مصیبت جدید کالاهای رسوبی

مشکلات تخصیص ارز و بوروکراسی ترخیص کالاهای اساسی از گمرک باعث شده 6.5میلیون تن از این کالاها در گمرک، بنادر یا حتی در شناورهای روی آب رسوب کند؛ اما حالا با وجود تسریع در حل مشکلات ترخیص کالا، مصیبت جدیدی به‌واسطه کمبود کامیون برای حمل این کالاها پیدا شده و حتی اعطای لاستیک و روغن‌موتور دولتی به رانندگان نیز شرایطی داشته که در حل این مشکل بی‌اثر بوده است.
به گزارش همشهری، آمارهای رسمی حاکی از این است که باوجود رفع مشکلات کالاهای رسوب‌شده در گمرک و ترخیص فوری آنها، فقط در بندر امام خمینی(ره) حداقل 2میلیون تن کالای اساسی ترخیصی دپو شده و به‌دلیل کمبود کامیون و واگن قطار امکان خروج ندارد. در این میان، سازمان راهداری از عرضه مستقیم لاستیک و روغن‌موتور با نرخ مصوب در پایانه بار بندر امام‌خمینی(ره) خبر داده اما شواهد امر حاکی از این است که حتی این مشوق‌ها نیز نتوانسته مشکل دپوی کالا در این بندر را برطرف کند.

نامعادله حمل‌ونقل کالا
آنطور که مسئولان گمرک ایران می‌گویند حداقل 2میلیون تن کالای اساسی ترخیص شده در بندر امام‌خمینی(ره) امکان خروج نداشته و در محوطه بندر مانده است؛ البته این موضوع محدود به بندر امام نیست. از عمده‌ترین دلایل دپوی ۶.۵میلیون تنی کالاهای اساسی در گمرک و بنادر، مشکلات تأمین ارز اعلام می‌شود، ولی در همین بین این روزها آن‌دسته از کالاهایی هم که به هر ترتیبی و براساس مصوبات موجود به‌صورت قطعی یا درصدی ترخیص می‌شود، با مشکل دیگری تحت عنوان حمل‌ونقل مواجه شده است. مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی گمرک ایران می‌گوید: هم‌اکنون حجم تخلیه کالا از کشتی افزایش یافته و با وجود تسریعی که در ترخیص صورت گرفته، همچنان حجم خروجی از بنادر پایین بوده و این بر رسوب کالا و دپوی آن می‌افزاید.  او به‌طور خاص به جریان ترخیص کالا در بندر امام‌خمین(ره) که بیشترین حجم کالای اساسی در آن دپو شده اشاره می‌کند و می‌افزاید: هم‌اکنون از حدود 7میلیون تن کالای موجود در بنادر و آنچه در شناورها وجود دارد، بیش از ۳.۴میلیون تن کالا در بندر امام موجود است و بالغ‌ بر یک‌میلیون تن هم در شناورهای کنار اسکله یا منتظر در لنگرگاه در این بندر قرار دارد. درحالی‌که میزان تخلیه بار از شناورها به روزانه ۱۰۰هزار تن می‌رسد و در جریان ترخیص قرار می‌گیرد، اما خروجی از بندر برای کالاهای ترخیص‌شده ۳۰هزار تن است که ۲۳هزار تن در کامیون‌ها و ۷هزار تن به‌صورت ریلی جابه‌جا می‌شود. معاون فنی گمرک ایران با اشاره به اینکه در این حالت ۷۰هزار تن به کالاهای رسوبی و دپوشده اضافه خواهد شد، می‌گوید: با توجه به شرایط فصل میزان کامیون‌ها برای حمل‌کالا کاهش یافته است؛ به‌طوری‌که اکنون به‌رغم افزایش خروجی، موجودی کالا در‌حال افزایش است و برای رفع این مشکل به حداقل ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰‌کامیون نیاز داریم. به‌گفته این مقام مسئول در گمرک ایران، هم‌اکنون، 2میلیون تن کالای اساسی ترخیص‌شده در بندر امام وجود دارد که با کمبود وسیله حمل مواجه شده و از بندر خارج نشده است.

