یادداشت
نطنز؛ قطب پنهان زعفران ایران
اسفندیار حاجی‌زاده- کارشناس و مسئول باغبانی و زراعت مدیریت جهاد کشاورزی نطنز
وجود 3نوع آب‌وهوای متفاوت در نطنز باعث شد کشت زعفران به‌خوبی جواب دهد و به‌جز طرق‌رود در بادرود و دهاباد هم از کشت زعفران استقبال کنند. حالا نطنزی‌ها رکورد جالبی دارند و با وجود اینکه متوسط برداشت زعفران از هر هکتار 3.5کیلوگرم است اما آنها از 3هکتار حدود 24 تا 25کیلوگرم زعفران برداشت می‌کنند تا ثابت کنند این منطقه هم ظرفیت خوبی در تولید طلای سرخ ایران دارد. استقبال از کاشت زعفران در اصفهان موجب شد این استان پس از خراسان‌های رضوی، شمالی و جنوبی در رتبه چهارم تولید زعفران کشور قرار بگیرد و نطنز هم با سطح زیرکشت 330هکتار و تولید 2500کیلوگرم کلاله خشک زعفران، قطب تولید این محصول شود. افزایش سطح زیرکشت زعفران در نطنز به‌ویژه بادرود به‌دلیل مسطح‌بودن زمین و سطوح بزرگ‌تر نسبت به منطقه کوهستانی طرق‌رود صورت گرفته و این مسئله موجب شده عملیات مکانیزه آماده‌سازی زمین با ادوات کشاورزی به سهولت انجام شود. از سوی دیگر با توجه به کاهش منابع آب‌های زیرزمینی و کم‌شدن تخصیص آب‌های کشاورزی، خرده‌مالکان این منطقه رغبت بیشتری به کشت زعفران پیدا کردند و بیش از 80درصد آنها که حتی ساکن این مناطق نیستند اقدام به کشت زعفران کرده و تحولی در اقتصاد منطقه رقم زدند. برداشت زعفران در نطنز از اواسط مهر آغاز می‌شود و تا آخرین روز آذر ادامه دارد. در این دو‌ماه‌ونیم بیش از 16هزار نفر روزکار اشتغال فصلی ایجاد می‌شود که عمدتا از سوی زنان روستایی صورت می‌گیرد. بسیاری از خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد هم در این مدت از سوی زعفران‌کاران مشغول به‌کار می‌شوند و دستمزد می‌گیرند.
برداشت زعفران برای تمام مالکان این منطقه درآمدزاست و حتی به‌صورت چمدانی به خارج از کشور هم انتقال داده می‌شود. برخی مالکان با عمده‌فروشی‌های شهر مشهد در ارتباط هستند و محصول‌شان را به‌صورت فله‌ای به آنها می‌فروشند. زعفران معروف طرق هم به‌صورت بسته‌های کوچک در بسیاری شهرهای کشورمان دست‌به‌دست می‌شود. هرچند که برای بهبود وضعیت زعفران اصفهان، مسئولان به‌دنبال اقداماتی برای برندسازی هستند اما تاکنون این شرایط به‌دلیل برخی موانع میسر نشده است. به همین دلیل هر سال حدود یک‌سوم محصولات برداشت‌شده در این منطقه که حدود 1.5تن است به خراسان رضوی انتقال پیدا می‌کند و به نام زعفران همان منطقه صادرات می‌شود.
