گزارش
سردرگمیسیاست طالبان در مورد زنان
طالبان گفته است دختران افغان بهزودی به مدارس باز میگردند اما هزاران زن شاغل نمیدانند چه آیندهای در انتظارشان است
دختران افغان، بعد از وقفهای طولانی بهخاطر قدرتگرفتن طالبان، دوباره اجازه خواهند یافت به مدارس متوسطه بازگردند.
سعید خوستی، یکی از سخنگویان وزارت داخله افغانستان ضمن اعلام این خبر به الجزیره گفته است که زمان دقیق بازگشت دختران به مدارس بهزودی توسط وزارت آموزش و پرورش اعلام خواهد شد.
او گفته است که بهزودی تمامی مدارس و دانشگاهها بازگشایی خواهند شد و علاوه بر دانشآموزان دختر، زنان هم بهکار تدریس خود بازخواهند گشت. بعد از به قدرترسیدن طالبان، از دانشآموزان دختر دبیرستانی خواسته شده بود تا زمانی که محیط امن آموزشی ایجاد شود، در خانههایشان بمانند. دختران در مدارس ابتدایی البته به مدرسه میرفتند.
منع حضور دانشآموزان دختر در مدارس، نگرانی از تکرار برخورد ظالمانه با زنان در دوره اول حکمرانی طالبان را زنده کرد. با این حال طالبان از همان ابتدای به قدرترسیدن وعده داد که به حقوق زنان و دختران احترام خواهد گذاشت. اما آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل گفته است که وعدههای طالبان درباره رعایت حقوق زنان و دختران دروغین بوده و بهشدت از این گروه انتقاد کرده است.
قطر و پاکستان، حامیان اصلی طالبان هم گفتهاند که از سیاستهای طالبان درباره زنان حمایت نمیکنند و از این گروه انتقاد کردهاند. فعلا تنها دانشآموزان دختر و ورزشکاران خبرهای امیدوارکنندهای شنیدهاند و دهها هزار زن که در دولت پیشین شاغل بودهاند از آینده خود خبر ندارند. در برخی موارد، آنها نهتنها امیدی به بازگشت بهکار خود ندارند که نگران این هستند که بهخاطر شغل پیشین خود، با برخورد طالبان هم مواجه شوند.
دانشگاه، با تفکیک جنسیتی
بحث بازگشت دختران به دانشگاه، از پیش مطرح بود و 5هفته قبل، عبدالباقی حقانی، وزیر تحصیلات عالی دولت طالبان گفت که زنان میتوانند به دانشگاه برگردند اما تفکیک جنسیتی در دانشگاهها اعمال خواهد شد. او یک روز بعد از اینکه طالبان از کابینه جدید خود رونمایی کرد در یک کنفرانس خبری شرکت کرد و شرایط بازگشت زنان به دانشگاه را تشریح کرد.
او در این کنفرانس خبری گفت که حجاب در دانشگاه اجباری است و زنان باید آن را رعایت کنند. او همچنین گفت که دانشجویان دختر فقط توسط استادان زن آموزش داده خواهند شد؛ «شکر خدا ما تعداد زیادی معلم زن داریم. در این مسئله مشکلی نخواهیم داشت. تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا معلمان زن پیدا کنیم تا آموزش دانشجویان دختر به آنها سپرده شود.»
او البته گفت که تفکیک جنسیتی حتی به محتوای درسی هم خواهد رسید و موضوعات آموزشی بازبینی خواهند شد.
کورسوی امید برای ورزشکاران
یکی از حوزههایی که با آمدن طالبان با تردیدهای بسیار زیادی مواجه شد، ورزش در افغانستان است. نهتنها زنان که حتی مردان از تداوم فعالیتهای ورزشی اطمینان نداشتند. بسیاری از ورزشکاران، یا پنهان شدند و یا از کشور گریختند. اخیرا از یکی از مقامات ارشد طالبان نقل شده که زنان از پرداختن به ورزش منع خواهند شد. با این حال او بعد از انتشار صحبتهایش گفته که سخنانش به درستی از پشتون ترجمه نشده است.
