کدام نرخ رشد اقتصادی واقعی است

آمار‌های اقتصادی بانک مرکزی و مرکز آمار مثل همیشه با هم همخوانی ندارد. به‌طوری که چند روز بعد از انتشار گزارش رشد اقتصادی سال قبل از سوی مرکزآمار حالا رئیس‌کل بانک مرکزی اعداد تازه‌ای را در مورد مهم‌ترین نماگر اقتصادی ایران منتشر کرده است که با اطلاعات مرکز آمار همخوانی ندارد و درحالی‌که مرکز آمار مقدار رشد اقتصادی ایران را بدون نفت منفی و نزولی ارزیابی کرده است رئیس‌کل بانک مرکزی نه فقط رشد اقتصادی سال قبل را بدون درنظر گرفتن صنعت نفت منفی نمی‌داند بلکه معتقد است سال قبل اقتصاد ایران بدون نفت 1.1درصد رشد کرده است.

به‌گزارش همشهری، چند روز پیش مرکز آمار ایران گزارش رشد اقتصادی سال قبل را اعلام کرد و مشخص شد سال قبل اقتصاد ایران با احتساب بخش تولید در حوزه نفت 7درصد نزول کرده است. مرکز آمار همچنین اعلام کرده بود سال قبل رشد اقتصادی بدون نفت منفی 0.6درصد است. این ارقام به‌معنای این است که اقتصاد ایران با نفت و بدون نفت سال قبل با نزول مواجه بوده و کوچک‌تر شده است اما حالا رئیس‌کل بانک مرکزی با اعلام آماری متفاوت نه فقط معتقد است اقتصاد ایران در سال قبل بدون درنظر گرفتن نفت نزول نکرده است بلکه رشد هم کرده است. به گفته رئیس‌کل بانک مرکزی میزان رشد اقتصادی ایران بدون درنظر گرفتن نفت در سال قبل منفی 0.6درصد نبوده و مثبت 1.1درصد بوده است. همتی همچنین تأکید کرده است تولید ناخالص داخلی ایران در سال قبل منفی 6.5درصد بوده است. این تفاوت در اعداد و ارقام مهم‌ترین نماگر اقتصاد ایران حتی در زیربخش‌های اقتصادی بسیار فاحش‌تر است به‌طوری که مرکز آمار میزان رشد اقتصادی در بخش کشاوزی را 3درصد اعلام کرده است اما عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی میزان رشد اقتصادی بخش کشاورزی را مثبت 8.8درصد می‌داند.همچنین مرکز آمار معتقد است بخش صنعت و معدن در سال گذشته با نزول سنگین 14.7درصدی مواجه بوده است درحالی‌که رئیس‌کل بانک مرکزی این رقم را باور ندارد و در یادداشت اینستاگرامی خود نوشته است گروه صنعت و معدن در سال قبل با رشد 2.3درصدی مواجه شده است.
این نخستین بار نیست که اطلاعات مرکز آمار و بانک مرکزی نه فقط با یکدیگر همخوانی ندارند بلکه اختلاف فاحش نیز دارند؛ این اختلاف آماری بارها در محاسبه تورم نیز مشاهده شده است.
ریشه این ماجرا به اختلاف قدیمی مرکز آمار و بانک مرکزی درخصوص انتشار شاخص‌های اقتصادی برمی‌گردد چرا که هر کدام از این دو نهاد معتقدند که این اطلاعات باید از سوی آنان منتشر شود.
اختلاف آماری بانک مرکزی و مرکز آمار در اوج بحران اقتصادی و رشد افسارگسیخته قیمت‌ها موجب شد تا رئیس‌جمهور هم وارد میدان شود و رسماً دستور منع انتشار آمارهای بانک مرکزی را صادر کند؛ در سال‌های اخیر بنا به تفاوت شاخص‌های آمارگیری، آمارهای اقتصادی بانک مرکزی از وضعیت تورم و دیگر شاخص‌های اقتصادی مرتبط با زندگی مردم بالاتر از آمارهای مرکز آمار بوده است.

   رشد 1/1درصدی اقتصاد بدون نفت

رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: رشد اقتصادی بدون نفت در سال۹۸ معادل مثبت ۱.۱درصد و رشد گروه صنعت و معدن ۲.۳درصد بوده است. عبدالناصر همتی با انتشار یادداشتی در صفحه اینستاگرام نوشت: همانگونه که قبلا بانک مرکزی پیش‌بینی کرده بود، گزارش تحولات اقتصادی بخش واقعی اقتصاد ایران در سال۹۸، بیانگر مثبت شدن رشد اقتصاد بدون نفت کشور در سال گذشته است. او با تشریح جزئیات رشد اقتصادی در بخش‌های مختلف، اضافه کرد: بر مبنای بخش‌های فعالیت، رشد بخش کشاورزی مثبت ۸.۸درصد، گروه صنعت و معدن ۲.۳درصد و خدمات عمدتا به‌خاطر شیوع کرونا در فصل آخر سال منفی ۰.۲درصد بوده است. رئیس‌کل بانک مرکزی ادامه داد: به‌علت کاهش درآمد نفت، رشد این بخش منفی ۳۸.۷درصد بود که در نتیجه آن، رشد اقتصادی با نفت به منفی ۶.۵درصد رسید. او گفت: این گزارش با درنظر گرفتن آمار عملکرد مناسب بخش کشاورزی و روند مثبت رشد بخش صنعت در نیمه دوم سال (شامل ۶.۷درصد در فصل سوم و ۱۰.۷درصد در فصل چهارم) نشان‌دهنده رونق تولید در سال۹۸ و نویدبخش تولید در سال۹۹ است. رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: جزئیات تحولات اقتصادی سال۹۸ در روزهای آتی منتشر خواهد شد.