انتقال نیمهکاره آب از سدهای سیستان و بلوچستان
سیده زهرا عباسی- خبرنگار
یکی از مهمترین موانعی که درباره رفع مشکل آب آشامیدنی در جنوب سیستان و بلوچستان مطرح میشود، تکمیل نشدن خطوط انتقال و تصفیهخانه دو سد زیردان و پیشین است. سد زیردان چابهار ۲۰۷ میلیون مترمکعب ظرفیت دارد و بعد از گذشت سالها از ساخت، بنابر اعلام فرماندار دشتیاری، فقط 185روستای زیرمجموعه آن با جمعیت 45هزار نفر از نعمت آب بهرهمند شدهاند. «عادل عفتی» بعد از خلع ید پیمانکار این پروژه بهدلیل اختلافات مالی در آبانماه امسال، تأکید کرده بود که با تعیین پیمانکار جدید و تکمیل خطوط انتقال، پیشبینی میشود تا پایان نیمه اول سال 1400همه روستاهای باقیمانده تحت پوشش قرار گیرند. سد پیشین هم که سالها پیش با ظرفیت ۱۷۵ میلیون مترمکعب آب با هدف جمعآوری آب بارانهای فصلی و کمک به احیای زمینهای کشاورزی منطقه باهوکلات دشتیاری ساخته شده بود، هیچ خط انتقالی برای تامین آب آشامیدنی ندارد.
نماینده سیستان و بلوچستان در شورایعالی استانها هم با بیان اینکه میانگین کشوری دسترسی به آب آشامیدنی در حوزه روستاها ۸۵درصد و در کل کشور بالای ۹۵درصد، اما در استان این میانگین ۶۷ درصد و در چابهار و دشتیاری 40درصد است به همشهری میگوید: «ما 40درصد دسترسی را در چابهار و دشتیاری قبول نداریم، زیرا حتی در روستاهایی که آب دارند، آب بهصورت پایدار و 24ساعته در دسترس نیست و فقط برخی روستاهای در حوزه سد زیردان ساعتهایی در روز آب دارند.»
«شهبخش گرگیج» با بیان اینکه ۲۶۱ روستا در حوزه سد زیردان و 213روستا در حوزه سد پیشین قرار دارند، میافزاید: «خطوط انتقال آب سد زیردان از سال ۹۰ تا ۹۹ بهرهبرداری نشده است. پیمانکاران متعددی برای تکمیل این پروژه تعیین شدند که هرکدام یک مشکل داشتند و موجب شدند کار به سرانجام نرسد. تصفیهخانه ۲۶۱ روستای تحت پوشش این سد هم دست نخورده باقی مانده است.»
وی ادامه میدهد: «آب خامی هم که از زیردان به برخی از روستاها میرسد اندک است، زیرا لوله انتقال آن نشتی دارد و باید تعویض شود. تا زمانی که خط جدید بهرهبرداری نشود، مشکل حل نخواهد شد. هرچند حالا میگویند اعتبار خوبی برای تکمیل این خط درنظر گرفته شده است.»
گرگیج درباره روستاهای تحت پوشش سد پیشین هم توضیح میدهد: «در سد پیشین اصلا خط انتقال و تصفیهخانهای وجود ندارد درحالیکه این سد سال 72به بهرهبرداری رسیده بود و میتواند مشکل 213روستای منطقه را حل کند. خط انتقال این سد در پاییندست یک لوله آهنی بود که همان سال اول فرسوده و از دسترس خارج شد.»
در مجموع ۴۸۰ روستای دارای سکنه در چابهار و دشتیاری وجود دارند که از این تعداد 438روستا کد دارند و خدماتدهی به آنها از وظایف آب و فاضلاب است. به گزارش ایرانشهر، چند روز پیش مشکلات آب بلوچستان بهویژه 2 شهرستان چابهار و دشتیاری در یک برنامه زنده اینستاگرامی با حضور فرمانده قرارگاه خاتمالانبیا(ص)، رئیس آبفای سیستانوبلوچستان و نماینده چابهار در مجلس شورای اسلامی بررسی شد. براساس اعلام آبفای سیستان و بلوچستان، از کل روستاهای استان ۲۹۴۷روستا با جمعیت یک میلیون و ۱۲۰هزار نفر آب پایدار دارند، اما ۲۶۴۷ روستا تاسیسات آبی ندارند که ۱۰۹۱روستا از این تعداد بالای ۲۰خانوار دارند و برای رفع مشکلات آب روستاهای استان ۲هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است. مسئولان استان وعده دادهاند تا تیر سال آینده مشکل آب 173روستا و تا پایان 1400مشکل آب 1062روستا با ۱۱۱۵میلیارد تومان اعتبار حل شود.