بت در فرهنگسرای نیاوران

  مهرداد رهسپار   

کامبیز صفری که نمایش «سیاه ‌بازی قوچ» را در سال1362 به صحنه برده، در پاییز سال1363 نمایش «بت» را در فرهنگسرای نیاوران به صحنه می‎برد که این نمایش هم یک نمایش تخت‌حوضی با مضمونی تازه است. نمایش «بت» آنطور که این گروه تئاتر روایت می‌کند، اقتباسی از «حکایت زندگی بت‌پرستان است و پیکرتراشان ایام جاهلیت در امپراتوری رم» است. نقش سیاه در این نمایش را سیدمصطفی عرب‎زاده از سیاه‎بازان قدیمی در تئاتر پارس و از شاگردان مهدی مصری بر عهده دارد. زمرد در این نمایش پیکرتراشی است که با یک جوان انقلابی به نام احمد آشنا می‎شود. او پس از آشنایی با احمد دست از کار به زعم خودش «ناپسند» پیکرتراشی برمی‎دارد و به سراغ شغل دیگری می‎رود. احمد و زمرد که حالا دو پیر و جوان هم‌فکر و هم‌عقیده هستند، تصمیم می‌گیرند که علیه ظلم حکومت شورش کنند. آنها در پایان با سرنگونی رژیم شاه پیروز می‎شوند. بازیگران و کارگردان نمایش در گفت‌وگو با مطبوعاتی که از نمایش آنها استقبال کرده‎اند، درباره دلیل انتخاب فرم تخت‌حوضی برای ارائه چنین داستانی از انقلاب می‎گویند که سیاه مظهر کسی است که به او ظلم می‎شود و سیاه کسی است که علیه ارباب ظالم قیام می‌کند. بنابراین سیاه مظهر مبارزه با ظلم است و نباید بهره‎گیری از تکنیک‎های نمایش سیاه‎بازی برای نشان‎دادن ظلم‎ستیزی را کاری ناپسند بدانیم. این گروه سیاه‎بازی، 2نمایش دیگر با چنین مضامینی را در سال‎های 1362 و 1363به صحنه می‎برد که یکی «سیاه‌‎بازی وجدان بیدار» و دیگری «سیاه‌بازی قوچ» است.