به تماشای باغ‌ شگفتی‌ها

مریم باقرپور

در دامنه جنوبی رشته کوه «البرز» و اراضی «چیتگر»، باغ «گیاه‌شناسی ملی ایران» به وسعت ۱۴۵هکتار قرار دارد. عملیات طراحی و ساخت این باغ از سال ۱۳۴۸ به همت کارشناسان ایرانی و با همکاری تعدادی از کارشناسان خارجی آغاز و نقشه جامع آن طراحی شد. در طرح جامع، ایجاد رویشگاه‌های نمونه و نشان‌دهنده مناطق رویشی مختلف ایران و جهان پیش‌بینی شده بود. همچنین تعدادی کلکسیون موضوعی با اهداف آموزشی و پژوهشی و نمایشی برای باغ طراحی شد که ۷ رویشگاه مربوط به ایران و ۶ رویشگاه مربوط به جهان و ۸ کلکسیون و باغ موضوعی هستند. در این میان، نهالستان و گلخانه‌های تکثیر، مواد گیاهی مورد نیاز باغ را تأمین می‌کنند.

رویشگاه‌های ایران شامل هیرکانی، زاگرس، البرز جنوبی، تورانی، گلخانه جنوب ایران، باغ پیازهای ایرانی و باغ میوه‌های بومی می‌شود. این باغ مکانی است که در آن مجموعه‌ای از گیاهان بومی و غیربومی در فضای باز و در گلخانه‌ها کشت می‌شوند و نقش مهمی در زمینه‌های مختلف تحقیقاتی از جمله علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم به اهمیت گیاهان و لزوم حفاظت از آنها برعهده دارد. در طراحی باغ برای ایجاد مناظر و چشم‌اندازهای طبیعی، ۳ کوه، نشان‌دهنده کوه‌های «زاگرس»، «البرز» و «هیمالیا» هستند و۶ دریاچه و ۲ رودخانه هم هریک در کنار گیاهان رویشگاه مربوطه فضای طبیعی را ایجاد کرده‌اند که جاذبه‌های گردشگری خاصی هستند. از دیگر جاذبه‌های باغ ۲ آابشار است که ریزش آب در آنها از بلندی‌ها و لابه‌لای صخره‌ها صورت می‌گیرد. این باغ پس از ماه‌ها تعطیلی از اواخر سال گذشته بر روی شهروندان باز شد.