کوچه به کوچه با عضو شورای شهر تهران؛ از دردسر بافت‌های فرسوده تا ترافیک معابر
۶ ساعت در جست‌وجوی مشکلات شمیران نو
پریسا نوری
محله شمیران‌نو جزو محله‌های کم برخوردار شمال شرق پایتخت و از معدود محله‌هایی است که بار مجموعی از مشکلات شهری، فرهنگی، اجتماعی، ترافیکی و... را یکجا به دوش می‌کشد.
«ناصر امانی» عضو شورای‌شهر تهران که بازدید میدانی از محله‌های کم برخوردار و محروم را در اولویت برنامه‌هایش قرار داده، هفته گذشته به این محله رفت. امانی در این بازدید که کوچه به کوچه انجام شد و ۶ ساعت به طول انجامید، در دیدار و گفت‌وگو با اهالی و کاسبان مشکلات ریز و درشت ساکنان این محله را بررسی کرد.
خیابان گل‌ها در شمال محله شمیران‌نو از نخستین نقاطی بود که مورد بازدید این عضو شورا قرار گرفت. در این محدوده، ساختمان مخروبه مرکز بهداشت صاحب‌الزمان(عج)، تاریکی معبر و زمین خاکی بایر، مشکلات بسیاری برای اهالی به وجود آورده است.
«بهنام کریمی» از ساکنان قدیمی و معتمدان محله که در این بازدید محلی عضو شورای‌شهر را همراهی می‌کرد، درباره ساختمان مخروبه مرکز بهداشت صاحب‌الزمان(عج) گفت:»این مرکز تا ۵ سال پیش فعال بود و خدمات خوبی در حوزه بهداشت و درمان به اهالی ارائه می‌داد؛ اما متأسفانه آن را به بهانه نوسازی تخریب و رها کردند و حالا مدت‌هاست که این مرکز خدمات‌رسان به یک مخروبه و فضای بی‌دفاع شهری تبدیل شده است.» یکی از ساکنان محله هم در تأیید صحبت‌های کریمی گفت: «کارتن‌خواب‌ها و معتادان شب‌ها اینجا تجمع می‌کنند و ترددشان در این محدوده دردسرهایی از جمله افزایش سرقت‌های‌ریز و درشت را به همراه داشته است.»
- وضع نامناسب زمین چمن
در ادامه بررسی میدانی، وضع نامناسب زمین چمن مصنوعی درخیابان «نعمت‌زاده» مورد توجه این عضو شورای‌شهر قرار گرفت. کریمی با اشاره به نرده‌های شکسته، نبود سیستم روشنایی، کفپوش پاره و مستهلک و همچنین وفور زباله در اطراف زمین گفت:»با وجودی که در این محله جوانان مستعد و ورزشکار کم نیستند و یک مدال طلای جهانی در کشتی و چند مدال آسیایی و کشوری در سایر رشته‌های ورزشی داریم اما کمبود امکانات ورزشی و بی‌توجهی به امکانات موجود جوانان را از ورزش دلزده می‌کند.» عضو شورا در ادامه مسیر، از شمالی‌ترین نقطه محله و محدوده کندرو شهید زین‌الدین و زمین بایر جنب بازار میوه وتره‌بار محله بازدید کرد. در این محدوده هم در نگاه اول انباشت زباله و وجود معتادان متجاهر در گوشه و کنار زمین توی ذوق می‌زد.
مرد جوانی از ساکنان محله گفت: «همان‌طور که مشاهده می‌کنید وضع اینجا اسفبار است و مشکلات بسیاری برای ما که در فاصله چند متری این زمین زندگی می‌کنیم به وجود آورده است. لطفاً به این موضوع به‌طور ویژه رسیدگی کنید! » «مهدی کریمی» که سابقه عضویت و دبیری شورایاری محله شمیران‌نو را دارد، درباره پیشینه این زمین گفت: «قرار بود امتداد بزرگراه شهید زین‌الدین از این محدوده گذر کند که به دلایلی انجام نشد. این زمین قبلاً توسط شهرداری تملک شده بود و در دوره‌ای که مهندس جاوید شهردار منطقه بود قرار شد برای افزایش سرانه‌های ورزشی در این زمین یک ورزشگاه روباز ساخته شود که این موضوع با گذشت چند سال هنوز محقق نشده است.»
