گزارش
شهر و شهروندان؛ سیاهپوش‌‌حسین ع
محمد سرابی ـ خبر‌نگار
امسال در غیبت ایستگاه‌های صلواتی، پخش نذری و حرکت دسته‌های عزادار، شهرداری جای همه آنها را پر کرده و شهر مانند محرم هرسال سیاهپوش شده است. ایران درگیر مقابله با ویروس کروناست و همین، مراسم محرم امسال را با سال‌های قبل متفاوت کرده است. شهرداری که از ابتدای دهه محرم نصب بنر‌ها و پرچم‌های سیاه را آغاز کرده بود به‌تدریج بر این کار افزوده و اکنون در جای‌جای شهر نشانه‌های عزاداری عاشورا به چشم می‌خورد.
معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران در مراسم توزیع پرچم‌های سیاه در شهر تهران گفت: «سیاهپوش کردن تمام معابر شهری وظیفه معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری نیست و در سال‌های گذشته هم نهادهای دیگر به همراه هیئت‌ها و ایستگاه‌های صلواتی این اقدام را انجام می‌دادند. امسال که به‌دلیل بیماری کرونا، این گروه‌ها فعال نیستند، شهرداری دوبرابر سال‌های گذشته معابر را سیاهپوش کرده است، اما وسعت شهر باعث شده جای خالی هیئت‌ها پر نشود».
محمدرضا جوادی یگانه درباره استفاده هیئت‌ها از 600فضای ورزشی متعلق به شهرداری گفت: «ارتباط ما با هیئت‌ها از طریق سازمان تبلیغات استان تهران برقرار می‌شود. اکنون فضاهای ورزشی آماده است و در این روز‌ها هم اگر هیئت‌های بیشتری برای استفاده از این فضاها تقاضا کنند، بلافاصله در اختیار آنها قرار می‌گیرد». او که در ستاد توزیع پرچم‌های سیاه با خبرنگاران سخن می‌گفت، درباره دیگر اقدامات شهرداری گفت: «با همکاری سازمان تبلیغات، همچنین ۵۰ هزار پرچم برای توزیع در مساجد، منازل و مغازه‌ها آماده ارسال شده است. علاوه بر خدمات‌دهی شهرداری به هیئت‌های بزرگ، یک میلیون ماسک هم به سازمان تبلیغات ارسال شده تا در میان هیئت‌های کوچک توزیع کند. برای هیئت‌های بزرگ نیز خدماتی مانند مفروش کردن و نورپردازی انجام شده است». معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با اشاره به تقدیر فرمانده سپاه تهران و امام‌جمعه موقت تهران از فعالیت‌های شهرداری بیان کرد: « شهرداری تهران علاوه بر سیاهپوش کردن معابر شهری تلاش کرده است که فضاهای غیرمسقف ورزشی خود را در اختیار هیئت‌ها قرار دهد. اداره کل بانوان نیز بوستان‌های بانوان را در اختیار مراسم مربوطه قرار داده است و همچنین میادین اصلی شهر به‌ویژه میدان امام حسین(ع) نیز برای برگزاری مراسم عزاداری تجهیز شده است». جوادی یگانه افزود: «طرح کوچه‌های حسینی در ۱۲۲ ناحیه شهر اجرا می‌شوند که در آن هر شب از ساعت ۱۸:۳۰ تا ۲۰:۳۰ با همکاری یک مبلغ در معابر هر ناحیه برنامه تفسیر قرآن و ذکر مصیبت، برگزار می‌شود. شهرداری تهران 2 آلبوم مخصوص مراسم محرم توسط حاج صادق آهنگران و محمدحسین پویان‌فرد از مداحان اهل‌بیت(ع) را آماده کرده و در شبکه‌های مجازی ارائه داده است. علاوه بر این، تعداد بسیاری کلیپ نیز در سازمان فرهنگی هنری آماده و توزیع شده است». او با اشاره به اینکه ۵۰ موکب سلامت تا پایان ماه صفر به مردم خدمات سلامت ارائه می‌دهند، بیان کرد:« شهرداری تهران درنظر دارد برخی از برنامه‌های خود را به‌دلیل ازدحام کمتر در دهه دوم محرم برگزار کند که نمایشگاه فرهنگی عطر سیب به‌دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا به‌صورت مجازی برگزار شده است. به‌دلیل اینکه احتمالا راهپیمایی اربعین امسال با محدودیت‌هایی روبه‌رو باشد ما برای مراسم اربعین هم تدارک دیده‌ایم زیرا کسانی که از تهران برای این مراسم می‌رفتند به‌دنبال مراسم جایگزین هم هستند».
