چاله مگسی مگس نداشت؟

نصیبه سجادی

نام دیلمان از ترکیب سه‌پاره واژه «دیل»، «ام» و «ان» به وجود آمده است. (دیل) به معنی جایی است که در آن دام نگه می‌دارند و (ام) پسوند نمایشگر ارتفاع و بلندی است و (ان) پسوند مکان. در نتیجه معنی این ترکیب «جای بلند نگهداری دام» است و در حقیقت دیلمان به معنی سرزمین بلندی است که در آن دامداری می‌شود. «حسین لطفی‌پور» شورایار محله دیلمان می‌گوید: «محله دیلمان درگذشته‌های دور بافتی روستایی داشت و اغلب مردم این محله به کشاورزی و دامداری مشغول بودند.» به گفته شورایار محله دیلمان، کوی «انصاف» که محل سکونت تعداد زیادی از بومیان قدیمی دیلمان است، در گذشته به چاله مگسی معروف بوده است. لطفی‌پور توضیح می‌دهد: «عده‌ای تصور می‌کنند فراوان بودن مگس دلیل نامگذاری این گود بوده که منطقی به نظر نمی‌رسد و نمی‌توان این نظریه را پذیرفت و ریشه تاریخی ندارد.» اکنون مکان چاله مگسی (کوی انصاف) به بزرگراه شهید کریمی متصل شده و خانه‌ها و املاک آن به دلیل قرار گرفتن در همسایگی ایستگاه مترو شهرری از خوش‌نشین‌ترین نقاط منطقه ۲۰ محسوب می‌شود. لطفی‌پور از ۲ زمین فوتبال قدیمی محله یاد می‌کند و می‌گوید: «به این زمین‌های خاکی که با دیوار گلی محصور شده بود، زمین‌های فوتبال رگبار می‌گفتند و محل تمرین و بازی جوانان محله به شمار می‌آمدند.» در حفاری‌های محله دیلمان نشانه‌های تمدنی مهمی مانند بازارچه زیرزمینی متعلق به قرون ۴ و ۵ وکوزه‌های سکه دوران سلجوقیان به دست آمده است.