تجربه‌ای دیگر؛ کاشت درختان با سن بالا

علی نوذرپور_شهردار منطقه 22

برای چشم‌انداز زیبای شهری نیاز به درختان بلند و چتر گسترده است؛ درختانی که با حجم بالای ریشه، خاک را نفوذپذیر کرده و از ایجاد سیل و سیلاب جلوگیری می‌کنند؛ درختان کهنسالی که در وسعت یک بوستان، جزیره‌های خنک شهری را ایجاد می‌کنند و از گرم شدن زمین و محیط ممانعت به عمل می‌آورند. اما برای داشتن بوستان‌هایی با درختان باارتفاع و چتر مناسب باید سال‌ها صبر کرد تا نهالی کاشته و به‌تدریج تبدیل به درختی تنومند و بزرگ شود. برای اینکه شهروندان بتوانند از فضا، سایه‌ و هوای خنک بوستانی بهره‌مند شوند، حداقل باید 10سال از عمر نهال‌ها بگذرد و برای اینکه از جزایر خنک شهری برخوردار شویم باید 5سال دیگر علاوه بر 10سال قبلی صبر کنیم. نکته دیگر اینکه تثبیت نهال‌ها نیز به زمان زیادی نیاز دارد.
از این‌رو در منطقه22 در تجربه‌ای نو برای احداث بوستان راز هستی در سال1397 از درختان با سن بالا استفاده شد که پس از 2سال ماندگار شده و چهره و سیمای زیبایی به این بوستان داده‌اند؛ درختانی با رنگ‌های متنوع که برای بوستان منظره‌ای زیبا و برای شهروندان تلطیف روح و روان را همراه داشته است.
درختان با سن بالا با سایه‌اندازی مناسب، مردم را به حضور در شهر و بوستان دعوت می‌کنند و میزان ماندگاری آنها را در فضای شهر افزایش داده و امکان پیاده‌روی در این فضاها را فراهم کرده‌اند. کاشت درختان بزرگسال در مقایسه با کاشت نهال‌های یکساله از مقاومت بیشتری در برابر عوامل فیزیکی چون باد، توفان، سیل یا عوامل انسانی برخوردار است و در بدو کاشت از ظرفیت بیشتری در مقابل انتشار و گستردگی ذرات معلق و آلودگی هوا نیز بهره‌مند است. باید اضافه کرد که در معابر و محل‌هایی که چند درخت در میان، درختی خشکیده باشد، اگر از نهال یکساله جهت واکاری استفاده کنیم، منظری نامتوازن ایجاد می‌شود؛ درحالی‌که اگر از درختان هم‌سن درختان موجود استفاده شود، هماهنگی‌ها و هارمونی منظر شهری حفظ می‌شود. این تجربه را این بار با 180درخت در «دیارگاه تیناز» آغازه کرده‌ایم. پس از تجربه موفق کاشت درختان با سن بالا در بوستان راز هستی و با افتتاح آن تا پایان سال‌جاری بوستانی با ویژگی‌های نو پا به عرصه وجود خواهد گذاشت که ظرفیت اجتماعی و اکولوژیکی جدیدی را در منطقه 22ایجاد خواهد کرد. پیشنهاد می‌شود در عرصه‌هایی که نیاز هست بوستان یا فضای عمومی شکل گیرد که به سرعت قابلیت بهره‌برداری داشته باشد و از مزیت‌هایی که ذکر شد، برخوردار باشد، از کاشت درختان با سن بالا استفاده شود. همچنین خوب است که مرکزی در تهران با هدف مراقبت و پرورش درختان با سن بالا تاسیس شود تا درختانی که در مسیر معابر و میادین و بزرگراه‌ها قرار می‌گیرند، در این مرکز قرار گیرند و در فضاهایی که نیاز هست مجددا کاشته شوند.