پرچم‌های سیاه در همه مناطق شهر
امام‌جمعه موقت تهران گفت: «اقدامات شهرداری تهران در سیاهپوش‌کردن شهر و برافراشته‌شدن پرچم‌های سیاه در همه مناطق شهر تهران به این سوگواری و عزا منزلت ویژه‌ای داده است.» حجت‌الاسلام سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد در حاشیه برگزاری مراسم عزاداری در میدان آیینی امام حسین(ع) که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام شد، ادامه داد: «یکی از نمادهای مهم سوگواری و عزاداری، سیاهپوشی شهر و پوشیدن لباس سیاه است؛ هر‌چند امسال به‌دلیل بیماری کرونا از برگزاری مجالس سوگواری در محل‌های سرپوشیده محروم بودیم، اما برگزاری محافل در میادین و فضاهای عمومی و سر باز بر شکوه و عظمت عزاداری حسینی افزوده است.» امام‌جمعه موقت تهران با اشاره به اقدامات شهرداری در سیاهپوش‌کردن شهر و برافراشتن پرچم‌های سیاه، تصریح کرد: «به نوبه‌خود از تلاش‌های شهرداری تهران برای سیاهپوشی میادین و شهر و همچنین تبلیغ و اکران شعارهایی در باب ترویج فرهنگ کربلا و عاشورا که در تهران انجام شده، تشکر می‌کنم. امیدوارم همه ما بتوانیم در برگزاری هرچه شایسته‌تر مراسم امام حسین قدم‌های بلندی برداریم.» حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد با بیان اینکه این عزاداری نخستین مواجهه مردم با کرونا در یک مراسم بزرگ مذهبی است، ادامه داد: «خوشبختانه دست‌اندرکاران برگزاری مراسم‌های عزاداری به شایستگی پروتکل‌ها را رعایت کرده‌اند و با رعایت و فاصله‌گذاری اجتماعی مراسم‌ها برگزار می‌شود و این تجربه خوبی است که همه کسب کردند و امیدوارم تا روزهای مانده به اربعین و پایان‌ماه صفر با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مراسم‌ها با عظمت بیشتر برگزار شود.»
سیاهپوش کردن شهر؛ چند برابر سال‌های قبل
فرمانده سپاه محمد رسول‌الله(ص) تهران گفت:«شهرداری تهران در زمینه سیاهپوش کردن شهر نه‌تنها کوتاهی نکرده، بلکه اقداماتش چند برابر سال‌های گذشته بوده است».
سردار محمدرضا یزدی، درباره عملکرد شهرداری تهران در حوزه سیاهپوش کردن شهر در آستانه ماه محرم گفت:« اینکه مردم توقع داشته باشند در شرایطی که تکایا و ایستگاه‌های صلواتی کاهش یافته است شهرداری اقدامات بیشتری را انجام دهد، درست است؛ اما براساس اطلاع موثق بنده، شهرداری نسبت به سال گذشته حجم کارهای اجرایی‌اش چندین برابر شده است؛ برای مثال من خبر دارم که شهرداری در زمینه کمک به برگزاری هیئت‌ها اقدامات خوبی کرده است؛ برای نمونه در یک فقره بیش از ۲۵۰۰ مترمربع موکت در اختیار یکی از هیئت‌ها قرار داده؛ ورزشگاه‌ها و فضاهای باز در اختیار خود را برای برگزاری هیئت‌ها آماده کرده که اینها کارهایی بوده است که باعث شده یک بخشی از توانایی شهرداری تهران صرف این امور شود».