کاهش ۱۶درصدی بارگیری در بندر امام
انباشت کالاهای اساسی در بندر امام‌خمینی(ره) و خروج آن موضوعی بود که در ابتدای سال‌جاری به‌طور ویژه مورد بررسی قرار گرفت و طی پیشنهاد‌هایی به رئیس‌جمهور، او موافقت خود را اعلام کرد و مصوبات که از مهم‌ترین آنها، رفع موانع ارزی و تمدید ترخیص ۹۰درصدی بود، در دستور کار قرارگرفت. در این شرایط باوجود برجاماندن برخی مشکلات ارزی، به هر ترتیب با اقداماتی، ترخیص کالا از گمرکات تسریع شد؛ اما ظاهراً جریان حمل، فرسودگی ناوگان حمل بار جاده‌ای و بی‌رغبتی کامیون‌داران برای حضور در هوای نامساعد جنوب، به مانع بزرگ‌تری برای خروج کالا و کاهش دپو تبدیل شده است. معاون فنی گمرک ایران با ارائه آمار مقایسه‌ای تخلیه و بارگیری کالای اساسی در بندر امام‌خمینی(ره) از ابتدای سال‌جاری تا ۲۰تیرماه، می‌گوید: جمع کل بارگیری در این دوره ۴.۱میلیون تن بوده؛ درحالی‌که این میزان در مدت مشابه سال گذشته ۴.۹ میلیون تن بوده است که نشان‌دهنده کاهش ۱۶درصدی بارگیری در بندر امام است. این در حالی است که موجودی کالای اساسی در این بندر ۵۵درصد، تعداد کشتی در حال تخلیه ۴۳درصد و کشتی‌های در لنگرگاه ۲۱۴درصد افزایش داشته است. ارونقی می‌افزاید: هم‌اکنون تمام انبارهای بندر امام پر شده و آنچه تخلیه می‌شود، در محوطه و زیر آفتاب قرار می‌گیرد.

   دو حلقه لاستیک ‌در ازای 5بارنامه

مدیرکل حمل‌ونقل کالای سازمان راهداری از عرضه مستقیم لاستیک و روغن‌موتور با نرخ مصوب و بدون واسطه در پایانه بار بندر امام‌خمینی(ره) بین رانندگان حمل کالاهای اساسی از مبدأ این بندر خبر داده است. به‌گزارش سازمان راهداری، غلامحسین دغاغله می‌گوید: با‌توجه به اهمیت حمل کالاهای اساسی از بندر امام‌خمینی(ره)، از ٢٠تیر تا ٣١مرداد سال‌جاری یک جفت لاستیک با نرخ دولتی به رانندگان متقاضی تعلق می‌گیرد. او می‌افزاید: رانندگانی که حداقل تعداد 5فقره بارنامه مربوط به حمل گندم، کنجاله سویا و جو مربوط به شرکت پشتیبانی امور دام و شرکت بازرگانی دولتی ایران از مبدأ بندر امام(ره) به تمام نقاط کشور با مجموع مسافت طی شده ۴هزار کیلومتر حمل کنند، می‌توانند نسبت به دریافت یک جفت لاستیک با نرخ دولتی اقدام کنند. به‌گفته او، برای تخلیه بارهای موجود در این بندر، حواله توزیع روغن‌موتور با نرخ مصوب کارخانه و بدون واسطه در پایانه بار بندر امام‌خمینی(ره) تا اطلاع ثانوی به‌تمام رانندگان حمل کالاهای اساسی تعلق می‌گیرد.  این مقام مسئول در سازمان راهداری می‌گوید: با توجه به حجم وسیع ورود کالاهای اساسی به بندر امام‌خمینی(ره) و برای کمک در جهت تسریع روند تخلیه کالاهای اساسی برای جذب حداکثری رانندگان، طرح‌های تشویقی را مدنظر قرار داده است.