تازههای نشر/ 3کتاب از غائب طعمهفرمان
«پنج صدا»، «درخت نخل و همسایه» و «سایههایی بر پنجره» نوشته غائب طعمهفرمان 3عنوان کتابی هستند که موسی اسوار آنها را به فارسی برگردانده و از سوی نشر هرمس منتشر شده است.
غائب طعمهفرمان در سال1927 در یکی از محلههای قدیمی بغداد به نام «مُرَبعه» به دنیا آمد. مطالعات او گسترده و چندجانبه بوده و در تکوین فرهنگی او تأثیری محسوس داشته است. نوشتههای او در مرحله نضج و پختگی نشان میدهد که از منابع کهن زبانی و ادبی بسیار استفاده کرده است. او سال1990 در مسکو چشم از جهان فرومیبندد.
وقایع رمان «پنج صدا» در عراق، پیش از انقلاب ۱۴ژوئیه۱۹۵۸ و در سالهای بازپسین سلطنت و حکومت دستنشاندگان انگلیس شکل میگیرد. موضوع و دستمایه اثر، وضع روشنفکران در آن برهه است و از این طریق تصویر دامنهدار و هنرمندانهای از حیات عراق در دهه50 میلادی ارائه میشود. در ساختار این اثر، نویسنده فرم هنری متفاوتی اختیار کرده که یادآور چندصدایی در موسیقی است. هریک از فصول صدایی مستقل است، اما این صداها با هم نیز تداخل دارند و با این شیوه، هنر بارز نویسنده در ترسیم بس واقعبینانه شخصیتها و تحلیل دقیق روانشناختی آنها جلوهگری میکند. «درخت نخل و همسایه» هم نقطه عطفی در رمان امروز عراق است. ستایش منتقدان از این رمان چنان بوده که آن را نخستین رمان عراقی، به معنی دقیق هنری و تّام و تمامِ عبارت برشمردهاند. رمان سرنوشت مجموعهای از انسانهای شوربخت را ترسیم میکند که در حاشیه تاریخ سر میکنند. زمان روایت داستان به سالهای آخر جنگ جهانی دوم و استعمار انگلیس برمیگردد و حوادث آن در اماکنی روی میدهد که نخستین ویژگی آنها فقر همهجانبه است. امروزه این کتاب را یکی از صد رمان برتر در جهان عرب میشمارند.
رمان «سایههایی بر پنجره» هم به دورهای بغرنج از تاریخ معاصر عراق ناظر است؛ دهه 60از قرن گذشته و دقیقا پس از سال ۱۹۶۳ وقوع نخستین کودتای خونین بعثیها و ناکام ماندن حرکت انقلابی ۱۹۵۸. دگرگونیها و تحولاتی که بهلحاظ سیاسی و اجتماعی و فرهنگی در آن سالها رخ داده بود در این رمان سایه انداخته است. غائب طعمهفرمان، در این رمان، از روایت دیرینه خود در پرداختن به جامعه بغدادی عدول نکرده است. او در این رمان به زندگی خانوادهای بغدادی و ماجراهای آن در پی واقعهای که به تراژدی خانواده مبدل میشود، میپردازد.