نگاه/نوآوری و خلاقیت

رضا یعقوبی‌ قلعه‌نو

برای نوآوری، خلاقیت لازم است و بدون خلاقیت نوآوری ایجاد نمی‌شود. منظور از نوآوری ایجاد هر چیزی است که هم جدید باشد و هم مفید. این نوآوری می‌تواند در تولید یک محصول یا خدمت باشد یا در تعریف فرایندی جدید برای سازماندهی یک بخش از یک سازمان و یا کل روند فعالیت سازمان. بسیاری از ما وقتی صحبت از نوآوری می‌شود یاد اینشتین یا ماری کوری می‌افتیم، اما اشتباه نکنید نوآوری مربوط به نبوغ شخصی نیست، بلکه یک کار جمعی است، نوآوری ایجاد بینش در دیگران برای اجرای آن است. به تولید یک فیلم فکر کنید، بسیاری آدم‌های خلاق در روند تولید یک فیلم نقش دارند، اما تا وقتی فیلم تمام نشود هیچ‌کدام از این خلاقیت‌ها دیده نخواهد شد، ممکن است نورپرداز خیلی خوبی در پروژه کار کرده باشد یا انیماتور بسیار خلاقی بخش‌های کامپیوتری کار را آماده کرده باشد، اما همه این‌ها در کنار هم و تنها در انتهای کار معنا خواهند داشت. بسیاری از اوقات کارگردان مجبور می‌شود بسیاری از طراحی‌های خلاقانه را از پروژه حذف کند، چون با کلیت کار جور درنمی‌آید. جیمز کامرون درباره تولید فیلم نابودگر یک گفت، مجبور شدیم کیفیت تصویر صحنه‌های کامپیوتری را پایین بیاوریم، چون دوربین‌های آن زمان توان تصویربرداری با این کیفیت را نداشت و تکه‌های فیلم به هم نمی‌خورد. در اینجا یک تناقض وجود دارد، شما باید افراد را تشویق کنید که خلاق باشند و هر چه بیشتر ایده‌های نوآورانه تولید کنند و در ادامه باید خیلی از این ایده‌ها را به نفع اینکه کل پروژه «مفید» باشد حذف کنید. پس مفید بودن جزو غیرقابل انکار نوآوری است.
اگر کاری که انجام می‌دهید، جدید، متفاوت و مفید باشد، خلاقانه است. این مهم نیست که چه کاری و در چه زمان و حالتی، اگر در زمان پیاده‌روی، رانندگی یا حین یک جلسه کاری یک کار جدیدی انجام دادید که متفاوت و مفید است شما در حال انجام یک کار خلاقانه هستید.
یک نوآوری به ندرت به‌صورت بی‌عیب و نقص ایجاد می‌شود، همواره باید آزمون و خطا کرد، کسانی که بیشتر خطا می‌کنند، بیشتر هم ایده‌پردازی می‌کنند و مجبورند ایده‌های ناب بیشتری را دور بریزند، این تفاوت اصلی موفقیت و عدم‌ موفقیت یک کسب‌وکار نوآورانه است.
خودکارهای ساچمه‌ای براساس نیروی جاذبه کار می‌کنند، زمانی ناسا پروژه‌ای را شروع کرد برای تولید خودکاری که فضانوردان بتوانند در فضا که نیروی جاذبه‌ وجود ندارد از آن استفاده کنند، این پروژه با صرف زمان و هزینه بسیار منجر به تولید یک خودکار بسیار پیچیده و خلاقانه شد، در مقابل فضانوردان روسی همین مشکل را بدون صرف هیچ‌گونه هزینه و زمان حل کردند، آنها به فضانوردان توصیه کردند در فضا به جای خودکار از مداد استفاده کنند.
یک شرکت تولید صابون، شکایاتی دریافت کرد در مورد بسته‌های صابونی که خالی بودند، یعنی چون فرایند بسته‌بندی به‌صورت کاملا اتوماتیک انجام می‌شد، گاهی اوقات مشکلی پیش می‌آمد و بسته‌ها بدون قرار گرفتن صابون در آنها بسته می‌شدند و تا زمان توزیع در فروشگاه کسی متوجه این مشکل نمی‌شد، شرکت برای حل این مشکل پس از بررسی و تحقیق فراوان به تکنولوژی پیچیده‌ای دست یافت که در آن بسته‌ها قبل از قرار گرفتن در کارتن‌های حمل‌ونقل توسط اشعه ایکس بررسی می‌شد تا از وجود صابون در آنها مطمئن شوند، اما یک کارگاه تولیدی خیلی کوچک همین مشکل را به‌گونه‌ای دیگر حل کرد، آنها یک پنکه در مسیر عبور صابون‌ها قراردادند، تا باد پنکه بسته‌های خالی را از فرایند بسته‌بندی نهایی حذف کند.
در هر 2 مثال فوق، مشکل به شکلی خلاقانه حل شده است، اما اگر شما بخواهید به این خلاقیت‌ها امتیاز بدهید به کدام امتیاز بیشتری خواهید داد، کدام نوع خلاقیت در راستای اهداف تجاری یک کسب‌وکار هستند، قطعا روش دوم  و دلیل آن بسیار واضح است، یکی از اساسی‌ترین کارکردهای خلاقیت در کسب‌وکار، کاهش هزینه و افزایش بهره‌وری است.