چه سرسبز است محله من

مهدی اسماعیل پور

شهرک «شهرداری» در منطقه ۲۱، یکی از سرسبزترین محله‌های تهران است. باغچه‌هایی بزرگ که شاخ و برگ درختان بر آنها سایه انداخته و فضایی رمانتیک ایجاد کرده است. نکته جالب اینجا است که اغلب این فضای سبز و درختان متنوعی که در هر گوشه و کناری از این شهرک می‌بینیم، به همت اهالی محله کاشته شده‌اند و در نگهداری و آبیاری فضای سبز و درختان محله خودشان کم نمی‌گذارند. برای نمونه «حسین اسلامی»، یکی از ساکنان شهرک که عضو شورایاری محله نیز است تا به امروز، بیش از ۴۰ درخت در باغچه و فضای اطراف بلوک محل سکونتش کاشته است. نهال‌هایی که سال‌ها پیش کاشته است، امروز از آب و گل درآمده‌اند و برای خودشان درختان استواری شده‌اند که آقای اسلامی و همسایه‌ها از میوه‌های خوشمزه آن تناول کرده و دسترنج خودشان راتر و تازه از سر شاخه می‌خورند.  

شهرک شهرداری مشکلاتی دارد از جمله نداشتن ساختمان «سرای محله» و خلاصه شدن برنامه‌های آن در یک فضای کوچک و «کانکس» و چالش‌هایی که بر سر تأمین آب‌وگاز داشتند. در کنار این مشکلات ریز و درشت که به اهالی صمیمی و مهربان این شهرک تحمیل شده، همواره شاهد حضور و مشارکت ساکنان این محله با صفا در کارهای خیرخواهانه و برنامه‌های اجتماعی بوده‌ایم. از گروه‌های خیریه‌ای که هوای نیازمندان را داشته و در رأس همه آنها مرحومه «زهرا شیرزاد»، ساکن قدیمی و شورایار فقید محله بود تا گروه‌های حامی حیوانات که با وجود همه مشکلات و مخالفت‌ها و سنگ‌اندازی‌ها لطف و محبت انسانی خودشان را نثار زبان‌بسته‌های رنجور و بی‌پناه محله کرده‌اند. این بار می‌خواهیم با یکی دیگر از جنبه‌های خوب و مثبت این شهرک و اهالی آن آشنا شویم.

اهالی محله پای کارند
حسین اسلامی، ۶۵ ساله و بازنشسته کارخانه «ایران‌خودرو» است. از سال ۱۳۸۲ از «پیکان‌شهر» به شهرک شهرداری آمده و بیش از ۱۷ سال می‌شود که در این محله سکونت دارد. از نخستین دوره تشکیل شورایاری‌ها تا به امروز نیز عضو شورایاری شهرک بوده و از معتمدان محلی اینجا است. او درباره مشارکت اهالی محله در نگهداشت و توسعه فضای سبز شهرک به‌ویژه فعالیت‌های خودش در این زمینه به همشهری محله می‌گوید: «اغلب ساکنان محله در زمینه فضای سبز شهرک، فعال و پای کارند و همین موضوع سبب شده تا فضای سبز زیبا و با طراوتی داشته باشیم.

با اینکه از ۱۰ کارگر فضای سبز که در گذشته داشتیم، اکنون تعداد آنها به ۴ نفر کاهش پیدا کرده اما مردم محله، خودشان با آبیاری و نگهداشت از فضای سبز اجازه نداده‌اند تا مانند برخی از محله‌ها، فضای سبز شهرک خراب شود و از بین برود. همین موضوع موجب شده تا شهرک فضای سبز زیبایی داشته باشد. فضای سبزی که محله را زیباتر و آب و هوای آن را بهتر و مطبوع ترکرده است. اکنون خودم اندکی بیشتر از دیگر اهالی شهرک در این زمینه فعال هستم.»

