مراکز 16ساعته کرونا کجا هستند و چه می‌کنند؟

دیروز معاون وزیر بهداشت اعلام کرد که مردم برای تشخیص کرونا می‌توانند به مراکز خدمات سلامت 16ساعته مراجعه کنند و آنجا به‌صورت رایگان ویزیت شوند و دارو بگیرند. مراکز 16ساعته وزارت بهداشت ششم اسفند، همزمان با شیوع کرونا در کشور فعالیت‌شان را شروع کردند و با در اختیار داشتن واحدی به نام کرونا خدمات درمانی به مراجعه‌کنندگان ارائه می‌کنند.
 پیش از این مراکز خدمات سلامت 16ساعته، مختص ارائه خدمات واکسیناسیون بودند اما با شیوع کرونا و بالا رفتن میزان مراجعه بیماران، قرار بر این شد تا در کنار آن، خدمات کرونا ارائه دهند. این مراکز از 6اسفند با 13مرکز دانشگاه علوم پزشکی ایران شروع به‌کار کردند و حالا براساس اعلام معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران، تعداد آنها به 26مرکز رسیده و قرار است با همکاری 2دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و تهران، تعدادشان به 100مرکز برسد. فهرست تمام این مراکز روی خروجی سایت وزارت بهداشت قرار گرفته و آدرس تمام مناطق در تهران و سایر شهرستان‌ها نوشته شده است.
 افراد با توجه به آدرس محل زندگی‌شان، می‌توانند به نزدیک‌ترین مرکز مراجعه کنند و درصورت داشتن نشانه‌های بیماری یا تأیید پزشک، از داروهای درمان کرونا استفاده کنند. تمام این خدمات باید به‌صورت رایگان ارائه شود. هرچند که درباره جزئیات فعالیت این مراکز و نحوه ویزیت و اولویت‌بندی‌ها اما و اگرهایی وجود دارد. این بار اولی نیست که مسئولان وزارت بهداشت مراکز 16ساعته را به‌عنوان مرجعی برای بیماران یا افراد مشکوک به کرونا معرفی می‌کنند.
 پیش از این وزارت بهداشت از افراد خواسته بود تا درصورت مشاهده نشانه‌های بیماری کووید-19 با سامانه4030 تماس بگیرند. تیرماه معاون بهداشت وزارت بهداشت اعلام کرد که سامانه4030، قابلیت پاسخ به 2هزار تماس دارد که می‌تواند به 10هزار تماس هم ارتقا پیدا کند.
 به گفته علیرضا رئیسی، 31هزار کارشناس، پزشک، پرستار و ماما در این سامانه پاسخگوی مردم‌اند. قرار بر این بود تا افراد درصورت داشتن علائم ابتلا به کرونا براساس اعلام کارشناسان سامانه4030، به یکی از مراکز 16ساعته وزارت بهداشت معرفی شوند. ماجرا اما آنطور که معاون وزیر بهداشت اعلام کرده بود پیش نرفت. در هفته و حتی ماه‌های اول راه‌اندازی این سامانه، پاسخ به تماس‌گیرندگان و پس از آن پیگیری وضعیت آنها به‌طور مرتب انجام می‌شد اما حالا بسیاری از تماس‌گیرندگان با این سامانه از دقایق طولانی معطلی پشت خط این سامانه و در نهایت پاسخگو نبودن هیچ‌کدام از واحدها گلایه می‌کنند.
از سوی دیگر، مراکز خدمات سلامت 16ساعته هم آنطور که از سوی مسئولان عنوان می‌شود فعالیت نمی‌کنند. این مراکز اوایل مهر ماه، مسئول توزیع رایگان واکسن آنفلوآنزا شده بودند و با اینکه عنوان می‌شد بیماران خاص و سالمندان می‌توانند از این طرح استفاده کنند اما مراکز تنها زنان باردار را مجاز به استفاده از واکسن‌ها کردند و افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای و سالمندان از این واکسن‌ها محروم شدند. حالا بار دیگر مانور وزارت بهداشت بر این مراکز است. روز گذشته که بابک عشرتی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران اعلام کرد در این مراکز ویزیت و داروی کرونا، رایگان است، مسئول پذیرش یکی از خانه‌های بهداشت غرب تهران ماجرا را تأیید کرد و به همشهری گفت که این خدمات ارائه می‌شود اما تست کرونا، تنها برای گروه‌های خاصی به‌صورت رایگان انجام می‌شود. عشرتی می‌گوید: براساس پروتکل‌های اردیبهشت99، انجام تست بدون هیچ محدودیتی از نظر سن، جنس، بیماری زمینه‌ای و... رایگان بود اما پروتکل‌ها در شهریور‌ماه تغییر کرد و تنها افراد بالای 65سال، زنان باردار و بیماران مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای می‌توانند به‌صورت رایگان از تست استفاده کنند.
 با این حال باز هم بسیاری از مراکز در ارائه خدمات تست کرونا، شرایط سخت‌تری پیش ‌روی بیماران قرار می‌دهند. این سختگیری‌ها در ارتباط با تزریق واکسن آنفلوآنزا هم دیده شد و با اینکه قرار بود افراد سالمند با بیماری‌های زمینه‌ای واکسن آنفلوآنزا را به‌صورت رایگان دریافت کنند اما بسیاری از مراکز بهداشت، این واکسن را تنها در اختیار زنان باردار قرار دادند. براساس اعلام عشرتی، پیش از آغاز پیک سوم کرونا مراجعه هفتگی به مراکز حدود ۲هزارو500مورد بود که این عدد پس از پیک سوم به 7هزارمورد در هفته رسید. در این مراکز، بیمار مشکوک، محتمل و قطعی شناسایی و براساس اعلام وزارت بهداشت، روند درمان و وضعیت بیماری او پیگیری می‌شود.