بازار
روایت آمارهای رسمی از فهرست هزینه‌کرد تولید مسکن و ساختمان
افزایش قیمت مصالح و ارزان‌فروشی نیروی کار ادامه دارد
نبض قیمت نهاده‌های ساختمانی همچنان تند می‌زند و افزایش قیمت در این حوزه ادامه دارد. گرچه به‌واسطه گرانی زمین و افزایش حاشیه سود تولید ساختمان، سهم نهاده‌های ساختمانی از قیمت تمام‌شده به پایین‌ترین میزان رسیده و حتی در شهر تهران 20تا 25درصد قیمت مسکن را شامل می‌شود، اما جو روانی تورم نهاده‌های ساختمانی، همچنان دستاویزی برای قیمت‌گذاری هیجانی مسکن است.
به گزارش همشهری، اطلاعات مرکز آمار ایران نشان می‌دهد: قیمت نهاده‌های ساختمانی در پایان سال گذشته از 30تا بالای 200درصد افزایش پیدا کرده و با بالا بردن بخشی از هزینه ساخت‌وساز، به رشد تورم بازار مسکن دامن زده است؛ این درحالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم مسکن در 2سال گذشته، رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی را پیش‌خور کرده و بیش از آنکه رشد قیمت نهاده‌ها بتواند دلیل موجهی برای بالا رفتن قیمت مسکن باشد، این رشد قیمت مسکن است که می‌تواند گرانی نهاده‌ها را توجیه کند.
پیشتازان تورم فصلی
اطلاعات منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران حاکی از این است که در فصل زمستان ۱۳۹۹، بیشترین افزایش قیمت در مقایسه با فصل قبل به سیمان پرتلند پاکتی اختصاص داشته که متوسط قیمت هر کیسه ۵۰ کیلویی از آن با رشد 36.2درصدی به 32هزار و 250تومان رسیده است. در همین فصل، متوسط دستمزد استادکار تأسیسات به ازای ۸ ساعت کار در ۲۶ روز کاری، 19.4درصد افزایش پیدا کرده و به حدود 7میلیون و 188هزار تومان رسیده است که بعد از افزایش قیمت سیمان، رکورددار بیشترین تورم محسوب می‌شود. همچنین متوسط قیمت هر متر سیم تلفن در زمستان گذشته 17.5درصد افزایش داشته و به متری 7هزار و 250تومان رسیده است که رتبه سوم تورم به آن اختصاص می‌یابد.
در این فصل کمترین میزان رشد قیمت در میان نهاده‌های ساختمانی منتخب به دستمزد لوله‌کش شوفاژکار اختصاص داشته که نسبت به فصل قبل فقط 0.1درصد افزایش پیدا کرده و در ازای 8ساعت کار در 26روز کاری به 6میلیون و 338هزار تومان رسیده است. همچنین متوسط هزینه دستمزد لوله‌کش برای 8ساعت کار در 26روز کاری نیز با یک‌درصد افزایش به 6میلیون و 234هزار تومان رسیده و در رتبه بعدی کمترین افزایش متوسط قیمت قرار گرفته است. سومین رتبه نیز در این مورد به متوسط قیمت هر متر سیم آنتن تعلق دارد که با افزایش 1.4درصدی نسبت به فصل قبل به 8هزار و 653تومان رسیده است. در میان نهاده‌های ساختمانی منتخب، قیمت برخی اقلام در زمستان گذشته با کاهش مواجه بوده که بیشترین کاهش معادل 6.7درصد به گونی چتایی اختصاص دارد و بعد از آن دستمزد جوشکار در و پنجره‌ساز با کاهش 6.6درصدی در رتبه دوم و قیمت سرپیچ معمولی با افت 5.9درصد کاهش در رتبه سوم قرار گرفته است.