او اضافه کرد:« هر سال مراسم عزاداری در سطوح مختلفی از هیئت‌های بزرگ تا هیئت کوچک خردسالان در شهر تهران و در هر کوچه و پس کوچه برگزار می‌شد و هر گوشه شهر می‌دیدیم که حسینیه‌ها و تکایایی برپا می‌شد که خود اینها به سیاهپوش شدن شهر کمک می‌کرد. اما امسال ایستگاه‌های صلواتی متعددی که وجود داشت به‌دلیل رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی تعطیل شد؛ درحالی‌که اینها هر کدام اقدام به توزیع چای و شربت می‌کردند و با پخش نوحه و نوای عاشورا در تقویت حال و هوای عزای حسینی مؤثر بودند».
فرمانده سپاه محمد رسول‌الله(ص) تهران تصریح کرد:« امسال شرایط کرونا نگذاشته همه جای شهر سیاهپوش باشد؛ البته یادمان باشد که سال‌های گذشته هم، همه شهر توسط شهرداری تهران سیاهپوش نمی‌شد بلکه هیئت‌ها و ایستگاه‌های صلواتی هم پای کار می‌آمدند».
سردار یزدی با بیان اینکه من در تماس و ارتباطی که با شهرداران مناطق دارم، دیده‌ام و مطلعم که واقعا دل نگران محرم هستند، خاطرنشان کرد:« شهردار تهران و شهرداران مناطق، خودشان هیئتی هستند و نسبت به عزای حسینی حساسیت دارند و علاقه‌مند به برگزاری با شکوه این مراسم هستند. این عزیزان برنامه‌های خودشان را انجام داده‌اند اما شهر تهران بزرگ است و کار بزرگی لازم است و از سوی دیگر هم مردم توقع درستی دارند، اما علی ایحال شهرداری در حال کار و تلاش است».
همکاری خوب شهرداری با هیئت‌ها
فرمانده انتظامی تهران بزرگ گفت: «شهرداری تهران به خوبی با هیئت‌های بزرگ و کوچک تهران همکاری می‌کند که این موضوع، جای قدردانی و تشکر دارد.» حسین رحیمی با بیان اینکه شهرداری تهران محرم امسال وظیفه سنگین و اتفاق جدیدی را تجربه می‌کند، خاطرنشان کرد: «نیروی انتظامی با همه توان در کنار شهرداری در میادین بزرگ و در سطح شهر حضور دارد و بحث امنیت را در شهر برقرار می‌کند و مشکلی هم در این زمینه نداریم.» او گفت: «باتوجه به اینکه در شب‌ها و روزهای آینده به ایام تاسوعا و عاشورای حسینی نزدیک می‌شویم، تجمع هیئت‌ها هم افزایش می‌یابد. بنابراین باید خودمان را برای روزهای جمعه، شنبه و یکشنبه آماده کنیم.»
پخش نذورات در میان کارتن‌خواب‌ها
سیدمالک حسینی، سرپرست سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران
برخی از شهروندان بنا به احساسات و باورهای شخصی خود مایل هستند که نذوراتشان را که عمدتا در قالب غذای گرم است شخصا به‌دست افراد نیازمند اعم از کارتن خواب ها و بی‌خانمان ها برسانند. معمولا وقتی افراد به‌صورت داوطلبانه اقدام به پخش نذورات خود می‌کند ممکن است در توزیع، مدیریت درستی انجام نشود و به همین دلیل بعضا دیده می‌شود در مناطقی در یک شب 4 الی 5 غذا به یک فرد تحویل داده می‌شود و افراد دیگر در پاتوق‌هایی که شناخته شده نیستند، گرسنه می‌مانند. در مقام توصیه پیشنهاد می‌شود شهروندان نذورات خود را به خیریه‌ها و مؤسسات غیردولتی فعال در این حوزه‌ها بدهند تا آنها این مواد غذایی را در پاتوق‌هایی که بعضا شناخته شده نیستند، اما تعداد زیادی از افراد در آن زندگی می‌کنند توزیع کنند و اثربخشی بیشتری داشته باشد.
