در دومین سالگرد خروج آمریکا از برجام مذاکرهکنندگان ایران خواستار برخورد سازمان ملل با «ناپایبندی اساسی» آمریکا به توافق شدند
تقاضای مجازات
ظریف: «بیکیفرمانی» ایالات متحده به اعتبار سازمان ملل متحد بهشدت لطمه خواهد زد _ روانچی: یکی از مثالهای زنده تمسخر سیستماتیک قوانین بینالمللی، تخطی آمریکا از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است
در دومین سالگرد خروج آمریکا از برجام و نخستین سالگرد شروع اقدامات کاهشی ایران در برجام و ۶ماه مانده به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا انتقادات از دولت ترامپ افزایش یافته است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در جدیدترین نامهای که به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نوشته است ضمن تأکید بر «ناپایبندی اساسی» آمریکا به برجام هشدار داده که اگر شورای امنیت سازمان ملل نسبت به اقدامات جدید آمریکاییها برای از بین بردن تهمانده برجام واکنش نشان ندهد، اقدام ایران قاطع خواهد بود و مسئولیت آن بر عهده همه کسانی خواهد بود که در برابر آمریکا سکوت کردهاند.
آمریکا طرحی حقوقی را پیش میبرد که براساس آن ادعا میکند از برجام خارج نشده است و با این استدلال قصد دارد جلوی لغو تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران را بگیرد. براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که در تأیید برجام صادر شد، قرار بود بعد از ۵سال از اجرای برجام بخشی از تحریمهای تسلیحاتی ایران برچیده شود که مهرماه موعد آن است. با این حال مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا از یک سال قبل کارشکنی در لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران را آغاز کرده بود. اخیرا برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران با اشاره به اظهارات برخی نامزدهای دمکرات در انتخابات ریاستجمهوری برای بازگشت به برجام مدعی شده است تا انتخابات آمریکا «چیز زیادی از این توافق باقی نخواهد ماند که کسی بخواهد به آن بازگردد.»
عهدشکنان مجازات نمیشوند؟
در ادامه رایزنیهای ایران و همزمان با دومین سالروز خروج ایالات متحده آمریکا از برجام محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در نامه مهمی خطاب به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد توجه وی را به نقضهای فاحش، مکرر و مستمر منشور ملل متحد، علیالخصوص ماده ۲۵ توسط ایالات متحده که اعتبار و تمامیت سازمان ملل متحد را به مخاطره انداخته و صلح و امنیت بینالمللی را تهدید میکند، جلب کرد.
ظریف نوشته است: خاتمه مشارکت آمریکا در برجام و اعمال مجدد تمامی تحریمهایی که وفق برجام رفع شده بود و «ناپایبندی اساسی» نسبت به برجام در تناقض آشکار با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد که خود آمریکا آن را ارائه کرده بود، با سکوت مجامع بینالمللی همراه شده است. در نامه ظریف به گوترش با اشاره به اینکه سازمان ملل متحد باید فورا به مسئولیت دولت ایالات متحده رسیدگی کرده و آن دولت را بهدلیل تبعات اعمال متخلفانهاش که در تناقض آشکار با منشور ملل متحد و حقوق بینالملل قرار دارد، پاسخگو کند، تأکید شده است: «بیکیفرمانی» ایالات متحده به اعتبار سازمان ملل متحد بهشدت لطمه خواهد زد. به نوشته ظریف، آمریکا بهخصوص از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ تاکنون، بار دیگر به اقدامات قهرآمیز یکجانبه متوسل شده و نهتنها تعهدات خود وفق برجام را انجام نداده، بلکه در مسیر اجرای تعهدات سایر اعضای برجام و دول عضو ملل متحد بهطور اساسی مانعتراشی کرده است. وزیر امور خارجه خروج ایالات متحده از برجام را هشداری علیه صلح و امنیت بینالمللی دانست و نوشت: وقت آن رسیده که شورای امنیت و اعضای آن، اجرای کامل برجام توسط تمامی طرفها را تضمین کنند و شورای امنیت به جای نظارت منفعلانه نسبت به تکرار چنین رویکردهای توهینآمیز ایالات متحده همراه با بیکیفرمانی مطلق، اعمال مجدد تحریمهای غیرقانونی علیه مردم ایران که نقض منشور قطعنامه ۲۲۳۱ و حقوق بینالملل است را قویا محکوم کند.
