هشدارتهران به شورای حکام
ظریف: اگر قطعنامهای علیه ایران صادر شود راهکارهایی داریم
نشست شورای حکام آژانس دیروز در وین برگزار شد. قرار است این نشست 5روز بهطول بینجامد. گزارشهای مدیرکل درباره افزایش تولید اورانیوم غنیشده و کاستن از همکاریها با آژانس ازجمله دستورکارهای این اجلاسیه است. آنچه بهصورت ویژه مورد توجه قرار گرفته اما تکاپوی واشنگتن برای صدور قطعنامه علیه تهران در روز پایانی این اجلاسیه است؛ حاشیهای که بر کل این رویداد سایه انداخته است. همین روند سبب شد دیروز محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، ساعتی قبل از آغاز بهکار نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی و گردآمدن 35عضو آن در کنار هم، هشدار جدیای نسبت به تحرکات واشنگتن مخابره کند و بگوید که پیگیری قطعنامه علیه ایران در شورای حکام باعث بههم ریختگی شرایط کنونی میشود. او که در حاشیه جلسه دیروز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی سخن میگفت، تأکید کرد که حرکت غلطی را اروپاییها با حمایت از آمریکا در شورای حکام شروع کردهاند. فکر میکنیم این حرکت باعث بههم ریختهشدن شرایط خواهد شد. بههمریختگی شرایط کنونی را از طریق سفیر ایران در وین به همه اعضای شورای حکام توضیح دادهایم، امیدواریم عقل غلبه کند و اگر چنین نشود راهکارهایی داریم.
ایران در انتظار عمل
کمتراز 24ساعت قبل از هشدار جدی ظریف به نشست وین، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی نیز تأکید کرده بود که بهصورت مکتوب به آژانس انرژی اتمی اعلام کرده است درصورتی که شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره توقف پروتکل الحاقی توسط ایران قطعنامهای صادر کند، جمهوری اسلامی واکنش مناسب از خود نشان خواهد داد. در کنار هشدار ظریف نسبت به صدور قطعنامه احتمالی شورای حکام، سخنگوی وزارت خارجه از رد پیشنهاد اروپا برای گفتوگو با آمریکا درباره توافق هستهای برجام خبر داد. سعید خطیبزاده دیروز در نشست خبریاش تأکید کرد که این شرم برای دولت بایدن است که کارزار انتخاباتی با عمل آن متفاوت است. حرفهای خوبی زده شده است و ما هم آنها را شنیدهایم ولی تا عمل مشاهده نکنیم، سیاست خود را براساس حرف تنظیم نمیکنیم. وی افزود: اینکه برجام توسط آمریکا و تیمی که درباره آن مذاکره کرد در محاق نابودی است، تلخ است. تاریخ این مسئله را فراموش نمیکند. او با تأکید بر اینکه اتهامزنی و تهدید علیه ایران جواب نمیدهد، گفت: اقدام مثبت را با اقدام مثبت پاسخ میدهیم و اگر عمل متفاوت مشاهده کنیم پاسخ متناسب خواهیم داد. همزمان با واکنش ظریف و صالحی به تحرکات واشنگتن در حاشیه اجلاسیه شورای حکام، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز دیروز گفت: تا زمانی که تحریمها لغو نشود، قرار نیست هیچ اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار گیرد. درصورتی که تحریمها لغو شود، اطلاعاتی که در این مدت نگهداری شده را در اختیار آژانس قرار میدهیم و در غیر این صورت اطلاعات بعد از 3ماه از حافظه دوربینها حذف و ثبت اطلاعات متوقف خواهد شد. معاون روابط راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: هماکنون توقف اجرای پروتکل الحاقی بر مبنای قانون مجلس و تفاهم صورت گرفته سهماهه است و اگر تحریمها لغو شود و طرفهای مقابل به تعهدات برجامی عمل کنند، دولت گزارشی به مجلس خواهد داد و مجلس در این خصوص تصمیم میگیرد، لذا اعتبار تفاهم آژانس و سازمان انرژی اتمی 3ماه است.
