جشن معلق
بیست و دومین جشن خانه سینما همچنان در بلاتکلیفی به سر می‌برد
جشن خانه سینما که هر سال در روز ۲۱ شهریور مصادف با روز سینما برگزار می‌شود، بزرگ‌ترین رویداد سینمایی غیردولتی است که در آن بهترین‌های رشته‌های مختلف سینمایی توسط خود اهالی سینما قضاوت و برگزیده می‌شوند. اهمیت جشن خانه سینما را در مستقل بودنش و برگزاری آن توسط نهادی صنفی می‌دانند که متخصصان و فعالان هر رشته بهترین‌های آن رشته را داوری می‌کنند. عده‌ای از سینماگران معتقدند از آنجا که در جشن خانه سینما نگاه فنی و تخصصی حاکم است و از ملاحظات سیاسی خبری نیست، جوایز این جشن، ارزنده‌تر از سایر جشن‌های سینمایی است. آمیختگی سیاست دولت‌ها با خط مشیء جشنواره‌های سینمایی معمولا مسئله‌ای است که به مذاق بعضی از اهل سینما خوش نمی‌آید. بر همین اساس، جشن خانه سینما برای سینماگران ارزش ویژه‌ای دارد و برگزار نشدنش می‌تواند لطمه‌ای بر پیکره سینمای ایران تلقی شود.
مصایب یک جشن
از سال 1376تا 1398، بیست و یک دوره از این جشن برگزار شد، اما شیوع کرونا بر برگزاری دوره بیست و دوم گره‌ای افکنده که گویا به این راحتی باز نمی‌شود. 30مهر امسال قرار بود جشن خانه سینما به عدد 22برسد و بعد از2 سال 80فیلم سینمایی که در این مدت در پلتفرم‌های نمایش آنلاین یا سینماها به نمایش درآمده‌اند مورد داوری قرار بگیرند. مطابق آنچه ایسنا گزارش کرده، امسال بنا بود این مراسم به شکلی متفاوت و حتی بدون اینکه نام جشن را داشته باشد، صرفا برای داوری آثار سینمایی 2 سال قبل و معرفی برگزیده‌ها در ۳۰مهرماه برگزار شود که مشکلاتی ازجمله آنچه در موضوع زیرساخت یک بستر مشخص برای تماشا و داوری باید فراهم شود، مانع از برگزاری در تاریخ اعلامی شده است، اما آیا هنوز می‌توان به برگزاری این جشن امید داشت و اساسا جشن این دوره را باید با چه سازوکاری برگزار کرد؟ خرداد امسال رامین حیدری فاروقی، مستندساز به ایسنا گفته بود: «مفهوم اکران در این ایام بسیار پیچیده است.
فیلم‌هایی به وقت خود اکران نشدند، به شکل دوپاره اکران شدند، تعدادی اصلاً اکران نشدند، شکل نمایش و عرضه آثار متفاوت بوده است، سال گذشته داوری رخ نداد و تعداد آثاری که باید در کنار هم داوری شوند و مربوط به 2 دوره هستند مسئله خیلی مهمی است. چه باید کرد؟ اگر اینها داوری نشوند در آینده باید با حجم زیاد آثار چه کرد؟ در آخرین دوره، ما سازوکاری طراحی و اجرا کرده بودیم که اعضای آکادمی در طول سال و در سالن‌های سینما و همراه تماشاگران، آثار را ببینند، اما با همه‌گیری بیماری و تعطیلی و وقفه‌های غیرقابل پیش‌بینی، حالا سؤال این است که اگر داوری صورت نگیرد، آیا سزاوار است و می‌شود قید تشویق کار کسی را زد که در این ایام در فیلمی مشارکت داشته و درخشیده و شاید به این زودی‌ها و به آسانی تکرار نشود؟ آیا می‌شود در این اکران نامتوازن از اعضا تقاضای داوری دقیق و صحیح و کارشناسانه داشت؟ آیا می‌شود در پلتفرم‌ها شرایطی برای تماشای آثار و داوری آنها به شکل مجازی فراهم آورد؟ آیا جشن را می‌شود به شکل نیمه‌حضوری برگزار کرد؟» و سؤال دیگری که مهم می‌نماید این است که آیا درصورتی که امسال هم جشن خانه سینما برگزار نشود، می‌توان به برگزاری آن در سال‌های آتی امید داشت؟
نشانه‌ای از یک رابطه
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، این سؤال مطرح شد که رابطه ارکان دولتی سینما با خانه سینما که نهادی مستقل است چطور خواهد بود و آیا وزارت ارشاد و سازمان سینمایی دولت سیزدهم علاقه‌ای به تعامل با خانه سینما دارند یا خیر؟ محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی، مدتی پیش به‌طور سرزده به خانه سینما رفت و با هیأت مدیره این نهاد دیدار کرد. در این دیدار خزاعی که خود تهیه‌کننده سینما و یکی از اعضای خانه سینماست، بیشتر شنونده بود و ترجیح داد مشکلات مربوط به معیشت، رفاه، امنیت شغلی، بیمه و ساماندهی نیازمندی‌های سینما را از زبان نمایندگان صنوف مختلف سینمایی جویا شود.
او در این دیدار گفته بود: «باید سعی کنیم در خانواده سینما به هم کمک کنیم چون در نهایت همه ما یک خانواده هستیم و جدا از بحث معیشت و اقتصاد برای هدف‌های متعالی‌تر در سینمای ایران تلاش می‌کنیم. باید سعی کنیم مشکل معیشت و منزلت هنرمندان را حل کنیم و در این رابطه مقرر شده تا هیأت مدیره خانه سینما مکانیسم و طرحی را ارائه دهد که حل مشکلات به‌صورت سامان‌مند صورت بگیرد.»
مشکلات سینمای ایران در این روزها آنقدر هست که حل مشکلات معیشتی و رفاهی بدنه سینما برای رئیس سازمان سینمایی در اولویت باشد. همانطور که تمام جشنواره‌های سینمایی در این 2 سال کرونایی برگزار شده‌اند و کرونا نتوانسته جلودار آنها باشد، باید امیدوار بود که جشن خانه سینما هم برگزار شود و حیات این جشن مستقل همچنان تداوم یابد. البته از این نکته هم نباید غافل شد که آیا در شرایط کنونی، هیأت‌مدیره خانه سینما تمایلی به برگزاری این جشن دارد یا خیر. چنانچه مسئولان این جشن قصد برگزاری آن را نداشته باشند، قاعدتا نمی‌توان سازمان سینمایی را در این میان مقصر دانست. باید دید در روزهای آتی چه سرنوشتی برای این جشن رقم می‌خورد.
