چرا وارد پیک پنجم شدیم

حمید سوری‌- رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-19

جهش‌های جدید کرونا، ابتدا در کشورهای دیگر دیده می‌شود و کم‌کم به ایران می‌رسد. البته تنها ایران نیست که با پیک‌های متعددی مواجه می‌شود، در کشورهای دیگر هم وضعیت به همین شکل است و آنها زودتر از ما یک جهش را تجربه می‌کنند. از روز جمعه تهران، وارد وضعیت قرمز شده است، هر چند هنوز وضعیت خیلی وخیم گزارش نشده، اما به هر حال تهران، یکی از کانون‌های اصلی تردد به شمار می‌رود و هیچ نظارتی بر رفت‌وآمدها نمی‌شود. مسافران در ورود و خروج از این استان، مورد ارزیابی قرار نمی‌گیرند و همین مسئله سبب می‌شود تا ناقلان به راحتی ویروس را خارج یا وارد کنند. طبیعی است که میزان شیوع بیماری در تهران شدیدتر باشد. حالا هم که تهران وارد وضعیت قرمز شده، به این معنی نیست که طغیانی رخ داده، آنچه برای ما مهم است رخداد اپیدمی به شکل خوشه‌ای است. اما نکته‌ای که وجود دارد، احتمال وقوع پیک پنجم است، بررسی‌ها نشان می‌دهد، یکی از دلایل وقوع پیک‌های متعدد، کمبود نیروست، چه در بخش نظارت و چه در بخش اجرا. مسئله مهم این است که، تصمیم‌گیری‌ درست نیاز به اجرای درست هم دارد، اگر این اتفاق نیفتد، باید منتظر معجزه ماند. ما در این مدت، مقررات سختگیرانه‌ای نداشته‌ایم و از آن طرف، روند واکسیناسیون بسیار کند پیش می‌رود. همین مسئله به ایجاد پیک، کمک می‌کند. زمانی که شرایط حاد می‌شود، باید اقدامات اجرایی مناسب و مؤثری هم اعمال شود. بخشی از این اقدامات به‌عهده نظام سلامت است، مابقی به سایر بخش‌ها ازجمله قوه قضاییه برمی‌گردد. اپیدمی کرونا، به‌دلیل تهدیدکنندگی آن، موضوعی حاکمیتی است. بنابراین تمام سازمان‌ها باید درگیر شوند. یک سال و نیم از شیوع کرونا می‌گذرد، اما ما همچنان صف مرغ و نانوایی و سفر و تردد در جاده‌ها داریم. اینها دیگر جزو وظایف وزارت بهداشت به شمار نمی‌رود. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که شیوع، اوج نگیرد. من معترض وضعیت مدیریت اپیدمی در کشور هستم.
استانداران، فرمانداران، ائمه جمعه و... در هر استان باید به این موضوع بپردازند. در کنار همه اینها، پوشش واکسیناسیون در ایران به اندازه‌ای نیست که بتوان روی ایمنی جمعی حساب باز کرد و آن را عامل کنترل بیماری دانست. همه اینها در شرایطی است که وضعیت با شیوع کرونای هندی یا همان دلتا وخیم‌تر شده است. ما با این جهش از اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت مواجه بودیم، البته موارد تک گیر بود. اما از آنجایی که این واریانت قدرت بیماری‌زایی بالایی دارد، به‌شدت گسترش پیدا کرد. در این میان البته جابه‌جایی جمعیت به‌ویژه در مناطق جنوبی کشور هم در سرعت این انتقال تأثیر داشته است، چرا که خیلی از این مناطق اقتصادی هستند و تردد زیاد در آنها، منجر به‌شدت گرفتن انتقال ویروس نسبت به مناطقی شد که تردد در آنها کمتر است. هم‌اکنون کانون طغیان واریانت هندی، سیستان و بلوچستان است و ما نگران گسترش اپیدمی در سایر قسمت‌های شمالی این استان و کرمان و استان‌های جنوبی هستیم و شرایط برای طغیان ویروس در این مناطق مهیاتر است.