قوچان‌نژاد: فوتبال فقط برای مردها نیست
محمد زارعی
جای رضا قوچان‌نژاد در ترکیب تیم ملی در جام‌جهانی خیلی خالی بود. خودش هم همین نظر را دارد. با او که این فصل از سیدنی استرالیا به تیم زووله هلند پیوسته و دوباره در لیگ هلند درخشش خود را آغاز کرده و حتی در یکی از بازی‌ها به‌عنوان بازیکن جانشین موفق به زدن 4گل شده، گفت‌وگو کرده‌ایم. بعد از مدت‌ها سکوت قاعدتا گفت‌وگو با او خواندنی و جذاب است.
دوران سختی در باشگاه‌های قبلی داشتی و حتی در مقاطعی بازی هم به تو نمی‌رسید. حالا به‌نظر شرایط خوبی داری. از آن دوران سخت و نسبتا ناموفق در قبرس و استرالیا بگو. در آپوئل مورد توجه سرمربی نبودی اما در سیدنی بودی و بازی هم کردی اما کم گل زدی.
خدا را شکر تیم زووله از لحاظ سبک بازی و سیستم خیلی بیشتر به من می‌سازد. تیمی هستیم که هجومی کار می‌کنیم. این سیستم به نفع من است. آن تیم‌هایی (آپوئل و سیدنی) که گفتی در سال پیش از لحاظ سیستمی و تاکتیکی با من خوب جور درنمی‌آمدند. در آپوئل در لیگ قبرس در 3ماه 4تا مربی عوض کردیم. این موضوع روی بازی تیم و خود من تأثیر می‌گذاشت. هر مربی جدیدی که می‌آمد با یک سیستم تازه بازی می‌کرد. این موضوع برای من مفید نبود. سرمربی آخر که آمد ایتالیایی بود و طبیعتا خیلی دفاعی کار می‌کرد.
برای همین تصمیم به جدایی گرفتی؟
بله. سیدنی خیلی وقت بود من را می‌خواست. آنجا قهرمانی لیگ را به‌دست آوردیم. خیلی هم بازی کردم. اما نکته مهم اینکه آنجا هم متأسفانه سیستم برای من مناسب نبود و خیلی دفاعی بودیم. کم گل زدم چون در آن سیستم خیلی از دروازه دور بودم؛یعنی پستم بیشتر هافبک بود تا فوروارد. به همین دلیل نتوانستم زیاد گل بزنم. اما همین که می‌توانستم زیاد بازی کنم برایم خوب بود. الان خوشبختانه در تیمی بازی می‌کنم که با سبکم جور است. نتیجه‌اش را هم دیدید که من در همان نخستین بازی در عرض نیم ساعت 4گل زدم و خوب کار کردم. خدا را شکر اینجا راه افتاده‌ام.
فوتبال استرالیا را چطور دیدی؟ سطح‌اش چطور بود؟ یک پنالتی مهم برای تیمت گل کردی که کلید قهرمانی بود.
فوتبالش از لحاظ فیزیکی خیلی قوی است. از لحاظ فوتبالی و فنی شاید عین اروپا نباشد. یعنی از لحاظ فنی یک سطح پایین‌تر باشد اما از لحاظ فیزیکی جلوتر از کشورهای اروپایی است. برای همین حضور در فوتبال استرالیا تجربه خوبی بود؛ چیزهای زیادی یاد گرفتم.
حالا به‌نظر از بازگشت به فوتبال هلند راضی هستی.
از عقب زمین برنامه داریم؛ زیاد پاس‌کاری می‌کنیم و زیر توپ نمی‌زنیم. برای همین خوشحالم.
از ایران هم پیشنهاد داشتی. برخی منابع از پیشنهاد پرسپولیس به تو خبر می‌دادند. حتی در مقطعی گفته شد به تراکتور هم نزدیکی تا در کنار دژاگه و شجاعی بازی کنی.