وزیر امور خارجه در عین حال با اشاره به اینکه ایران به همکاری کامل و مؤثر خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه میدهد، هشدار داد: بیانیههای مقامات آمریکایی مبنی بر قصد آنها برای اقدام علیه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بسیار نگرانکننده است و ممکن است اوضاع را به شرایط غیرقابلکنترل بکشاند و در چنین سناریویی، گزینههای ایران، همانطور که قبلاً به اعضای باقیمانده در برجام اطلاع داده شده، قاطع خواهد بود و همه مسئولیت آن بر عهده ایالات متحده و هر موجودیتی خواهد بود که یا به ایالات متحده کمک کرده یا تلویحا در قبال رفتار غیرقانونیاش سکوت کند.
مجید تختروانچی، نماینده دائمی کشورمان در نیویورک هم که روز جمعه در سالروز پایان جنگ جهانی دوم در نشست مجازی شورای امنیت به سیاستهای یکجانبهگرایانه آمریکا تاخته بود در پیامی توییتری نوشت: بیانیه من در شورای امنیت سازمان ملل درباره درسهایی که از جنگ جهانی دوم فراگرفته شد: یکی از مثالهای زنده تمسخر سیستماتیک قوانین بینالمللی، تخطی آمریکا از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل و تهدید بیشرمانه آن علیه دیگران است که یا از این قطعنامه تخطی کنند یا با تنبیه مواجه شوند. در همین حال در سکوت اعضای اروپایی عضو برجام، در دومین سالگرد خروج آمریکا از توافق هستهای، محمدجواد ظریف با جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تماس گرفت و با وی درباره برجام گفتوگو کرد. جزئیاتی از این گفتوگو تا لحظه تنظیم این گزارش منتشر نشده بود.
ترامپ خطر جنگ را افزایش داده است
جو بایدن، سناتور دمکرات و کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا، در بیانیهای به مناسبت دومین سالروز خروج کشورش از توافق هستهای، تأکید کرده بود: یک چیز بیتردید واضح است تصمیمهای دونالد ترامپ در سیاست، خطر جنگ در خاورمیانه را افزایش داده است. 2 سال پیش در چنین روزی، او از توافق هستهای ایران خارج شد، آن موقع، او وعده توافقی بهتر را داد که هنوز به آن عمل نکرده است. بایدن با بیان اینکه با سیاستهای ترامپ خطر برای نظامیان آمریکایی مستقر در خاورمیانه افزایش یافته است و با اشاره به وتوی ترامپ علیه قطعنامه سنای آمریکا که اختیارات نظامی رئیسجمهور این کشور را در برابر ایران کاهش میداد، مطرح کرد: با وجود اینکه دونالد ترامپ قطعنامه مشترک کنگره را وتو کرده است، او باید بداند که بدون مجوز قانونی کنگره نمیتواند جنگی را با ایران آغاز کند.
مقام روس: تلاش آمریکا علیه برجام مسخره است
میخائیل اولیانوف، نماینده ویژه روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین در توییتی نوشت: 2سال قبل در چنین روزی آمریکا از برجام خارج شد. حال میتوانیم ببینیم که این اقدام سبب ناامنی در خلیجفارس، توسعه برنامههای هستهای ایران فراتر از محدودیتهای توافق شده و تلاش مستاصلانه آمریکا برای محسوب شدن بهعنوان یکی از طرفین توافق با ایران شده است. وی در توییت دیگری نوشت: مکانیسم بازگشت ارتباطی با رأی دادن ندارد و اتوماتیک است اما اول ایالات متحده باید تمام اعضای شورای امنیت سازمان ملل و باقی جامعه بینالمللی را قانع کند که هنوز یکی از طرفین توافق هستهای با ایران محسوب میشود که این کار تنها از طریق پایبندی اثباتشدنی ممکن است.
این مقام ارشد روسی در توییت دیگری نوشت: ابهامات از تلاشهای مسخره و حساب نشده آمریکا برای اثبات اینکه همچنان یکی از طرفین برجام محسوب میشود، شکل گرفته است. خروج از برجام بهعنوان یک تصمیم ملی شناختهشده، بسیار بدبینانه بود.