تاب‌آوری/ سوگ غیر‌طبیعی

عادله عیسی نظر- روانپزشک

سوگ یک پاسخ طبیعی به از دست دادن است که می‌تواند ناشی از مرگ عزیزان باشد.
اگر مراحل سوگ روند سالم خود را طی کند، سوگواری بدون عارضه به پایان می‌رسد. اما گاهی واکنش سوگ از حالت طبیعی خارج می‌شود. مثلاً فرد داغدیده، دچار احساس مداوم گناه و بی‌ارزشی می‌شود؛ این احساس با سرزنش خود به خاطر کوتاهی در حق عزیز از دست رفته متفاوت است. گاهی ممکن است فرد داغدیده اشتغال ذهنی مداومی با مرگ پیدا کند و حتی به خودکشی فکر کند یا دچار کندی حرکتی و افت قابل توجه عملکرد شود یا  حتی واکنش سوگ او طولانی‌تر از حد طبیعی شود.
در برخی افراد احتمال ابتلا به واکنش سوگ غیر‌طبیعی بیشتر است، مانند افرادی که خود را در مرگ متوفی مقصر می‌دانند. مثلاً فردی که بی‌احتیاط رانندگی کرده و دچار تصادف رانندگی شده و افراد خانواده‌اش در آن تصادف کشته شده‌اند. یا افرادی که با فرد متوفی کشمکش‌های شدیدی داشته‌اند. مثلاً فردی با پدرش قهر بوده و در همان زمان پدرش فوت کرده است. همچنین زمانی که سانحه‌ای ناگهانی مانند سیل یا زلزله یا تصادف، باعث فوت عزیزی شده است یا فردی که سابقه ضربه‌های عاطفی قبلی به‌خصوص فوت نزدیکان در زمان کودکی دارد و یا کسانی که دچار اختلالات شخصیت هستند و در برابر استرس‌ها،  واکنش‌های غیرمنطقی نشان می‌دهند  و همچنین افراد منزوی، واکنش سوگ شدیدتر یا طولانی‌تری را تجربه می‌کنند.
وقتی واکنش سوگ شرایط غیرعادی پیدا کرد، نیاز به مراجعه به روانپزشک یا روان‌شناس  برای استفاده از درمان‌های دارویی یا روان‌درمانی ضروری  است.