نقدونظر / دولت الکترونیک، تأمین اجتماعی و ادارات بیمه

سعید مروتی- روزنامه‌نگار

یکی از رفقای قدیمی‌ام از ابتدای امسال بیکار شده است. بعد از 10سال کار در یک شرکت، درنهایت انتهای سال۹۸ عذرش را خواستند. ماجرا ربطی به شیوع کرونا نداشت و تغییر مدیرعامل شرکت، اخراج دسته‌جمعی دوست ما و همکارانش را که همگی از مدیران میانی شرکت بودند، به‌دنبال داشت که خودش داستانی است پرآب چشم.
دوستم که بعد از سال‌ها فعالیت، طعم تلخ بیکاری را می‌چشید، بعد از پایان تعطیلات اداری نوروز (پنجم فروردین ماه) راهی اداره کار و بیمه می‌شود تا برای دریافت بیمه بیکاری اقدام کند. مدارک لازم را هم به همراه خود می‌برد تا مشکلی نداشته باشد. اما شیوع کرونا باعث تعطیلی مراکز مختلف شده و اداره کار از بیکاران می‌خواهد برای دریافت بیمه بیکاری به سایت بروند و آنجا ثبت‌نام کنند.
ثبت‌نام انجام می‌شود و تا مردادماه پیامک‌هایی می‌آید که حضوری به اداره کار نروید و همچنان منتظر بمانید، با اینکه شرایط عادی شده اما کارمندان اداره کار یا تامین اجتماعی، تماسی ندارند و دوستم منتظر است. فصل پاییز هم تمام می‌شود و همچنان خبری از بیمه بیکاری نیست. اوایل زمستان دوستم به تامین اجتماعی می‌رود تا ببیند پرونده در چه وضعیتی است. کارمندی می‌گوید سایتی که مدارک در آن بارگذاری شده ازکارافتاده و وضعیت هزاران نفر شبیه دوستم است. حالا باید از اول مراحل طی شود، اول اداره کار، بعد کاریابی خصوصی که برای ثبت‌نام 50هزار تومان دریافت می‌کند و پس از 2ماه اگر همه‌‌چیز خوب پیش برود، تامین اجتماعی با فرستادن پیامکی می‌‌گوید دوباره با انبوهی فتوکپی به یکی از مراکز برود و داستان از نو. همه‌‌چیز دوباره از صفر آغاز می‌شود. حالا نوبت ایراد‌گرفتن از نامه عدم‌نیاز شرکت است که چرا تاریخ خاتمه همکاری ۲۹اسفند۹۸ است و باید عدم‌نیاز جدیدی با تاریخ اول فروردین۹۹ آورده شود. گرفتن نامه جدید خودش یک هفته زمان می‌برد و دوباره مدارک تحویل و همزمان ثبت‌نامی هم در یکی از دفاتر پیشخوان دولت انجام می‌شود و داستان اینجا هم تمام نمی‌شود چون باز هم نیاز به بارگذاری مدرکی است و سایت بالا نمی‌آید. رسیده‌ایم به اول بهمن‌ماه و اگر بعد از این هیچ مشکلی پیش نیاید، به‌گفته کارمند اداره بیمه حدود یک‌ماه‌و‌نیم طول می‌کشد تا مرحله ثبت و تأیید مدارک به اتمام برسد و بعد از آن هم واریز حق بیمه بیکاری منتقل می‌شود به سال۱۴۰۰.
به‌گفته این دوست، هیچ تضمینی وجود ندارد که بعد از پایان تعطیلات نوروز، مشکل حل شده و بیمه بیکاری واریز شود. این شاهکار دولت الکترونیک و سایت‌هایی است که خدا می‌داند با صرف چه هزینه‌ای راه‌اندازی شده و مشخص نیست چرا و چگونه از بین می‌روند، این تراژدی زندگی مردمی است که وقتی پس از سال‌ها کار‌کردن، شغلشان را از دست می‌دهند، باید چشم‌انتظار شعبده مسئولان بمانند تا ببینند کی و چگونه به بدیهی‌ترین حقی که دارند، می‌رسند. نتیجه برون‌سپاری امور و کوشش برای تسهیل کارها، فعلا شده یک سال معطلی برای دریافت بیمه بیکاری؛ بیمه‌ای که قرار بوده برای روز مبادا به‌کار آید و اما، این روزها، هر روز روز مباداست.