فناوری
راهکارهای فناوری برای زندگی با بی‌برقی
قطعی این روزهای برق باعث شده فروش برخی تجهیزات فنی چندین برابر شود
عمادالدین قاسمی‌پناه- خبر‌نگار
از اوایل سال 1400قطعی‌های مکرر و بدون برنامه برق و البته ظهور فناوری‌های جدید، باعث شده که مردم دوباره خاطرات سال‌های دور را تجربه کنند و به‌دنبال راه‌های جایگزین در زمان قطعی برق باشند. این در حالی است که امروز، قطعی برق تبعات بسیاری به همراه دارد. 30سال پیش اگر برق قطع می‌شد، تلفن ثابت فعال بود، اما الان، موبایل، اینترنت و تلفن‌های سانترال شرکت‌ها و کسب‌وکارها هم قطع می‌شود. اگر از مودم خانگی استفاده می‌کنید، باید قید آن را بزنید. اینترنت سیار هم به‌دلیل محدودیت توان یوپی‌اس‌های آنتن‌های اپراتورها با اختلال مواجه می‌شود. حتی کسب‌وکارها با تلفن ثابت نمی‌توانند پاسخگوی مشتریان باشند. تلفن ثابت خانه‌ها هم که اکثرا بی‌سیم و در ارتباط با یک بیس متصل به برق است، از کار می‌افتد. مجموعه این مشکلات و بسیاری دیگر از مسائلی که با قطع شدن برق ایجاد می‌شود، برخی از مردم و کسب‌وکارها را به فکر استفاده از راهکارهای جایگزین انداخته تا از آسیب‌ها و خسارت‌های ناشی از این مسئله در امان بمانند. این موضوع باعث شده که تقاضا برای دستگاه‌های تولید برق افزایش پیدا کند، به‌طوری که خبرها حکایت از افزایش 225درصدی رشد فروش «منبع تغذیه اضطراری» یکی از فروشگاه‌های آنلاین دارد.
انواع ژنراتور
یکی از ابزارهای تولید برق که از قدیم در کارخانه‌ها، ادارات، شرکت‌های خصوصی، مزارع و مکان‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گرفت، ژنراتورهایی بود که با گازوییل یا بنزین کار می‌کردند و تا زمانی که سوخت آنها تمام نمی‌شد، می‌توانستند بخشی از برق مورد نیاز را برآورده کنند. پس از آن ژنراتورهایی تولید شد که با گاز هم می‌توانستند تولید برق کنند. ژنراتور گازسوز و موتور برق گازی با ارائه توان استاندارد به‌عنوان یک لایه پشتیبان برای مواقع اضطراری و بحرانی درنظر گرفته می‌شود که دقیقا با همان توان و کیفیت شبکه شهری برق را ارائه می‌دهد. همچنین برخی از ژنراتورهای سیار و قابل شارژ اکنون می‌توانند برخی از نیازهای مردم را تامین کنند. بعضی از این ژنراتورها حتی می‌توانند علاوه بر تامین روشنایی، برق یخچال و تلویزیون را هم تامین کنند.
یوپیاس
یکی از اپلیکیشن‌های فروش آنلاین‌کالا گزارش داده که در همین چند روز اخیر فروش یوپیاس از طریق این پلتفرم ۲۲۵درصد افزایش داشته است. اکنون کمتر کسب‌وکاری را می‌توانید بیابید که برای انجام امور خود از کامپیوتر استفاده نکند. بنابراین بسیاری از کسب‌وکارها از یوپیاس برای تامین برق مورد نیاز خود استفاده می‌کنند. با این حال، یو‌پی‌اس‌ها از آنجا که با باتری تغذیه می‌شوند و نیاز به تعویض باتری دارند، هزینه زیادی را به استفاده‌کنندگان تحمیل می‌کنند و مدت تولید برق آنها هم در مقایسه با یک موتور برق گاز سوز یا گازوییلی بسیار کمتر است. اما در عوض برق مطمئن‌تری را برای تجهیزات اداری تامین می‌کنند و قابل اطمینان‌تر هستند.