رکوردداران تورم سالانه
فضای متورم اقتصاد ایران در سال 1399باعث شده به‌طور میانگین قیمت نهاده‌های ساختمانی از 30تا بالای 200درصد افزایش پیدا کند. آمارهای رسمی نشان می‌دهد در فصل زمستان ۱۳۹۹ متوسط قیمت هر متر کابل درب بازکن با رشد 203.9درصدی مواجه شده و به 10هزار و 697تومان رسیده که بالاترین میزان افزایش قیمت نسبت به زمستان 1398محسوب می‌شود. همچنین در این دوره زمانی، متوسط قیمت هر متر سیم آنتن با رشد 171درصدی به 8هزار و 653تومان رسیده و در رتبه دوم افزایش قیمت قرار گرفته است. رتبه سوم افزایش قیمت نیز به گونی چتایی تعلق داشته که متوسط قیمت هر یارد از آن با افزایش 162درصدی به 22هزار و 75تومان رسیده است. در مقابل از میان نهاده‌های ساختمانی منتخب، متوسط هزینه دستمزد نجار به ازای ۸ ساعت کار در ۲۶ روز کاری به 5میلیون و 972هزار تومان رسیده و با 30.1درصد افزایش عنوان کمترین میزان افزایش قیمت را به‌خود اختصاص داده است. همچنین در زمستان سال گذشته، متوسط دستمزد مهندس عمران به ازای ۸ساعت کار در ۲۶ روز کاری به 6میلیون و 494هزار تومان رسیده و با افزایش 30.2درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل، در رتبه دوم کمترین افزایش متوسط قیمت قرار گرفته است. رتبه سوم کمترین میزان افزایش قیمت نیز به دستمزد کابینت‌ساز اختصاص داشته که با افزایش 30.3درصدی به 5میلیون و 638هزار تومان رسیده است.
این آمارها نشان می‌دهد در سال گذشته، ارزان‌ترین نهاده ساختمانی در ایران، نیروی انسانی بوده است که افزایش دستمزد آن به‌مراتب از سایر نهاده‌ها کمتر بوده و در مواردی حتی به میزان افزایش مصوبه قانون کار نیز نرسیده است.
گرانی نهاده‌ها چقدر در گرانی مسکن مقصر است؟
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد تورم نقطه‌به‌نقطه مسکن شهر تهران در پایان سال گذشته 93.7درصد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل افزایش پیدا کرده که بخش عمده آن ناشی از متناسب‌سازی قیمت مسکن با شاخص تورم مصرف‌کننده و قیمت دیگر کالاهای سرمایه‌ای به‌ویژه دلار بوده است، اما در این میان سازندگان و برخی از فعالان بازار مسکن، رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی که ازقضا آنها نیز در حال متناسب‌سازی با شاخص‌های کلان اقتصاد و تورم تولید هستند را عامل مؤثر در افزایش قیمت مسکن معرفی می‌کنند. این در حالی است که بررسی‌های همشهری براساس آمارهای رسمی نشان می‌دهد در دوره اخیر جهش قیمت مسکن، معادلات بازار به‌نحوی تغییر کرده که رشد قیمت مسکن تناسبی با رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی ندارد؛ به‌گونه‌ای که در 8سال اخیر و در شرایطی که تورم نهاده‌های ساختمانی شهر تهران معادل 440درصد افزایش پیدا کرده، میانگین قیمت فروش مسکن در تهران 604درصد افزایش داشته که عملاً 37.3درصد بیشتر از تورم نهاده‌های ساختمانی است. پیش‌ازاین محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی نیز از اینکه اختلاف قیمت میان هزینه تولید مسکن و قیمت فروش آن به 80درصد رسیده است، انتقاد کرده بود؛ به‌عبارت‌دیگر در بازار مسکن شهر تهران، به‌طور میانگین 80درصد میانگین قیمت مسکن ناشی از هزینه زمین و سود محقق شده مالکان و سازندگان است و براساس این رابطه، حتی افزایش شدید قیمت نهاده‌های ساختمانی نیز فقط بر 20درصد قیمت فروش مسکن مؤثر است و نمی‌تواند توجیه‌کننده جهش چند صددرصدی قیمت مسکن باشد.
