها حضور داشتند بسیاری از دستاوردها و نتایج محقق شده است. به‌عبارتی هر جا روحیه توانستن برای جوان‌ها تزریق شده است ثمرات آن برای انقلاب اسلامی به بار نشسته است. نظیر این دستاوردها در علوم لیزری، میکروالکترونیک، روباتیک، ابررایانه‌ها، صنایع نفت و گاز و دانش بنیان‌ها کاملا مشهود است. موفقیت‌هایی که با وجود تحریم‌ها حاصل شد و توانست تهدید تحریم را تبدیل به فرصت کند.
نکته دیگر اینکه انقلاب ذاتا یک جنبش رو به جلوست. گذشته‌ها را نقد کرده و برای آینده برنامه می‌ریزد.حرکتی آینده‌گرا ؛ در این میان نوگرایی و ابتکار از خصلت‌های جوانان است که در عمل به ماهیت حرکت انقلابی تبدیل می‌شود. حال اگر این خصایل با تجربیات نسل‌های نخست انقلاب همراه شود می‌تواند حرکتی پر نیرو ولی با کمترین خطا را پدید آورد که تحقق اهداف انقلاب را به سرعت به پیش ببرد. از این‌رو؛ دولتی که بر این پیشران‌های انقلاب تکیه کند قادر است گره‌های اجتماعی را به راحتی و به‌دور از محافظه‌کاری‌های برآمده از بوروکراتیک پیر و زمینگیر بگشاید. اگر وظیفه دولت‌ها را حل مسایل بدانیم بی‌گمان اندیشه‌های جوانان ایرانی با دانش روز، قادر است ارزش‌های انقلاب را با قدرت در بستر کارآمدی بسیار بهتر به پیش ببرد.