آیت الله بروجردی

نگرانی از حضور زنان در انتخابات
نگرانی ‌آیت‌الله ‌العظمی بروجردی ‌و اهالی ‌قم ‌از موضوع ‌قانون ‌انتخابات‌ و شرکت نسوان؛ این طرحی بود که در مجلس شورای ملی در سال 1331در دوران دولت محمد مصدق مطرح شد که با توجه به فضای سیاسی و اجتماعی آن دوره نزد مذهبیون و علما موجی از انتقاد را به همراه آورد که البته در این مجلس نیز طرح نشد. در این تلگراف از سوی آیت‌الله فیض به رئیس مجلس شورای ملی شرح ماوقع و انتقاد تند و پیش‌بینی فتوای ضد‌حکومت توسط ایشان روایت شده است.



ورود آیت‌الله بروجردی به قم 
در سال 1365 قمری- 1323شمسی- آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی در نجف‌اشرف درگذشت. او مرجعیت تامه شیعیان جهان را برعهده داشت. کمتر از 4‌ماه پس از آن آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی دیگر مرجع بزرگ دنیای تشیع نیز از دنیا رفت. پس از درگذشت این دو مرجع تقلید، عملاً  مرجعیت شیعیان به آیت‌الله سیدحسین بروجردی رسید. ایشان پس از دعوت علما به قم دعوت شد. ورود آیت‌الله بروجردی به این شهر نقطه عطفی در تاریخ مرجعیت شیعه در ایران محسوب می‌شود چه آنکه مرجعیت تامه شیعه جهان باردیگر در ایران تمرکز یافت. اهمیت موضوع حضور آیت‌الله بروجردی در قم در گزارش رئیس شهربانی کل کشور به وزیر وقت کشور مشخص است.




قرآن بیاموزید و امور صنعتی یاد دهید
دو پیشنهاد مهم آیت‌الله بروجردی توسط استاد مشکات به وزیر فرهنگ 

آیت‌الله بروجردی همواره افراد خاصی را با پیشنهاد‌های مشخصی نزد مسئولان دولتی می‌فرستاد، به‌صورتی که نشان می‌داد ایشان نسبت به امور مملکتی بی‌تفاوت نیست؛ پیشنهادهایی که نسبت به زمانه‌اش بسیار جلوتر بود. در یکی از ماموریت‌ها به استاد سیدمحمد مشکات، از او می‌خواهد با وزیر فرهنگ وقت، دکتر مهران نامه‌نگاری کند و از او بخواهد که تعلیمات اسلامی در متون درسی گنجانده شود. استاد محمد مشکات شخصیتی بزرگ و استاد تمام دانشگاه تهران در ادبیات فارسی بود. او در زمینه نسخه‌شناسی و کتاب‌شناسی تبحر بسیار داشت. اهل شعر بود و بسیاری از اشعارش به چاپ رسیده ‌است. 
استاد سیدمحمد مشکات در نامه‌اش به وزیر فرهنگ از قول آیت‌الله بروجردی می‌نویسد: «کتاب آسمانی ما بر دیگر کتاب‌های آسمانی مزیت و برتری دارد. زیرا قرآن کریم عربی است و آشنایی با زبانی عربی برای کسی که بخواهد از کتاب‌های فصیح و بلیغ ادبیان فارسی مانند کلیله و دمنه، تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشای جوینی و مرزبان‌نامه و چهار مقاله نظامی عروضی، سعدی و حافظ استفاده کند، ضروری است». در ادامه او از وزارت فرهنگ خواسته است نسبت به آموزش قرآن در مدارس اقدام کند تا دانش‌آموزان بیشتر با قرآن آشنا شوند. استاد مشکات همچنین در پیشنهادی دیگر می‌گوید: «برای دانش‌آموزانی که دیپلم می‌گیرند، کاری نیست... شایسته است که آنان در مدارس و دبیرستان‌ها، امور صنعتی بیاموزند تا اگر توقیق حضور در دانشگاه نیافتند، بیکار و درمانده نشوند» (سند اول). این دو پیشنهاد که از سوی آیت‌الله بروجردی توسط استاد سیدمحمد مشکات به وزیر فرهنگ داده شد با پاسخ وزیر در مورد اینکه وزارت فرهنگ به امور فرهنگی اهتمام داشته و خواهد داشت مواجه شد (سند دوم).
نکته مهم در پیشنهاد دوم آیت‌الله بروجردی برای آموختن کارهای صنعتی در مدارس است؛ پیشنهادی که ایشان در سال 1338 مطرح کرد، دهه‌ها بعد در قالب رشته‌های«کار و دانش»   به اجرا درآمد.