- بافت فرسوده و ناپایدار
ادامه بازدید میدانی امانی، به کوچه‌پسکوچه‌های منتهی به خیابان قائم و کندرو بزرگراه شهید زین‌الدین رسید. جایی که چهره ناخوشایند ساخت‌وساز نامتقارن، خانه‌های فرسوده و آلونک‌هایی که با قوطی و حلب روی بام‌ها ساخته شده، عریان است. «جبارکریمی» مدیر دفتر توسعه محلی شمیران‌نو که به این بازدید میدانی پیوسته بود،
گفت: «یکی از اصلی‌ترین مشکلات این محله که از ۴۰ سال پیش و همزمان با شکل‌گیری محله شروع شده، این است که بیشتر املاک اینجا سند ندارند و قولنامه‌ای خرید و فروش می‌شوند. این موضوع به مشکلات بسیاری از جمله پشت‌بام‌فروشی، ساخت‌وساز غیراستاندارد، انباشت ریزدانه، تشکیل بافت فرسوده و ناپایدار منجر شده است.» کریمی با تأکید بر اینکه علت اصلی تشکیل بافت فرسوده بی‌سندی املاک محله است،
افزود: «چون خانه‌های اینجا سند ندارند و طبعاً پایان کار از شهرداری نمی‌گیرند اغلب مالکان بی‌توجه به استحکام بنا، چند طبقه اضافه بر روی بام ساخته‌اند و به این صورت بافت ریزدانه و فرسوده‌ای شکل گرفته است که با کمترین لرزشی فرو می‌ریزد.» یکی از ساکنان این خانه‌های فرسوده هم بعد از شنیدن صحبت‌های مدیر دفتر نوسازی محله گفت: «زلزله که جای خود دارد، خانه‌های ما به قدری غیرایمن است که هر وقت کامیون یا ماشین سنگین از کوچه عبور می‌کند دیوارها می‌لرزد و ما نگرانیم که خراب شود.»
- دردسرهای همسایگی با پادگان
بازدید کوچه به کوچه عضو شورای‌شهر از محله شمیران‌نو به ضلع غربی محله و معبر همجوار با پادگان نیروی دریایی رسید. «مهدی کریمی» عضو سابق شورایاری و از معتمدان محله با اشاره به دیوارهای سنگی و بلند پادگان که محله را از غرب و جنوب محصور کرده گفت: «از اوایل دهه ۹۰ که موضوع انتقال پادگان‌ها به اطراف شهر با هدف استفاده از فضای وسیع آنها به نفع سرانه‌های عمومی اجرایی شد قرار بود حداقل بخشی از فضای پادگان نیروی دریایی برای جبران سرانه پایین خدمات شهری و تفریحی و فرهنگی محله شمیران‌نو آزاد شده و محله از بن‌بست خارج شود اما متأسفانه تاکنون این موضوع اجرایی نشده است.»
او ادامه داد: «همچنین چند سال پیش مصوب شد با آزادسازی بخشی از فضای پادگان، بلوار دلاوران به بزرگراه امام علی(ع) متصل و دسترسی اهالی شمال شرق تهران به معابر شهری تسهیل شود اما همان‌طور که می‌بینید این موضوع هنوز اجرایی نشده است.» کریمی افزود: «متأسفانه به جای آزادسازی زمین‌های پادگان به نفع محله، اخیراً بخشی از زمین‌ها برای ایجاد سوله‌های بازیافت و کارگاه به یک بنیاد و برخی اشخاص واگذار شده است که در این بازدید اجازه ورود و بازدید از این محل را نداریم.» در ادامه بازدید میدانی، وجود معابر باریک و غیراستاندارد در همسایگی دیوار پادگان هم از مواردی بود که نظر عضو شورای‌شهر را جلب کرد. کوچه‌های باریکی که مانع دسترسی سریع ساکنان به آمبولانس، ماشین آتش‌نشانی و سایر خودروهای خدمات‌رسان می‌شوند.