رقص دیپلماتیک در بزنگاه قطعنامه
بهدنبال رد درخواست اتحادیه اروپا برای مشارکت در نشستی با حضور اعضای اصلی توافق هستهای و آمریکا از سوی ایران، روزنامه فایننشال تایمز به نقل از یک مقام ارشد ناشناس آمریکایی، نوشت: من فکر نمیکنم که در (مذاکره) بسته است. این روزنامه در ادامه مطرح کرد: آمریکا در اینباره با قدرتهای جهانی عضو توافق هستهای، یعنی روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان درباره بهترین مسیر برای پیشرفتن رایزنی خواهد کرد.
واشنگتن درپی چیست؟
سهروز پیش شبکه خبری بلومبرگ مدعی شد که گزارشهایی از پیشنویس قطعنامهای در میان اعضای شورا توزیع شده که از یافتههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهشدت ابراز نگرانی میکند. به نوشته بلومبرگ در اینباره آمریکا در این سند سهصفحهای، ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای متهم کرده و مدعی شده است دنیا از دیرباز آگاه بوده که ایران در گذشته بهدنبال دستیابی به سلاحهای هستهای بوده است، لذا دولت آمریکا از کشورهای دیگر خواسته از قطعنامهای که از ایران بابت تشدید فعالیتهای هستهای این کشور انتقاد میکند حمایت بهعمل آورد. مناقشه جدید بر سر اقدامات هستهای ایران از 5اسفندماه و خروج ایران از پروتکل الحاقی شکل گرفت و دولت براساس قانون اقدام راهبردی مجلس برای لغو تحریمهای یکجانبه آمریکا اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد. براساس آن دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به سایتهای هستهای ایران محدود شد؛ محدودیتی که منجر به حصول توافقی جدید میان ایران و آژانس انرژی اتمی شد. براساس توافق سازمان انرژی اتمی ایران، کشورمان از توافق سهماهه با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همچنین ادامه نظارت ضروری بر فعالیتهای هستهای ایران خبر داد و اعلام کرد که ایران بهمدت 3ماه اطلاعات برخی فعالیتها و تجهیزات نظارتی را که در پیوست مشخص شده ضبط کرده و نزد خود نگه خواهد داشت. در این مدت، آژانس به این اطلاعات هیچ دسترسیای نخواهد داشت و اطلاعات منحصرا نزد ایران باقی میماند. چنانچه ظرف 3ماه تحریمها بهطور کامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس میگذارد، در غیر اینصورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد. بهرغم توافق ایران با گروسی، اما 3کشور فرانسه، انگلیس و آلمان در بیانیهای مشترک تعلیق اجرای پروتکل الحاقی و محدودکردن بیشتر نظارت آژانس بر فعالیتهای اتمی ایران را خطرناک دانستند و نسبت به آن هشدار دادند.
گزارش گروسی به شورای حکام چه بود؟
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، درباره پیامدهای صدور قطعنامه ضدایرانی در این اجلاسیه هشدار داد، او از کنفرانس خبری دیروزش در حاشیه نشست شورای حکام درباره همکاری آژانس با ایران، گفت: هر اقدامی که ما انجام میدهیم، باید براساس بازرسی از تاسیسات هستهای ایران باشد. به گزارش ایسنا به نقل از الجزیره، مدیرکل آژانس درباره تفاهمنامه اخیر میان ایران و آژانس گفت: توافقی که ما با ایران انجام دادهایم، یک تفاهمنامه موقت دوجانبه در زمینه امور فنی و برای مدت ۹۰روز است. گروسی درباره احتمال صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام هم گفت: بهنظرم، صدور قطعنامه در حوزه اختیارات کشورهای عضو است ولی اعضا تمایل دارند که مکالمههای سازندهای داشته باشند و اقدامات آژانس را حفظ کنند. این برای من مهم است. او در این کنفرانس به خبرنگاران گفت: ما به تحقیق درباره سطح غنیسازی اورانیوم در ایران ادامه خواهیم داد. اقدامات شفافساز مربوط به توافق هستهای دیگر بهخاطر به تعلیق درآمدن پروتکل الحاقی از سوی ایران، انجام نمیشوند.