بیش از 3هزار برنامه در 22منطقه
علیرضا فاطمیان‌پور، معاون فرهنگی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
برنامه‌های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به مناسبت ماه محرم، امسال نیز مانند سال‌های گذشته با عنوان «جلوه سوگ» و با شعار «حسینیه‌ای به وسعت یک شهر» برگزار می‌شود که باتوجه به شیوع ویروس کرونا، رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی یکی از ویژگی‌های برنامه‌های طراحی شده است. این برنامه‌ها از شب اول محرم آغاز شد و طی آن فرهنگسراهای شهر در ۲۲منطقه تهران در مجموع بیش از ۳هزار اجرا در ماه محرم خواهند داشت. در برنامه «تعزیت خورشید» گروه‌های توانمند آیین تعزیه، در ۱۰نقطه شهر تهران در 9منطقه و فرهنگسرای رسانه، ۶۵ مجلس اجرای تعزیه خواهند داشت. در برنامه «پرده‌خوانی نینوا» نقالان حسینی، ۶۵پرده‌خوانی عاشورا را در 14منطقه و فرهنگسرای انقلاب، خانواده، قرآن، رسانه، نهج‌البلاغه و رضوان اجرا خواهند کرد. «نی‌ناله» هم عنوان برنامه‌ای است که در 7منطقه برگزار می‌شود و در آن آیین‌ها و نواهای سنتی عزاداری در مناطق لرستان، مرکزی، کردستان، اصفهان، گیلان، بوشهر و خوزستان، توسط گروه‌های هنری به اجرا در‌می‌آید. یکی از مشکلات برگزاری مراسم‌های مردمی در محرم امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا، دسترسی به فضاهای روباز برای برگزاری هیئت بوده است که سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با طراحی و برگزاری برنامه «تکیه» فهرست فضاهای روباز خود که شامل ۵۹ مرکز و با متراژ ۵۰هزار مترمربع بوده را از طریق سایت JELVEYESOOG.FARHANGSARA.IR در اختیار مردم قرار داده و علاقه‌مندان می‌توانند از طریق این سایت ثبت‌نام کرده و مراسم هیئت خود را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در این اماکن برگزار کنند. یکی از برنامه‌های فراگیر سازمان که با مشارکت اداره کل اوقاف و امور خیریه استان تهران انجام شده است، پویش «علمدار» است که در آن ۲۰هزار پرچم بر سر در کوچه‌های شهر تهران و همچنین سر‌در منزل تعدادی از خانواده‌های شهدا توسط گروه‌های جهادی نصب می‌شود که شعارنوشته آن شعر «با روضه حسین نفس تازه می‌کنیم، وقتی هوای شهر نفسگیر می‌شود» است که با طرح اختصاصی و متناسب با فضای فعلی جامعه تولید و نصب می‌شود.
مراکز عرضه دام بهداشتی تا روز تاسوعا باز هستند
سیدسعید راد، مدیرعامل سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران
مراکز سه‌گانه عرضه بهداشتی دام این سازمان در روزهای پنجشنبه ششم، جمعه هفتم و شنبه هشتم شهریور مصادف با روز تاسوعا از ۷صبح تا ۸شب یکسره باز هستند. ساعات کار این مراکز در این ایام، ۴ساعت افزایش یافته و از ۷صبح تا ۸شب بدون وقفه مشغول به‌کار هستند تا شهروندان با آرامش خاطر و آسودگی خیال برای انتخاب و خرید دام مورد نیاز خود اقدام کنند.
3جایگاه عرضه بهداشتی دام سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران شامل جایگاه منطقه۴ به‌نشانی: تهرانپارس، حکیمیه، خیابان سازمان آب (شهید برادران باباییان) کوچه شیدا - جایگاه منطقه۱۵ به نشانی: بزرگراه امام‌رضا، بعد از گردنه تنباکویی، نرسیده به بازار گل امام‌رضا - جایگاه منطقه۱۸ به‌نشانی: بزرگراه آزادگان، بعد از ورودی احمدآباد مستوفی، گلستان سوم هستند. همچنین با توجه به تعطیلی تمامی میادین و بازارهای میوه و تره‌بار در روزهای شنبه و یکشنبه هشتم و نهم شهریور، شهروندان می‌توانند ارزاق و مایحتاج مورد نیاز خود را ششم و هفتم شهریور (از ساعت ۸صبح تا یک بعدازظهر) از این مراکز تهیه و خریداری کنند.
در همینه زمینه :