- ترافیک و سدمعبر
یکی از بارزترین مشکلات محله شمیران‌نو که از بدو ورود توی ذوق هر تازه واردی می‌زند ترافیک سنگین و سدمعبر خیابان‌های اصلی و محدوده میدان پاکدامن است. موضوعی که چند نفر از اهالی در دیدار با عضو شورای‌شهر آن را مطرح کرده و خواستار رفع آن شدند. یکی از کاسبان محدوده میدان پاکدامن که نمی‌خواست نام و عکسش منتشر شود از حضور وانتی‌های میوه‌فروش و فروشندگانی که بخشی از خیابان را تصرف کرده‌اند گله کرد و گفت: «نزدیکی‌های غروب در اطراف میدان وانتی‌ها بساط می‌کنند. عمدتاً انسان‌های شریف و زحمتکشی هستند اما برخی از آنها در پوشش میوه‌فروش، موادمخدر عرضه می‌کنند.»
یکی از اهالی هم درباره ترافیک محله گفت: «متأسفانه پلیس نظارتی بر ترافیک خیابان ندارد. غروب و شب ماشین‌ها دوبله و سوبله پارک می‌کنند و خیابان قفل می‌شود.» کریمی درباره وضع ترافیک محله توضیح داد: «چند ماه پیش مینی‌بوس و ون‌ها را جایگزین اتوبوس‌های شرکت واحد که حجم زیادی از عرض خیابان را اشغال می‌کردند و خود دلیلی برای ترافیک بودند کردند اما برای مشکل اصلی ترافیک این خیابان که توقف دوبله است، باید چاره‌ای اندیشید.»
این معتمد محله ادامه داد: «طرح خوبی برای رفع این معضل در شهرداری منطقه مصوب شده مبنی بر اینکه وسط خیابان رفیوژ کار بگذارند تا مانع از توقف دوبله شود اما متأسفانه اجرای آن به دلیل مخالفت برخی کاسبان معطل مانده است.»
- ضرورت رفع مشکلات شهری
یک ساعت از ظهر گذشته بود که بازدید عضو شورای‌شهر تهران به جنوبی‌ترین بخش محله شمیران‌نو یعنی بوستان الغدیر و ساختمان سرای محله رسید. او در سالن آمفی‌تئاتر ساختمان سرای محله با شهردار منطقه، شهردار ناحیه و جمعی از شورایاران و معتمدان محله دیدار کرد. امانی در این دیدار خلاصه‌ای از مشکلات و موضوعات مطرح شده در بازدید میدانی را بیان کرد و گفت:» در بازید کوچه به کوچه از محله شمیران‌نو و گفت‌وگو با اهالی و کاسبان متوجه شدم که مشکلات این محله در حوزه‌های مختلف بسیار و متنوع است. برخی از آنها به مدیریت شهری مربوط می‌شود و برخی خیر.
مثلاً موضوعاتی چون خشکی فضای سبز و وضع نامطلوب زمین چمن محله و انباشت زباله که در برخی نقاط محله مشهود بود به مدیریت شهری برمی‌گردد که امیدواریم با نظارت بیشتر بر عملکرد پیمانکاران این مشکل رفع شود.» امانی ادامه داد: «در برخی نقاط اهالی از تاریکی معبر و حضور پررنگ معتادان متجاهر و زباله‌گردها گلایه داشتند. کما اینکه بنده شاهد بودم سه زباله‌گرد به فاصله کوتاهی به یک مخزن سر زدند. افزایش روشنایی معابر قطعاً نیاز به هماهنگی و مکاتبه با اداره برق دارد که از شهردار منطقه درخواست می‌کنیم در نخستین فرصت به این موضوع بپردازند. همچنین لازم است در تعامل با نیروی انتظامی به موضوع معتادان متجاهر رسیدگی شود و برای زباله‌گردها هم که با پراکندن زباله به اطراف نظافت محله را زیر سؤال می‌برند چاره‌ای اندیشیده شود.»
امانی با بیان اینکه بخشی از مشکلات محله به حوزه مدیریت شهری مربوط نمی‌شود، افزود: «گره حل مشکلات نداشتن سند املاک در دستان اداره ثبت و نهادهای ذی‌ربط است اما معنی‌اش آن نیست که ما آن را رها می‌کنیم. این موضوعات را در صحن شورا مطرح می‌کنیم و بعد با نهادهای مربوط مکاتبه می‌کنیم و تا حل و رفع آنها پیگیری می‌کنیم.» عضو شورا به مشکلات مربوط به وجود پادگان نیروی دریایی اشاره کرد و گفت: «این موضوع در دوره شهرداری آقای قالیباف شروع شده و با توجه به ارتباط خوب ایشان با نیروهای مسلح حتماً یک مشکل جدی در کار وجود دارد که با گذشت چند دوره مدیریت شهری هنوز حل نشده است.
