بورس وارد گفتمان انتخاباتی شد

برای نخستین‌بار گفتمان بازار سرمایه وارد ادبیات انتخاباتی شده و اغلب نامزدهای ریاست‌جمهوری درباره حمایت از بورس وعده داده‌اند، با این حال این وعده‌ها تصویر شفافی از نوع رویکرد نامزد‌های ریاست‌جمهوری به بورس ارائه نمی‌کند و مشخص نیست رویکرد این نامزد‌ها در بورس عرصه تقابل یا تعامل است. این درحالی است که سهامداران بی‌صبرانه در انتظار مشخص شدن نتایج این انتخابات هستند چرا که رویکرد‌های اقتصادی رئیس‌جمهور بعدی می‌تواند بازار سهام را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد.
به گزارش همشهری، بیشتر از 9‌ماه از نزول شاخص بورس می‌گذرد و این نزول از ابتدای سال‌جاری سرعت بیشتری گرفته است.به زعم کارشناسان، اصلی‌ترین علت نزول شاخص‌های بورس ابهام‌هایی است که در فضای سیاسی کشور وجود دارد که می‌تواند آینده سیاسی و اقتصادی ایران را تحت‌تأثیر قرار‌دهد، بر همین اساس سهامداران تحت‌تأثیر این ابهام‌ها وارد لاک دفاعی و حالت انفعال شده‌اند. در واقع سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند تا زمان روشن شدن نتایج این انتخابات در بازارسهام سرمایه‌گذاری نکنند. این دوره انفعال و عقب‌نشینی سهامداران منجر به کاهش شدید ارزش معاملات و حتی خروج نقدینگی از بازار سهام شده است به‌طوری که ارزش کل نقدینگی که در 9‌ماه گذشته از بازار سهام خارج شده اکنون از مرز 90هزار میلیارد تومان هم فراتر رفته است و به‌نظر می‌رسد این روند دست‌کم تا زمان برگزاری و تعیین تکلیف انتخابات ریاست‌جمهوری در روز 28خرداد‌ماه ادامه یابد؛ چرا که بازار سهام در تلاش است بداند دیدگاه‌های نامزد‌های ریاست‌جمهوری درباره بازار سرمایه چیست؟ و سهامداران تا زمان روشن شدن این دیدگاه‌ها با احتیاط و تردید در بازار سرمایه‌گذاری خواهند کرد.

دیدگاه نامزد‌های ریاست‌جمهوری
صرف‌نظر از عبدالناصر همتی که بازار سرمایه به‌طور کامل با دیدگاه‌های اقتصادی او آشناست، سهامداران تقریبا از دیدگاه‌های اقتصادی و نوع نگرش سایر نامزدهای ریاست‌جمهوری به بازار سرمایه بی‌اطلاع‌اند. هرچند این روز‌ها تقریبا همه نامزدهای ریاست‌جمهوری به‌دلیل افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه در بدنه اجتماعی ایران از بورس سخن گفته‌اند اما به‌نظرمی‌رسد بخش عمده این اظهارنظرها صرفا اظهارنظرهای نسنجیده‌ای است که به‌منظور جلب آرای سهامداران گفته می‌شود؛ اظهارنظر‌هایی که به‌نظر نمی‌رسد با توجه به فضای تخصصی بازار سرمایه اثری بر فعالان بازار سرمایه داشته باشد. به‌طور مثال در جریان برگزاری نخستین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری، یکی از نامزد‌های انتخابات ریاست‌جمهوری در مورد بازارسرمایه و نزول 9‌ماه گذشته  گفت: 3 روزه می‌توان مشکل بازار سرمایه را حل کرد. پیش از این یکی دیگر از نامزد‌های انتخابات ریاست‌جمهوری وعده داده بود که در صورت رئیس‌جمهور شدن صندوق جبران ضرر مالباختگان بورس را تاسیس می‌کند. مشخص است که اشاره هر دو نامزد ریاست‌جمهوری به مصوبه جدیدی است که در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و شورای هماهنگی سران قوا به تصویب رسیده و بر اساس آن قرار است که با تشکیل یک صندوق سرمایه‌گذاری زیان سهامداران به‌ویژه سهامدارانی که از طریق خرید صندوق‌های دولتی دچار زیان شده‌اند جبران شود. این مصوبه که در قالب یک بسته نجات 10بندی یک‌ماه پیش به تصویب رسیده است به‌زودی درصورت تأیید مقام معظم رهبری اجرایی خواهد شد و اساسا ارتباطی به نامزد‌های ریاست‌جمهوری ندارد. مشخص نیست چطور نامزد‌های ریاست‌جمهوری بر مبنای مصوبات کارشناسی که در دولت دوازهم تعیین و تصویب شده است وعده می‌دهند. این وعده‌ها البته فقط مختص این موضوع نیست و در لابه‌لای وعده‌های نامزد‌های ریاست‌جمهوری می‌توان به وفور وعده‌هایی را پیدا کرد که در بدنه کارشناسی دولت فعلی تصویب شده است و اجرای آنها اساسا ارتباطی به حضور دولت بعدی ندارد. البته اظهارنظر نامزد‌های ریاست‌جمهوری فقط به اینجا ختم نمی‌شود؛ یکی دیگر از نامزد‌های ریاست‌جمهوری هم درباره بازارسرمایه گفته است: علت اینکه بورس به چنین وضعی افتاده، بی‌کفایتی مسئولین است که دعوت نابجا کردند. 1.5سال پیش فریاد زدم که مردم به سمت بورس نروید. وقتی دلار پایین می‌آمد و ولع خرید دلار بود به مردم گفتم مسکن و دلار نخرید. کسانی از رانت اطلاعاتی به نفع خود و قبایل استفاده کردند که این افراد را باید خانه‌‌نشین کرد. 
یکی دیگر از نامزد‌های ریاست‌جمهوری هم درباره بازار سرمایه گفته است: طی یکی،دو سال گذشته سوء‌تدبیر جدی در بورس صورت گرفت و مردم به خوبی درک کردند بازار سرمایه باید محل جذب سرمایه باشد نه کوره‌ای برای سوزاندن سرمایه. دولت امکانات بسیار زیادی دارد که می‌تواند از آن در جهت ارتقای دولت و بهره‌مند‌شدن مردم استفاده کند. نباید کاری کرد که مردم در این بازار یک‎شبه پولدار شده یا ضرر کنند. می‎توان از طریق بورس برای ساخت پتروپالایشگاه‌ها تامین مالی کرد و سود واقعی و تضمین‎شده به مردم رساند. در اغلب این اظهارنظر‌ها نوعی «آشفتگی گفتمان» وجود دارد و مشخص نیست که آیا این نامزد‌های ریاست‌جمهوری طرفدار حمایت از بورس هستند یا نوعی بگیر و ببند و فضای امنیتی را در بورس تبلیغ می‌کنند؛ این اظهارنظر‌ها منجر به سردرگمی سهامداران شده و فعالان بازارسرمایه اکنون نمی‌دانند که در مواجهه با دیدگاه‌های نامزد‌های ریاست‌جمهوری چه واکنشی را در پیش بگیرند و همین موضوع منجر به انفعال و عقب‌نشینی سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بورس شده است.