آزمایش‌های تشخیصی کرونا تا چه حد قابل‌اعتماد هستند؟

علی ملائکه_روزنامه نگار و پزشک

2نوع آزمایش تشخیصی برای ویروس کرونا در دسترس است. یکی آزمایش‌ PCR  که با استفاده از فرایندی به نام «واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز» ماده ژنتیک یا RNA  ویروس را شناسایی می‌کند. برای نمونه‌برداری برای انجام آزمایش یک سواب پنبه‌ای ۱۵سانتی‌متری به درون هر دو سوراخ بینی (یا به ته حلق) فرو برده و برای ۱۵‌ثانیه حرکت داده می‌شود. سپس این نمونه به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. فرایند انجام آزمایش معمولا ۳ تا ۴ ساعت طول می‌کشد و ممکن است چند روز بعد نتایج آن به‌دست شما برسد. نوع دوم آزمایش‌ آنتی‌ژن یا آزمایش‌ سریع تشخیصی است که پروتئین‌های اختصاصی روی سطح ویروس را شناسایی می‌کنند. پاسخ آزمایش آنتی‌ژن می‌تواند ۱۵ تا ۴۵ دقیقه پس از گرفتن نمونه داده شود. دقت هر یک از این آزمایش‌ها به عوامل بسیاری بستگی دارد، ازجمله اینکه آیا نمونه‌گیری از بیمار به‌درستی انجام شده است یا نه. نتیجه آزمایش‌های PCR که معمولا در آنها نمونه‌ها در آزمایشگاه آنالیز می‌شوند، ممکن است تحت‌تأثیر شرایط نگهداری نمونه و ارسال آن به آزمایشگاه هم قرار گیرند.
نتایج این آزمایش‌ها همچنین ممکن است تحت‌تأثیر زمان گرفتن نمونه و انجام آزمایش هم قرار گیرند. برای مثال، اگر شما در همان روزی که ویروس به شما منتقل شده است، آزمایش دهید، به‌احتمال بسیار زیاد آزمایش‌تان منفی خواهد بود، زیرا هنوز ذرات ویروسی به حد کافی در ترشحات بینی یا بزاق‌تان وجود ندارد تا قابل‌شناسایی باشند(موارد منفی کاذب). اگر آزمایش چند روز پس از انتقال ویروس به شما یا چند روز پس از بروز علائم در شما انجام شود، احتمال نتیجه منفی کاذب کمتر می‌شود.
در مقابل اگر نتیجه آزمایش مثبت باشد، تقریبا می‌توان مطمئن بود که فرد دچار عفونت با ویروس کرونا است(احتمال نتیجه مثبت کاذب خیلی کم است).
اما نتیجه منفی آزمایش‌های کرونا آنقدرها قطعی نیست. به‌خصوص احتمال موارد منفی کاذب در آزمایش‌های آنتی‌ژن (آزمایش سریع) بیشتر است. بنابراین اگر آزمایش آنتی‌ژن شما منفی باشد، پزشک ممکن است برای اطمینان خاطر انجام آزمایش PCR  را برای شما تجویز کند تا نتیجه قطعی‌تری به دست آید. اگر دچار علائمی شبیه به علائم بیماری کووید-۱۹ ناشی از ویرس کرونا هستید، و آزمایش PCR شما منفی است، لازم نیست این آزمایش را تکرار کنید، مگر اینکه علائم‌تان بدتر شود. اگر علائم‌تان دارد بدتر می‌شود با دکترتان یا مراکز بهداشتی محلی تماس بگیرید تا درباره انجام آزمایش‌های بیشتر به شما راهنمایی کنند. به هر حال حتی در چنین مواردی باید خودتان را در خانه ایزوله کنید. هنگام تماس با سایر اعضای خانواده‌تان ماسک بزنید و فاصله فیزیکی را رعایت کنید.