تولید برق برای مودم
از آنجا که در هنگام قطعی برق، مودم‌های خانگی از کار می‌افتند و کاربران نمی‌توانند از اینترنت استفاده کنند، روش‌هایی برای اتصال مودم به برق از سوی بعضی از کاربران پیشنهاد شده است. یکی از این روش‌ها استفاده از یک کابل تبدیل USB به برق DC12 است. یکی از کاربران نوشته که قیمت این کابل بین 20تا 30هزار تومان است و می‌توان یک سر آن را به پاوربانک و سر دیگر را به مودم وصل کرد.
داشتن نیروگاه در خانه
یکی از انرژی‌های تجدیدپذیر نور خورشید است که تکنولوژی پنل‌های خورشیدی از این ظرفیت استفاده می‌کنند. درحالی‌که اکنون پکیج‌های خورشیدی متنوعی به لحاظ میزان تولید و بازه قیمتی در بازار موجود است، اما از آنجا که قیمت این پکیج‌ها گران است، مردم از آن استفاده نمی‌کنند. به‌عنوان مثال پکیجی که بتواند7.7 کیلووات ساعت تولید برق کند و ذخیره باتری آن یک روز باشد، به مبلغ حدود 87میلیون تومان در معرض فروش قرار گرفته است.
جعفر محمدنژاد سیگارودی، مدیرکل دفتر حوزه ریاست، روابط‌عمومی و امور بین‌الملل سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق(ساتبا) می‌گوید: «مردم می‌توانند در پشت‌بام منازل خود نیروگاه خورشیدی به میزان 2برابر ظرفیت انشعاب برق خود نصب کنند. در این زمینه مدلی تعریف شد که برق مازاد مردم به قیمت 1200تومان برای هر کیلووات ساعت از سوی وزارت نیرو خریداری شود. این در حالی است که وزارت نیرو هر کیلووات ساعت را بین 100تا 200تومان می‌فروشد. اما متأسفانه سازمان‌هایی که باید از این طرح حمایت می‌کردند، عزم جدی برای راه‌اندازی این تکنولوژی نداشتند.»
به‌گفته او «اگر 5سال پیش کسی نیروگاه خورشیدی با هزینه هر کیلووات 5میلیون تومان راه‌اندازی می‌کرد، طی 2.5 سال بازگشت سرمایه داشت و وزارت نیرو هم تا 20سال برق تولید شده را خریداری می‌کرد».
این در حالی است که این میزان اکنون به حدود 13تا 14میلیون تومان افزایش پیدا کرده که برای مردم و بسیاری از کسب‌وکارها مقرون به صرفه نیست. اما اگر روزی وزارت نیرو قیمت واقعی برق را اعمال کند، شاید مردم ترجیح دهند که از انرژی خورشیدی استفاده کنند.
مدیرکل دفتر حوزه ریاست ساتبا با یادآوری وجود قانون برای جلوگیری از اتلاف انرژی در ساخت مسکن و ساختمان‌های دیگر، توصیه می‌کند که «یکی از شرایط اعطای پروانه ساخت و پایان کار به سازندگان، راه‌اندازی و تعبیه نیروگاه خورشیدی در ساختمان‌ها باشد». سیگارودی همچنین به مساحت کافی یک پشت‌بام برای تاسیس یک نیروگاه خورشیدی اشاره می‌کند و می‌گوید: «با توجه به پنل‌های خورشیدی که اکنون در دنیا وجود دارد برای یک کیلووات حدود 10مترمربع فضا و اتاقکی برای نگهداری باتری نیاز داریم.»
کارشناس انرژی‌های تجدیدپذیر میزان کل تولید برق تجدیدپذیر در کشور را نزدیک به 900مگاوات اعلام می‌کند که شامل نیروگاه‌های بادی، خورشیدی و آبی کوچک مستقر در بعضی رودخانه‌هاست.
سیگارودی حدود 48درصد از کل این میزان را مربوط به نیروگاه‌های خورشیدی می‌داند و تعداد سامانه‌های نصب شده بر پشت بام‌ها را حدود 5400سامانه اعلام می‌کند.
