3باند پرواز تورم از بهارستان تا پاستور

نزدیک‌شدن قیمت دلار آمریکا به 30هزار تومان، طرح‌های اقتصادی مجلس با بار مالی زیاد و تشدید‌کننده کسری بودجه و شکست زودهنگام بازار اوراق بدهی دولت در 2هفته گذشته، دست‌کم 3نشانه آشکاری از آماده‌شدن باند پرواز دوباره نرخ تورم است. این‌بار در رشد نرخ تورم می‌توان نشانه‌هایی از یک خلأ سیاستگذاری در مدیریت انتظارات تورمی و مهار نرخ تورم، سردرگمی در سیاست‌های ارزی و البته هیجان‌زدگی بهارستان‌نشینان را از هم‌اکنون مشاهده کرد.

خطر در کمین است
به گزارش همشهری، نتیجه 2هفته اخیر حراج اوراق بدهی دولت به کارگزاری بانک مرکزی چندان امیدوارکننده نیست و استمرار روند کاهشی فروش اوراق بدهی در حراج‌های هفتگی زنگ خطری جدی است که می‌تواند کسری بودجه امسال دولت را تشدید کند. مشکل به‌نظر مقاومت وزارت اقتصاد در افزایش نرخ بازده سررسید این اوراق است که باعث شده استقبال چندانی از این اوراق در 2هفته پیاپی نشود. بانک مرکزی اعلام کرده است که در حراج هفته هجدهم تنها یک بانک سفارش‌های‌ خود را به ارزش 3.8هزار میلیارد ریال در سامانه‌ بازار بین‌بانکی ثبت کرد که وزارت اقتصاد با فروش 2.8هزار میلیارد ریال «اوراق اراد49» با نرخ بازده تا سررسید 21درصد و 947میلیارد ریال «اوراق اراد54» با نرخ بازده تا سررسید 20درصد (در مجموع به ارزش 3.8هزار میلیارد ریال) موافقت کرد و سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی در فرایند خارج از حراج و از طریق بورس در حدود 1.9هزار میلیارد ریال «اوراق اراد49» و هزار میلیارد ریال «اوراق اراد54» (در مجموع به ارزش 2.9هزار میلیارد ریال) را خریداری کردند و در مجموع، 6.7هزار میلیارد ریال اوراق بدهی دولت در هفته هجدهم توسط سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی خریداری شد. این در حالی است که برآوردهای کارشناسان این است که برای جلوگیری از پولی‌شدن کسری بودجه دولت، هفته‌ای دست‌کم 5هزار میلیارد تومان اوراق بدهی باید به فروش برسد. خزانه‌داری کل کشور هم در گزارشی اعلام کرد این هفته مبلغ 5هزار میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی منتشر شد و با احتساب فروش اوراق بدهی در حراج بانک مرکزی، در هفته جاری مجموع تامین مالی دولت از محل فروش اوراق بدهی و همچنین اسناد خزانه اسلامی به 5هزار و 699میلیارد تومان رسیده است. به‌نظر می‌رسد، وزارت اقتصاد ترجیح می‌دهد وزن اصلی را به فروش اسناد خزانه اسلامی بدهد و کمتر به تامین مالی از کانال فروش اوراق بدهی دولت اعتقاد دارد.

موج‌سواری روی امواج تورم
درحالی‌که خطر خیز دوباره تورم در نیمه‌دوم سال جدی‌تر می‌شود، نمایندگان مجلس دست‌کم 2طرح تورم‌زا را در دست بررسی دارند که مرکز پژوهش‌های مجلس با تصویب هر دو طرح مخالف است. یک طرح تامین و تولید سالانه یک میلیون مسکن و طرح دوم توزیع کارت اعتباری خرید بین 60میلیون ایرانی که می‌تواند به‌مثابه باند دوم پرواز نرخ تورم باشد. به گزارش همشهری، درحالی‌که نمایندگان مدافع طرح کوپن الکترونیک بار مالی این طرح را یک میلیارد دلار بر مبنای دلار 30هزار تومان برآورد می‌کنند، می‌گویند‌ قدرت خرید خانوار با اجرای طرح تامین کالاهای اساسی ترمیم می‌شود. اما بازوی تحقیقاتی مجلس در 2گزارش جداگانه نسبت به امواج تورمی ناشی از کسری بودجه دولت و استقراض از بانک مرکزی هشدار داده است. تازه‌ترین گزارش این مرکز نشان می‌دهد طرح مجلس تورم‌زا خواهد بود که می‌تواند سیاست‌های حمایتی مورد نظر نمایندگان را به ضد‌خود تبدیل کند و با دامن‌زدن به کسری بودجه، موجبات استقراض بیشتر دولت از بانک مرکزی و افزایش تورم در سال‌های آینده را فراهم آورد که در عمل کاهش قدرت خرید مضاعف اقشار آسیب‌پذیر را در پی خواهد داشت.

خطرات دلار 30هزار تومانی
هدف سیاستگذار و بازارساز در بازار ارز این روزها روی این اساس متمرکز شده تا ‌دلار به هر قیمتی وارد کانال 30هزار تومان نشود. اما رفتار این نهاد نشان می‌دهد نگران است دلار 30هزار تومانی به باند سوم پرواز نرخ تورم تبدیل شود. افزون بر اینکه فشار دولت برای جبران بخشی از کسری بودجه از محل تسعیر نرخ ارز هم جدی است و بیم آن می‌رود که دوباره دولت بخواهد بخشی از کسری بودجه‌اش را به‌صورت غیرمستقیم با برداشت از صندوق توسعه ملی پولی‌سازی کند. به گزارش همشهری، نبض قیمت‌ها به‌ویژه کالاهای اساسی و پرمصرف این روزها تند می‌زند و امواج انتظارات تورمی حتی بازار کالاهای بادوام را فراگرفته است. آیا وقت پوست‌اندازی در سیاست‌های مالی، پولی و البته نظام تصمیم‌گیری اقتصادی مجلس فرانرسیده است. مردم نگران قیام دوباره نرخ تورم و کوچک‌تر‌شدن سفره‌هایشان هستند و از هم‌اکنون برج مراقبت اقتصاد ایران پیام می‌دهد که تورم دست‌کم روی 3باند بازار ارز، انتظارات تورمی و کسری بودجه دولت آماده پرواز دوباره است.