در این میان، عزیزالله فضلی، رئیس جدید فدراسیون کریکت افغانستان گفته است که مقامات ارشد طالبان مخالف ورزش زنان نیستند؛ «موضع آنها این است که بهصورت رسمی هیچ منعی برای ورزش زنان وجود ندارد، بهخصوص کریکت زنان. آنها مشکلی با شرکت زنان در ورزش ندارند. کسی از ما نخواسته که کریکت زنان را متوقف کنیم... اخیرا یک مقام طالبان گفته است که سیاست باید از ورزش جدا نگه داشته شود و آنهایی که ورزش را بلد هستند و از نظر فنی مهارت دارند در مناصب مربوطه بهکار گرفته خواهند شد.»
چنین رویکردی، شاید از ترس اولیه ورزشکاران بکاهد اما همچنان تردیدهای زیادی درباره ورزش زنان وجود دارد.
قضاوت و پنهانشدن از ترس
شرایط اما برای همه یکسان نیست و برخی، نهتنها امیدی به آینده ندارند که همچنان باید از گذشته بترسند. صدها قاضی زن در افغانستان، از وقتی که طالبان قدرت را بهدست گرفته، در ترس زندگی میکنند و از ترس بدرفتاری و انتقام، خود را پنهان کردهاند.
به گزارش الجزیره، قضات زن بلافاصله بعد از به قدرترسیدن طالبان زندگی پنهانی خود را شروع کردهاند. آنها دلیل خوبی هم برای این کار دارند؛ در 11روزی که طالبان 34استان را فتح کردند، هزاران زندانی از زندانها آزاد شدند. در میان آنها، محکومانی بودهاند که حکمشان را قضات زن صادر کردهاند و احتمالا تعداد زیادی از آنان بعد از آزادی به طالبان پیوستهاند. نفوذ آنها در طالبان چنان بوده که مقامات طالبان درباره ورود عناصر فاسد به این گروه هشدار دادهاند.
با وجود این، برخی از قضات زن تلاش کردهاند که بهکار خود برگردند. وحیده، یک قاضی زن در بلخ برای نمونه بعد از تسلط طالبان به دادگاهش برگشت اما نگهبانان مسلح به او گفتند که دستوری برای قبول قضات ندارند و او باید به خانه برود. او البته دیده بود که مردان بهراحتی به دادگاه میروند و به این مسئله اعتراض کرده بود تا اینکه به او گفته شده بود زنان نمیتوانند در دادگاهی که مردان در آن هستند، کار کنند.
روزهای سخت کارمندان
کارمندان زن دولتی هم احتمالا با سرنوشتی همچون قضات مواجه خواهند بود؛ مگر اینکه آنقدر خوششانس باشند که مردان نتوانند جایشان را بگیرند. طالبان بعد از به قدرترسیدن، به کارمندان زن دستور داد تا به خانه بروند و منتظر دستورات بعدی باشند. آنطور که مقامات طالبان گفتهاند، دولت جدید بهدنبال این است که تا آنجا که میتواند از کارمندان زن استفاده نکند و مردان را جایگزین آنها کند. با این حال در برخی مشاغل که مردان نمیتوانند جای زنان را بگیرند، از زنان خواسته خواهد شد تا بهکار برگردند.
در شهرداری کابل هم که تعداد بسیار زیادی از زنان استخدام شده بودند، همین وضعیت به دستور طالبان پیاده شده است. شهردار کابل ماه پیش گفته بود که زنان به مرخصی فرستاده شدهاند تا درباره آنها تصمیمگیری نهایی شود.
تنها زنانی که از همان ابتدا مشخص بود میتوانند در مشاغل خود بمانند، کادر درمان و پرستاران بودند که طالبان گفته بود میتوانند بهکار خود ادامه دهند.
