پیمان دوباره

حمید رضا اسلامی-عضو شورای سردبیری

زیوری چون قلم از دود جگر بربندیم
خاقانی
8هزار شماره در 28سال، مداوم و بی‌وقفه اما چون رودی که هیچ‌کس 2روز در آن شنا نتواند کرد. همواره رو به پیش و البته نه که فارغ باشد از خم و پیچ. هشت‌هزارمین شماره، آدمیزاد را به یاد روز تولد می‌اندازد. مثل 28سالگی و مناسبت‌هایی از این دست.
روز تولد آنقدر که مردمان فکر می‌کنند روز مهمی نیست. وقتی آدمی یا سازمانی یا روزنامه‌ای متولد می‌شود هیچ‌کس نمی‌داند که چه می‌شود. عاقبت به‌خیر می‌شود؟ نام نیکی از او می‌ماند؟ برای خود برادری، رفیقی، همدمی، عشقی دست‌وپا می‌کند که مشعوفِ بودنش باشد یا چون کاه از سر خرمن هستی برمی‌خیزد و می‌رود به نیستی؟
روزنامه‌هایی که متولد می‌شدند بسیار بودند. از میانه به هر سو به روش و نیت‌ها برخی صافی و بعضی صافی‌نما. اگر همشهری نمی‌ماند، اگر مؤثر و مفید نمی‌بود تولدش چه اهمیت می‌یافت؟ صدمطبوعه درآمد که نماند یا ماند و بی‌ثمر بود یا ثمر خیر نداشت و به‌جز دشمنی نپراکند. این است که روز تولد آنقدر که مردمان فکر می‌کنند روز مهمی نیست. هیچ بزرگی «بزرگ» ‌زاده نمی‌شود. همشهری هم می‌شد که روزنامه بزرگ و محبوب و ماندگاری نشود. این سخن به‌معنای کم‌ارج بودن کار بانیان و بنیادگذاران هر نهاد و بنیادی ازجمله همشهری نیست. دست‌شان مریزاد که نیت نیک داشتند و از وقت و جان خود مایه گذاشتند. اما همشهری در روزی یا هفته‌ای و ماهی خاص همشهری نشد. همشهری به روزها و ماه‌ها و سالیان همشهری شد. چیزی در آن بود که آن را نگه داشت، به آن شخصیت داد و از همگنان متمایز کرد. اینکه همشهری را محصول کار درست در زمان درست بدانیم، به هیچ روی ارزش مجموعه متنوعی از فعالیت‌های خلاق، هدفمند و پیگیرانه را کم نمی‌کند. همشهری حاصل جمع 8هزار شماره است.
همشهری بیش از هر عاملی مدیون خبرنگاران، گزارشگران، نویسندگان و تولیدکنندگان محتوای بصری خود است. همه آنها که پیش از شماره یک کار خود را آغاز کردند، زمانی، کوتاه یا بلند، در آن قلم زدند و نیت‌شان این بود که زمانه خود را گزارش کنند. زبان و نثری پالوده انتخاب کردند و به نیت اصلاح نوشتند؛ نه برای خوش‌آمدن و بدآمدن کسی. چشم‌انداز آنها وسیع بود. دشمنی نکردند و از ستون و صفحه‌ای که در اختیارشان بود نفع همگانی را مراد کردند. اگر همشهری از همه آنها که در این سال‌ها بر آن وارد شدند و بیرون رفتند بزرگ‌تر شد به‌خاطر تشخصی بود که در تولیدکنندگان محتوای آن شکل گرفت و همه به سهم خود آن تشخص را پاس داشتند.
همشهری فرزند شهرداری تهران است اما فرزندی که طی 28سال بزرگ شده، بلوغ یافته و برای خود شخصیتی معتبر و قابل احترام و در عین حال مؤثر دست‌وپا کرده است. این شخصیت برای خود نام و آوازه‌ای درخور یافته و صرف‌نظر از هر عامل بیرونی می‌تواند بزید، راه بنماید، تعامل کند و نقش بیافریند. این فرزند با کمک شهرداری تهران راه افتاده اما تاریخچه آن نشان می‌دهد که خیلی زود توانسته است روی پای خود بایستد و نه‌تنها مصرف‌کننده بودجه‌های شهری نباشد که سودده و ثروتمند شود.
همشهری در بهترین زمان و با بهترین ایده‌پردازی‌های ممکن تأسیس شد. زمینه‌های حضور آن در جامعه و در بین رسانه‌های دیگر به‌خوبی تدارک شده و به همین دلیل به‌سرعت تبدیل به یکی از نیازهای شهری شده است. در تمام این سال‌ها تنها روزنامه‌ای بوده که محتوای تجاری و اقتصادی آن ارزشی همسنگ و گاه بیشتر از محتوای معمولی که تحریریه تولید می‌کرده، داشته است. فراموش نکرده‌ایم که در سال‌های متمادی اقتصاد خرد شهری کار خود را هر صبح با راهنمای همشهری (نیازمندی‌ها) آغاز می‌کرد. چنین سطحی از تأثیرگذاری یک روزنامه بر کسب و کارهای خرد و اقتصاد شهری بعید است که در تاریخ ایران معاصر مشابهی داشته باشد. در سطح بنگاه‌های بزرگ‌تر نیز برای انتشار آگهی شرکت‌های بزرگ در صفحات همشهری رقابتی در کار بود.
همشهری در دوره‌ای موقعیت شهروند ایرانی، برخی از مهم‌ترین خواسته‌ها و نیازهای او و ارزش‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی او را بازتعریف کرد و طبقه متوسط شهری، همشهری خواندن را به‌عنوان وی‍ژگی خود پذیرفت و حتی به آن بالید. این آن وجهی از روزنامه ماست که می‌خواهیم بماند و اگر جایی تضعیف شده است، دوباره تقویت شود. روزنامه ما در کار تدارک برای گرفتن جایگاهی مناسب با نام بزرگ خود در عصر رسانه‌های غیرکاغذی است. در این مسیر با غنا دادن به همشهری آنلاین و تولیدات چندرسانه‌ای خود پیش آمده است و صدچندانِ این، پیش خواهد رفت. ظرفیت‌های درونی همشهری بسیار و شکوفاکردن آن نیز کار می‌خواهد و مایه گذاشتنی جانانه. در شماره هشت‌هزارم بچه‌های همشهری با خوانندگان وفادار خود برای اعتلای کیفیت، برای حضور در دریچه‌های جدید ارتباط و برای بازتاب دادن صدای همشهریان، تجدید عهد می‌کنند.

همشهری بیش از هر عاملی مدیون خبرنگاران، گزارشگران، نویسندگان و تولیدکنندگان محتوای بصری خود است. همه آنها که پیش از شماره یک کار خود را آغاز کردند، زمانی، کوتاه یا بلند، در آن قلم زدند و نیت‌شان این بود که زمانه خود را گزارش کنند