توافق جمعی برای حذف نام نویسنده
زخم سریال برتن رمان
فهیمه پناهآذر-روزنامه نگار
«زخم کاری» نخستین سریال محمدحسین مهدویان در شبکه نمایش خانگی، برگرفته از رمان محمود حسینیزاد با عنوان «بیست زخم کاری» تولید و از هفته اول خرداد از فیلیمو پخش شد؛ سریالی با بازی جواد عزتی، هانیه توسلی، رعنا آزادیور ، سعید چنگیزیان و... که حالا به قسمت چهارم رسیده، اما نام رمان از تیتراژ سریال حذف شده است؛ اتفاقی که چندان مرسوم نیست و نه مهدویان کارگردان سریال و نه فیلیمو دلیلش را نمیدانند.
رمانی که سر زبانها افتاد
حذف نام رمان زمانی رخ داد که عنوان شد، چاپ این کتاب اواخر سال گذشته و همزمان با تولید سریال توقیف شده است؛ موضوعی که چشمه به آن واکنش نشان داده و نویسنده کتاب نیز در پاسخ به همشهری درباره حذف نام رمان گفت: «اطلاع زیادی از موضوع ندارم و نشر چشمه درباره توقیف کتاب اطلاعیهای را صادر کرده است.» وی همچنین توضیح داد: «این رمان از آذر و دیماه سال گذشته(۱۳۹۹) با شروع تهیه سریال لغو مجوز شد. الان هم برای پخش این سریال ظاهرا گفته شده اسم کتاب از روی آن برداشته شود و از بخش چهارم دیگر اسم کتاب در تیتراژ سریال نیست.»
بیخبری کارگردان سریال
زمانی که قرار بود مهدویان سریال خودش را از رمان حسینیزاد بسازد، این نویسنده در گفتوگویی که با همشهری داشت از جلسه یکساعته خود با سازندگان گفته بود و اینکه مهدویان در این جلسه ابهاماتی را که داشت، برطرف کرده بود و همچنین حسینیزاد اضافه کرد: «در آن جلسه توصیه کردم که سریال را خیلی طولانی نکنید؛ چون کتاب سرعت خود را دارد و بسیار موجز هست و رمانی نیست که شرح و بسط زیادی داشته باشد و گفتم سریال را بین ۱۰تا۱۲ قسمت بسازند.»
حالا مدتها از زمان تولید سریال میگذرد و پخش آن به قسمت چهارم رسیده و دیگر خبری از نام رمان در تیتراژ نیست. فیلیمو توضیحی درباره حذف نام رمان نمیدهد و عنوان میکند که دلیل این کار را باید از ساترا پیگیری کرد و محمدحسین مهدویان، کارگردان این سریال نیز به همشهری توضیح میدهد: «دلیل حذف نام رمان را از ساترا جویا شدیم، اما حرف درستی در اینباره نمیزنند.»
فروش خوب زخم کاری و توقیفش
رمان «بیست زخم کاری» نوشته محمود حسینیزاد در سال۱۳۹۵ و پس از انتظاری 10ساله برای کسب مجوز نشر در نشر چشمه منتشر شد.
چشمه بهعنوان ناشر مدعی است که پس از پخش قسمت اول سریال «زخم کاری» چاپ چهارم کتاب «بیست زخم کاری» نوشته محمود حسینیزاد در فروشگاههای کتاب نشر چشمه به پایان رسیده است. این رمان قرار بود به چاپهای بیشتر نیز برسد تا اینکه خبر توقیف کتاب از ارشاد منتشر شد.
رمان توقیف شده پرفروش میشد؛ نامش حذف شد
علی سعد، معاون کاربران و تنظیمگری اجتماعی ساترا درباره حذف نام رمان «بیست زخم کاری» از تیتراژ سریال «زخم کاری» میگوید: «با توجه به افزایش تعداد محتواهای نمایش درخواستی و ضرورت ایجاد فرایندهای چابک، کارگزارهایی با ساترا همکاری میکنند که کار نظارت بر کیفیت و تطبیق را عهدهدار هستند. ساترا با هدف افزایش اثربخشی در امور و بهینهسازی فرایندها، لایه کارشناسی و نخبگانی را برونسپاری کرده و خودش نظارت اصلی بر رسانه و عملکرد کارگزاریها را برعهده دارد. بعد از پخش 2قسمت از سریال «زخم کاری» کارگزار جدید بنا به دلایل و استدلالاتی که عموما متأثر از تصمیم وزارت فرهنگ و ارشاد درباره جمعآوری نسخ این کتاب از فروشگاهها بوده، تصمیم گرفت که نام رمان از تیتراژ حذف شود.»
سعد در ادامه توضیح داد: «البته این نکته نیز وجود دارد که اگر سازندگان، ناشر یا پلتفرم مربوطه شکایتی در این مورد داشته باشند در ساترا ما به شکایت رسیدگی خواهیم کرد که تاکنون صحبتی از شکایت نشده است.» البته شنیدهها از یک منبع آگاه نیز وجود دارد که علاوه بر توقیف کتاب از سوی ارشاد، دلیل دیگر بحث محتوایی در رمان بوده و اینکه با توجه به توقیف کتاب، نام رمان در سریال تبلیغی در فروش اثر نباشد. این نگاهها و اتفاقات در سیستم مدیریت دولتی که همیشه نتیجه عکس در جامعه داده است، همچنان ادامه دارد؛ اینکه ارشاد چرا کتاب را توقیف میکند بهدنبال آن ساترا بهعنوان یک نهاد نظارتی بهدلیل همان توقیف و جلوگیری از پرفروش شدن رمان نامش را حذف میکند.
نام حذف میشود اما مانند همیشه چاپ کتاب به شکلهای مختلف صورت میگیرد و مخاطبان هم به هر شکلی درصدد تهیه کتاب خواهند بود.