بیش از ۴۰ درخت در محله کاشتم
اسلامی درباره کارهایی که برای فضای محله نیز انجام داده، این‌گونه توضیح می‌دهد: «وقت زیادی برای کاشت گل و گیاه و هرس و کوددهی و آبیاری گیاهان باغچه اطراف بلوک محل سکونتمان می‌گذارم. مساحت فضای سبز اطراف بلوک، بیش از ۷۰۰‌مترمربع است که بیش از ۴۰ اصله درخت در آنها کاشته‌ام و دیگر فضایی برای کاشت درختان بیشتر نیست، اگر نه بازهم دلم می‌خواهد درختان دیگری بکارم. ۱۰ درخت «زیتون»، ۴ درخت «به»، ۲ درخت «خرمالو»، یک درخت «گردو»، ۸ درخت «گوجه سبز» و چند درخت دیگر از جمله «توت»، «زرد آلو»، «هلو»، «سنجد» و «سیب» که بار و محصول هم می‌دهند و از میوه‌های شیرین و خوشمزه آن نوش جان می‌کنیم. امسال این باغچه هلوهای بسیار شیرینی داد و محصول گردو نیز خوب بود. ۹۹‌درصد کارهای نگهداری و رسیدگی به این باغچه‌ها را خودم انجام می‌دهم و تنها اگر زمانی نباشم، کارگران فضای سبز زحمت آن را می‌کشند. البته همیشه به من کمک می‌کنند.»

اینجا مانند بهشت است
آقای اسلامی برای نگهداشت از باغچه، از جیب خود نیز هزینه می‌کند و تنها وقت گذاشتن و آبیاری و هرس کردن نیست. او می‌گوید: «گاهی کودهایی که شهرداری به فضای سبز می‌دهد، کافی نیست. برای همین، خودم کود درجه یک و خوب تهیه می‌کنم. پارسال از کودهای سفید کشاورزی سفارش دادم و از «قزوین» برایم آوردند. علاوه بر آن کود حیوانی هم در باغچه ریختم. تا خاک و درختان داخل باغچه خوب جان بگیرند. تقریباً ۸۰‌درصد درختان داخل باغچه را خودم تهیه کردم و کاشتم و حدود ۲۰‌درصد آنها از قبل از سوی شهرداری کاشته شده بودند. مردم محله هوای فضای سبز محله را دارند و بخش زیادی از درختان و گیاهان اطراف بلوک‌ها به همت اهالی محله کاشته شده است.

برخی از اهالی اینجا که مستأجر و مهمان یکی ۲ ساله هستند، اهمیت چندانی به فضای سبز نمی‌دهند، اما اغلب قدیمی‌ها و آنهایی که خودشان صاحب‌خانه هستند، خوب به باغچه‌ها می‌رسند. شهرداری هم همکاری خوبی در این زمینه دارد. فضای سبز و روشنایی داخل آنها، واقعاً محله را زیبا کرده و روی روحیه مردم تأثیر گذاشته است. آنقدر تعداد درختان شهرک زیاد است و شاخ و برگ آنها سایه انداخته است که اصلاً چمن نمی‌روید و غیر از میدان اصلی و یکی ۲ نقطه در فضای سبز شهرک، چمن نداریم، چراکه چمن به آبیاری بیشتری نیاز دارد. در یک جمله باید بگویم که شهرک شهرداری به سبب فضای سبزی و آب و هوایی که دارد، مانند بهشت» است.


 

مسئولیت‌پذیر مانند اهالی شهرک
اغلب ساکنان شهرک شهرداری در ایجاد و نگهداشت فضای سبز محله خودشان مشارکت دارند و سهیم هستند. «مهدیه حسین‌زاده»، رئیس مرکز آموزش و مشاوره گل و گیاه شهرداری منطقه ۲۱، درباره مشارکت شهروندان در نگهداشت و توسعه فضای سبز محله به همشهری محله می‌گوید: «این که شهروندان در قبال کوچه و خیابان و محله خودشان دغدغه و احساس مسئولیت داشته باشند، لازم و ضروری است. به‌ویژه در زمینه فضای سبز که زیبایی و هوای صاف و سالم ناشی از آن در مرحله نخست برای خود مردم است.

شهرداری به وظایف خود در مقابل توسعه و نگهداشت فضای سبز عمل می‌کند، اما این موضوع نباید موجب شود که شهروندان نسبت به فضای سبز محله خودشان بی‌تفاوت باشند. کاشت درخت حتی در همان هفته «درختکاری» یا مراقبت و نگهداشت از فضای سبز موجود سبب می‌شود تا محله‌ای زیباتر و سالم‌تر داشته باشیم. بسیار خوب است که باغچه و فضای سبز داخل کوچه و خیابان‌مان را هم مانند گلدان‌ها و باغچه داخل حیاط‌مان دوست داشته باشیم و به آنها توجه و حساسیت نشان دهیم. موضوعی که در شهرک شهرداری شاهد آن هستیم و به‌ویژه آقای «حسین اسلامی» که در این زمینه به شدت فعالند.»