نواب شمس پور/ مدیرکل آموزش‌های همگانی جمعیت هلال‌احمر
خانواده آماده
زلزله قابل پیش‌بینی نیست. ما نمی‌توانیم رفتار گسل‌ها را در زمان وقوع زلزله پیش‌بینی کنیم.
اما می‌توانیم اقداماتی را برای کاهش خطر انجام دهیم. یکی از راه‌های کاهش خطر زلزله نظارت بر مقاوم‌سازی ساختمان است. اتفاقی که بعد از زلزله‌های بم یا رودبار قصران افتاد اجرا شدن آیین‌نامه ۲۸۰۰ بود که در آن آمده خانه‌ها باید به گونه‌ای ساخته شوند که در برابر حداقل ۷ و نیم ریشتر مقاوم باشند و آسیب نبینند. مرحله بعد به نظارت‌ها بر ساخت‌وسازها مربوط است که آیا مقاوم‌سازی آنها رعایت شده است یا خیر.
یکی دیگر از راه‌های کاهش خطر که خیلی هم اهمیت دارد نقش خانواده‌ها در چینش اجزای غیرسازه‌ای منازل است. طی سال‌های اخیر یکی از بیشترین آسیب‌های وارده به دلیل چینش اشتباه کتابخانه، لوسترها، وسایل آشپرخانه و... در منازل بوده؛ به گونه‌ای که هنگام زلزله در اثر پرت شدن این وسایل افراد آسیب دیده‌اند و افرادی هم حین فرار به جای پناهگیری در نقاط امن خانه، مجروح شده‌اند.
مانورهای زلزله با هدف تمرکز بر آموزش اجرا می‌شود، به‌خصوص در ساختمان‌هایی که مقاومت تقریبی را دارند و تا حدودی مطمئن هستیم که در اثر لرزه فرو نمی‌ریزند. در آموزش پناهگیری، افراد یاد می‌گیرند که هنگام زمین لرزه میز محکمی را پیدا کنند و زیر آن پناه بگیرند یا با نقاط امن خانه آشنا می‌شوند. این آموزش‌ها در سایت آموزش همگانی خادم در دسترس است و خانواده‌ها با نحوه مقابله با حوادث مهم مانند سیل، زلزله، حوادث جاده‌ای و... آشنا می‌شوند.
برای مثال گفته شده اگر اتفاقی افتاد و وسایل ارتباطی قطع شد، برای اینکه اعضای خانواده همدیگر را پیدا کنیم، لازم است از قبل جایی را تعیین کرده باشیم. شماره افراد دیگری خارج از خانواده و حتی در شهرستان را حفظ باشیم که اگر در هنگام وقوع حادثه همدیگر را گم کردیم بتوانیم از طریق فرد مورد نظر از احوال هم باخبر شویم. اینها نکات ساده اما مهمی هستند که از طریق آموزش در اختیار شهروندان قرار داده می‌شود و هر خانواده برای یادگیری آنها باید تمرین کند تا مهارت در اثر تمرین به رفتار تبدیل شوند.
خیلی از ما نکات آموزشی را می‌دانیم اما حادثه‌ای مانند زلزله، اتفاق عجیبی و هولناکی است و شاید قدرت و توان تصمیم‌گیری در آن لحظه خیلی کم باشد اما باید این‌قدر تمرین کنیم که در لحظه وقوع حادثه به‌صورت ناخودآگاه بدانیم چه‌کاری باید انجام دهیم و ذهن آماده‌باشد. این آمادگی را با تمرین می‌توانیم به دست‌آوریم. در کشورهای پیشرفته هر ماه یکبار مانور آمادگی زلزله اجرا می‌شود.
آنقدر تکرار می‌شود که آموزش‌ها در ذهن بماند و فراموش نشود. لازم است چه در اداره‌ها و چه در گفت‌وگوهای خانوادگی به این موضوع بپردازیم که اگر زلزله آمد چه باید کرد؟ نقاط امن خانه ما کجاست؟ کجا پناه بگیریم؟ چطور از خانه و ساختمان خارج شویم؟ تمام اینها نیاز به تمرین و فکر کردن دارد قبل از اینکه حادثه‌ای رخ دهد. در کنار این آموزش‌ها که فراگیری آنها لازم است باید مطالبه‌گر باشیم و اجازه ندهیم موارد ایمنی در ساخت‌وساز نادیده گرفته شود.
در همینه زمینه :
