اوجگیری غیرمنتظره «ترامپ فرانسه»
اریک زمور سیاستمدار فرانسوی با ادبیات نژادپرستانه، ضدمهاجرت و اسلامستیز تلاش میکند گفتمان حزب راست افراطی را دوباره احیا کند
در دوران اوج دونالد ترامپ، یکی از همفکران او در فرانسه، اریک زمور را «ترامپ فرانسه» خوانده بود. این سیاستمدار راست افراطی که مخالفتش با مهاجران زبانزد است، اخیرا هم در کتاب پرفروشی که نوشته، خود را با همین عنوان معرفی کرده است. تا چند هفته، تصور اینکه این چهره جنجالی، خود را تا حد ترامپ بالا ببرد و شانس رئیسجمهور شدن در فرانسه باشد، دور از واقعیت و خامخیالانه بود اما نظرسنجیهای اخیر، احزاب قدیمی فرانسه را غافلگیر کرده است. زمور که بیشتر به عنوان چهرهای تلویزیونی شناخته میشود، نظم قدیمی در راست افراطی را به چالش کشیده و میخواهد از ماری لوپن، رهبر راست افراطی در فرانسه، تصویر سیاستمداری نرمخو ارائه دهد و به این شکل، او را دور زده و نامزد اول راستهای افراطی در انتخابات بعدی فرانسه باشد.
به گزارش اکونومیست او شانس زیادی هم برای این کار دارد؛ در نخستین نظرسنجی درباره نامزدهای ریاستجمهوری برای انتخابات بهار آینده، زمور بالاتر از خانم لوپن و بعد از امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه قرار گرفت. از بعد از این نظرسنجی، زمور از مجری برنامههای تلویزیونی عجیب و غریب، به سوژه آنها تبدیل شده است؛ یعنی درست جایی که این ناسیونالیست افراطی دوست دارد باشد.
امانوئل مکرون که بهدنبال انتخاب مجدد است، همچنان در نظرسنجیها پیشتاز است و بر اساس آنها در دور دوم برنده قطعی انتخابات خواهد شد. اما اگر همین نظرسنجیها ملاک قرار داده شود میتوان گفت که زمور، اگر در نهایت قبول کند که در انتخابات شرکت کند، میتواند بسیاری از جاهطلبیها را در راست و چپ ناکام بگذارد.
زمور 63ساله در یک ربع قرن اخیر تحلیلگر و کارشناسی جنجالی در تلویزیون و خارج از آن بوده است. او در یک کتاب، فروپاشی تمدن فرانسوی را پیشبینی کرده و از آن بهعنوان «مالیخولیای فرانسوی» و «خودکشی فرانسوی» یاد کرده است. او اخیرا بهخاطر موضعگیریها و صحبتهای تحریکآمیزش در شبکه سینیوز که خیلیها آن را با فاکسنیوز مقایسه میکنند خبرساز شده است. اخیرا پوسترهایی که روی آنها نوشته شده «رئیسجمهور زمور» در خیابانها و تیرهای برق چسبانده شده است. ماه گذشته او بهخاطر یک قانون در فرانسه که مجریان را ملزم میکند به چهرههای سیاسی، وقت مساوی بدهند از یک برنامه شبانه کنار گذاشته شد. قانونگذاران رسانهای هم به این نتیجه رسیدهاند که او همین حالا از روزنامهنگاران سیاسیتر است و به همینخاطر حضورش در شبکهها هم باید بهعنوان یک چهره سیاسی شمرده شود و نه روزنامهنگار.
درحالیکه ماری لوپن اخیرا تلاش زیادی کرده است تا چهره حزب راست افراطی خود را از نژادپرستی و دیگر ایدههای خیلی افراطی پاک و از ریشههای آن دورش کند، زمور بهدنبال رادیکالیزه کردن مفهوم راست افراطی است و برخی باورهای بسیار تند خود را کانون رویکرد سیاسیاش قرار داده است. او ضدفمینیسم و ضدجنبشهای بیداری است و علاقهای به میانهروی و تدبیر ندارد. زمور که اصالتا از یهودیهای الجزایر است، معتقد است فرانسه در دوران اشغال نازی از یهودیان محافظت کرده است. او در اظهارنظرهایی تند همچنین گفته است اسلام با فرانسه سازگار نیست. ژان ماری لوپن، بنیانگذار حزبی که حالا ماری لوپن دخترش رهبر آن است، از زمور حمایت کرده و گفته است این چهره جنجالی چیزهایی میگوید که بهجز خودش هیچکس جرأت ابراز آنها را ندارد.
محبوبیت زمور احتمالا مقطعی باشد اما فعلا ستارهای در حال اوجگیری است. به گزارش الجزیره، کتاب او که حدود یکماه پیش با نام «فرانسه حرف آخرش را نزده است» منتشر شد، خیلی سریع پرفروشترین کتاب در فرانسه شد و در 2هفته 130هزار نسخه از آن به فروش رفت. ایدههای بسیار افراطی او، مقامات و مسئولان را در هر دو طیف سیاسی فرانسه بهشدت نگران کرده است.
برای نمونه، او معتقد است که شهروندان فرانسوی که نام کوچک آنها غیرفرانسوی است باید نامشان را تغییر دهند. یکی از اسمهایی که او با آن مخالف است و در فرانسه طرفداران زیادی دارد، محمد است. او طرفدار تئوری جایگزینی است که پیشتر در آمریکا از سوی راستهای افراطی برای زدودن نشانههای فرهنگی مهاجران به آمریکا استفاده شده است. هر دو نگاه در دو سوی اقیانوس، حساسیت زیادی به نامهای غیرغربی دارند. زمور همچنین از سوی چند زن به سوءرفتار جنسی متهم شده و بارها بهخاطر اظهارنظرهای نژادپرستانه، اسلامستیزانه و جنسیتی دادگاهی و البته معمولا تبرئه شده است. اورلین موندو، استاد علوم سیاسی که درباره نژادپرستی و راست افراطی تحقیق کرده، درباره زمور به الجزیره گفته است: «زمور انتظار ندارد که رئیسجمهور شود، چیزی که او میخواهد این است که بهنوعی گفتمان راست افراطی را جلو ببرد... او میخواهد برنده نبرد ایدهها باشد.»
در این راه، او احتمالا بهصورت ناخواسته به مکرون کمک خواهد کرد، چون آرای راست افراطی را میشکند و جریان اصلی راست را با این کار تضعیف خواهد کرد.