نزول 50هزار میلیارد تومانی بازار سهام

در جریان چهارمین روز از اجرای دامنه نوسان نامتقارن در بورس بازار سهام دیروز برای دومین روز متوالی با افت مواجه شد. حتی ارزش روزانه معاملات بیش از 50درصد افت کرد. این نزول کارشناسان بازارسرمایه را به قطعیت رسانده که ریشه‌های نزول بورس ناشی از عوامل اقتصادی است. چراکه اجرای این مقررات نه‌فقط منجر به توقف روند نزولی نشده بلکه منجر به شتاب گرفتن خروج نقدینگی از بازار سهام شده است. به‌گزارش همشهری، اجرای دامنه نوسان نامتقارن که گمان می‌رفت به کمک بازار بیاید، کمکی به بازار نکرد. با وجود اینکه بازار سهام در روز نخست اجرای این طرح در روز شنبه با رشد مواجه شد، اما از روز یکشنبه دوباره وارد روند نزولی شد. دیروز هم این افت ادامه یافت. در دادوستد‌های دیروز شاخص کل بورس تهران نزدیک به 11هزارو500واحد افت کرد.  بیش از 53هزار میلیارد تومان از ارزش سهام شرکت‌های حاضر در بورس و فرابورس کاسته شد. نکته اصلی اما از زمان اجرای این مقررات تازه کاهش ارزش معاملات و خروج نقدینگی از بورس است که بر نگرانی‌ها دامن زده است.

خروج نقدینگی
آمار‌ها نشان می‌دهد با وجود اجرای دامنه نوسان نامتقارن که گمان می‌رفت، جلوی نزول بورس را بگیرد، شتاب خروج نقدینگی از بورس نه فقط کمتر نشده بلکه بیشتر هم شده است. این اطلاعات نشان می‌دهد در نخستین روز اجرای این مقررات نزدیک به 1400میلیارد تومان نقدینگی تازه به بازار تزریق شد. اما از روز شنبه جریان نقدینگی عکس شد. 
خروج پول از سوی سهامداران حقیقی در بورس دوباره تقویت شده و هر روز در حال افزایش است.  یکشنبه سهامداران حقیقی بیش از 590میلیارد تومان و   دوشنبه 715میلیارد تومان از بازار سهام خارج کردند.  این میزان در مبادلات دیروز اوج گرفت. جمع کل نقدینگی که سهامداران حقیقی از بازار سهام خارج کردند به 850میلیارد تومان رسید. دیروز همچنین ارزش روزانه معاملات با 50درصد کاهش نسبت به روز دوشنبه به 12هزارو436میلیارد تومان در بورس و فرابورس و ارزش معاملات خرد سهام هم با افت محسوسی به 6100میلیارد تومان رسید.
این اعداد نشان می‌دهد از روز یکشنبه و ظرف 3روز بیش از 2155میلیارد تومان از نقدینگی سهامداران حقیقی از بازارسهام خارج شده است. گویا سهامداران اجرای مقررات جدید در مورد دامنه نوسان نامتقارن را فرصت تازه‌ای برای خروج از بازار می‌دانند.

ریشه نزول جای دیگری است
تداوم روند نزولی بازار سهام در مبادلات دیروز و 4روز بعد از اجرای دامنه نوسان نامتقارن تحلیلگران را به این نتیجه رسانده که علت نزول بازار سهام ریشه در بنیان‌های اقتصادی دارد. تحلیلگران پیش از اجرای این مقررات نسبت به بی‌اثر بودن این تصمیم‌ها هشدار داده بودند.
نیما آزادی یک تحلیلگر بازار سرمایه در این‌باره می‌گوید: محدوده نوسان نامتقارن در درازمدت بیشتر از آنکه به بازار کمک کند به آن آسیب می‌زند. او با بیان اینکه اصرار تصمیم‌گیرندگان برای اجرای چنین تصمیماتی جای بحث و بررسی دارد، می گوید: به جای اجرای چنین تصمیم‌هایی باید یک تیم تحقیق و توسعه شکل بگیرد. با بررسی بورس‌های جهان در دوره‌های مختلف، شرایط بازار آنالیز و راهکاری برای ایجاد ثبات در بازار‌های مالی پیدا شود.
او با بیان اینکه مقامات بازار سرمایه نباید با چنین تصمیم‌هایی بازار سرمایه را آبستن بحران‌های جدید کنند خطاب به مقامات بازار سرمایه می‌گوید:ما متوجه شدیم که شما تمایل ندارید بازار افت کند. این را درک می‌کنیم اما شیوه‌اش این نیست. چنین انتقاد‌هایی در طول یک هفته گذشته بارها از سوی کارشناسان مختلف مطرح شده است؛ چرا که تقریبا اغلب کارشناسان دلایل نزول بازار سهام را بیشتر اقتصادی می‌دانند تا مسائل فنی و تکنیکی که مربوط به عوامل داخلی بازار است. به‌زعم تحلیلگران ریشه‌های اصلی نزول بازار سهام افزایش نرخ بهره بین بانکی، گسترش جو بی‌اعتمادی به دولت و احتمال کاهش قیمت دلار و انتظارات تورمی است. تا تکلیف این مولفه‌های اقتصادی روشن نشود، بازار سهام در ابهام و بلاتکلیفی به‌سر خواهد برد. 
به‌نظر می‌رسد، تکلیف این مولفه‌های اقتصادی زمانی مشخص خواهد شد که تکلیف تنش سیاسی بین ایران و آمریکا وتحریم‌ها مشخص شود؛ چرا که این موضوع می‌تواند قیمت دلار را دستخوش تغییر کند. چون نوسان‌های قیمت دلار اثر زیادی بر بازار سهام دارد می‌تواند منجر به نوسان شاخص‌های بورس شود.
ابراهیم قزل‌گل یک کارشناس بازار سرمایه در این‌باره می‌گوید:زمانی که رئیس‌جمهور از دلار ۱۵هزار تومانی و رئیس‌کل بانک مرکزی از دلار ۲۰هزار تومانی صحبت می‌کنند، بازار به این سخنان واکنش نشان می‌دهد. با این حال و با وجود آنکه زمزمه‌هایی از دلار ۱۵‌هزار تومانی و حتی کمتر مطرح شده، اما بازار ارز گویا انتظار چنین نزولی را ندارد و دلار در محدوده ۲۴تا۲۶هزار تومان در نوسان است. او با بیان اینکه یکی از متغیرهای اثرگذار بر بازار سرمایه، نرخ ارز است، تأکید می‌کند: بازار سرمایه ما هم‌اکنون با دلار تقریبا ۲۲هزار تومانی معامله می‌شود و اگر نرخ ارز افت خاصی نداشته باشد، بازار سرمایه هم در همین محدوده خواهد بود. قیمت بخشی از سهام در بازار منطقی است، ولی قیمت سهام برخی دیگر از شرکت‌ها کمتر از ارزش ذاتی و بخشی هم بالاتر از آن ارزش‌گذاری شده‌اند. به‌هرحال بازار سرمایه با توجه به چشم‌انداز آینده حرکت می‌کند. با درنظر گرفتن فاکتورهای اثرگذار بر اقتصاد در سال۱۴۰۰  هنوز بخش عمده بازار سرمایه ارزنده است.