گزارش شهربانی از بیماری آیت‌الله بروجردی
گزارش حاضر از این جهت اهمیت تاریخی دارد که نشان می‌دهد که عوامل دولت پهلوی لحظه به لحظه وضعیت جسمی آیت‌الله بروجردی را به مرکز گزارش می‌دادند؛ آن‌طور که در بالای برگه گزارش آمده این راپورت از طریق بی‌سیم شهربانی از قم به تهران مخابره ‌شده و آن را تندنویسی کرده‌اند. این گزارش در تاریخ 6فروردین 1340، 4روز قبل از ارتحال مرجع عام شیعیان جهان، خطاب به سپهبد عزیزی، وزیر کشور مخابره شده است. در متن گزارش از حضور یک پزشک فرانسوی و معاون نخست‌وزیر بر بالین آیت‌الله بروجردی سخن رفته است. حجت‌الاسلام فلسفی، واعظ معروف و از نزدیکان آیت‌الله بروجردی در مورد بیماری ایشان گفته که؛ «اطبا سفارش کرده بودند که هیچ‌ کسی به عیادت نیاید و بگذارید تا ایشان استراحت کنند، چون ایشان نباید دچار هیجان شوند. لذا هر کس به عیادت می‌آمد در بیرونی سلام می‌رساند و می‌رفت. به شخصیت‌ها می‌گفتند: خدمت آقا عرض شد که شما تشریف آوردید و سلام رسانیده‌اند. دکتر نبوی پزشک مخصوص قلب، از اول کسالت ایشان تا آخر حضور داشت. اطبای تهران و قم مصلحت دیدند که پروفسور موریس، متخصص و جراح معروف فرانسوی قلب را که شهرتی جهانی داشت، از اروپا بخواهند تا او نظر بدهد. او هم آمد و به نظرم دو سه بار نیز ایشان ‌را معاینه کرد و گفت: کسالت قلبی ایشان شدید است».




گذرنامه آیت‌الله بروجردی
گذرنامه آیت‌الله بروجردی که به تاریخ 1327صادر شده است و البته هیچ‌گاه آیت‌الله بروجردی از آن استفاده نکرد.




حاشیه‌نویسی بر رساله عملیه مؤسس حوزه قم 
آیت‌الله بروجردی بعد از 10سال اقامت در عتبات عالیات در سال 1328قمری – 1288شمسی - از عراق وارد بروجرد شد و مدت چند سال در زادگاه خود به ترویج، تدریس و تألیف مشغول شد و در چند سفر به حوزه قم آمدوشد داشت که در آن زمان در جمله مدرسین حوزه قم بود. دیری نگذشت که پس از فوت آیت‌الله حائری یزدی تدریجاً در رأس استادان بزرگ حوزه قم قرار گرفت. این سند درخواست ت‍ق‍اض‍ای‌ صدور جواز چ‍اپ ‌حاشیه آیت‌الله بروجردی بر رس‍ال‍ه ‌عملیه آیت‌الله حاج ش‍ی‍خ‌ع‍ب‍دالک‍ری‍م ‌حائری ی‍زدی‌ است که به وزارت معارف نوشته است.




عکس‌هایی از حضور اجتماعی آیت‌الله بروجردی