قطعاً این موضوع را در صحن شورا و با شهردار محترم تهران مطرح و پیگیر حل آن خواهم بود.» عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای‌شهر با بیان اینکه منطقه چهار وسیع‌ترین منطقه پایتخت است گفت:»منطقه‌ای با این مشکلات زیرساختی و همچنین دارا بودن دو محله کم برخوردار نیازمند بودجه کافی است که تاکنون لحاظ نشده است و بنده از طرف اعضای کمیسیون برنامه و بودجه شورا قول می‌دهم در سال آینده بودجه مناسبی برای رفع معضلات و آبادانی این منطقه در نظر بگیریم.»
- موضوعات طرح شده پیگیری می‌شود
در جلسه سرای محله که با حضور امانی، شهردار وقت منطقه و شهرداران نواحی برگزار شد، شهردار وقت منطقه ۴ برای پاسخگویی به مشکلات مطرح شده پشت‌تریبون رفت و با تأکید بر اینکه خروج محله شمیران‌نو از بن‌بست و اتصال بلوار دلاوران به بزرگراه امام علی(ع) از جمله موضوعاتی است که از طرف مدیریت منطقه پیگیری می‌شود،
گفت: «در سال‌های اخیر چندین بار با مدیران پادگان برای حل مشکل جلسه گذاشتیم اما هنوز موفق به حل موضوع نشده‌ایم.» محمد محمددوست ادامه داد: «وجود پادگان نیروی دریایی در وسط بافت مسکونی از جمله معضلات اساسی این منطقه است. در صورتی که این فضا آزاد شود ما دنبال اتصال بلوار دلاوران به بزرگراه امام علی(ع) هستیم. اگر این اتفاق بیفتد علاوه بر افزایش دسترسی به معابر و کاهش بار ترافیک موجب رونق بازار مبل دلاوران می‌شود.»
او افزود: «همچنین درخواست بجای اهالی برای افزایش سرانه‌های خدماتی و تفریحی و فضای سبز محله در صورت آزادسازی فضای پادگان محقق می‌شود.» او در پاسخ به گلایه اهالی از ترافیک سنگین خیابان وارباز و وجود سدمعبر در محدوده میدان پاکدامن گفت: «برای کاهش ترافیک سال گذشته اتوبوس‌ها را با مینی‌بوس جایگزین کردیم که تا حدی ترافیک کم شد. موضوع دیگر اینکه برای کاهش بار ترافیک و همچنین رفع سدمعبر در میدان پاکدامن چند نوبت در اقدام ضربتی با همکاری ناجا وانتی‌های میوه‌فروش را جمع‌آوری کردیم اما در کاهش بار ترافیک مؤثر نبود، چون دلیل اصلی ترافیک توقف دوبله است.
راهکار حل این موضوع هم گذاشتن رفیوژ در وسط خیابان است که به‌زودی اجرا می‌شود.» او در پاسخ به کمبود آبرسانی به فضای سبز و خشکی درختان در برخی نقاط هم گفت: «در یک بازه زمانی مشکل کمبود آب داشتیم که حل شده درحال حاضر مشکلی در این زمینه نداریم و موارد مطرح شده را رفع می‌کنیم. نقاطی که مشکل روشنایی دارند در صورتی که مربوط به مجموعه مدیریت شهری شود قطعاً بررسی و با نصب برج نوری و تیر برق مشکل رفع می‌شود و مواردی که در حیطه وظایف اداره برق است کماکان با این اداره برای حل این موارد مکاتبه می‌کنیم.» موضوع بی‌سندی املاک محله هم از جمله مواردی بود که محمددوست به آن اشاره کرد و گفت: «در این موضوع هم با همراهی کارشناسان دفتر توسعه محله از اداره ثبت پیگیر هستیم.»
او درباره زمین بایر جنب بازار میوه وتره‌بار هم گفت: «این زمین مالک شخصی دارد و شهرداری نمی‌تواند از آن برای تأمین سرانه خدمات عمومی بهره‌ببرد اما برای زیباسازی محله و رفع نقطه بی‌دفاع، زباله‌های رها شده در آن جمع‌آوری و با همکاری نیروی انتظامی از وجود معتادان متجاهر پاکسازی می‌شود.»