پیشنهاد از ایران زیاد داشتم. حالا اسم تیم‌ها مهم نیست. همیشه پیشنهاد داشتم. همین امسال هم پیشنهاد زیاد بود. اما تصمیم گرفتم در اروپا بمانم. هنوز در خودم این توانایی را احساس می‌کنم که در فوتبال اروپا بازی کنم و خیلی هم انگیزه دارم که در فوتبال اروپا باشم. برای همین هم تصمیم گرفتم فعلا به ایران نیایم.
هواداران ایرانی خاطره خوبی از تو در ذهن دارند. امکانش هست روزی به‌خاطر آنها هم که شده به فوتبال ایران بیایی و در یکی از تیم‌های ایرانی بازی کنی؟
من هم خیلی خاطرات شیرینی از آنها دارم. دوران حضورم در تیم ملی فراموش نشدنی است. هر دفعه که به ایران آمدم خدا را شکر استقبال خوبی از من شده. مملکتم را هم دوست دارم. حالا ببینیم خدا چه می‌خواهد. الان از شرایطم راضی‌ام. خدا را چه دیدید؟ ببینیم در آینده چه می‌شود.
عده‌ای می‌گفتند فوتبال قوچان‌نژاد تمام شده. آیا از این انتقادها انرژی منفی هم می‌گرفتی؟
نه اصلا. کاری ندارم اشخاص دیگر در مورد من چه فکری می‌کنند. من خودم می‌دانم چه کاری را دارم انجام می‌دهم. یعنی با کارهای خوب و بد خودم و تجربیاتی که به‌دست آوردم تلاش می‌کنم کاری را به درستی انجام دهم که در نهایت برایم مفید باشد. برای اینکه زندگی خودم است. به‌نظرات مردم احترام می‌گذارم اما نمی‌گذارم نظرات خوب و بد مردم راهم را تغییر دهد. سعی می‌کنم کاری را که فکر می‌کنم درست است انجام دهم.
با آن 4گل، اعتماد به نفس به‌دست آوردی، درست است؟
من همیشه اعتماد به نفس داشتم. می‌دانم کیفیت بازی‌ام در چه سطحی است. می‌دانم اگر در تیمی بازی کنم که شرایط درستی داشته باشد و هم تیمی‌هایی داشته باشم که بازی‌ام را بفهمند و با من همکاری خوبی در زمین داشته باشند خیلی می‌توانم موفق شوم. هیچ وقت به توانایی‌های خودم شک نداشته‌ام و ندارم. می‌دانم یک گلزن خوبم و خوب بلدم در نقطه کور جاگیری کنم و برای خودم فضا بسازم و نقطه ضعف حریف را پیدا کنم.
علیرضا جهانبخش از هلند به برایتون انگلیس رفت و به مشکل خورد. با اینکه از هلند دوباره پیشنهاد داشت، نرفت. جای او بودی چه تصمیمی می‌گرفتی؟
این سؤال سختی است؛ چون من جای علیرضا نیستم. تصمیمی گرفته که به‌نظرش کار درستی است و بقیه‌اش به‌خودش مربوط است. فقط می‌دانم حیف است برای علیرضا که بازی نکند. برای اینکه او الان در سنی است که باید زیاد بازی کند و امیدوارم شرایطش به‌زودی عوض شود.
با رفتن کی‌روش و آمدن ویلموتس، سرمربی جدید تیم ملی خواهان بازگشت تو بود. آیا روزی برمی‌گردی؟
من با آقای ویلموتس صحبت کردم. آقای ویلموتس گفتند درهای تیم ملی همیشه به روی تو باز است. من هم از ایشان تشکر کردم. خیلی حرفهای قشنگی بود که به من زدند ولی من الان ترجیح می‌دهم به فکر باشگاهم باشم.
یک سؤال درباره اتفاقات قبل از جام جهانی 2018روسیه؛ قبل از جام‌جهانی وقتی برای اردو به تهران آمدی نشان می‌دادی که انگیزه زیادی داری و در بازی‌های دوستانه و تمرینات جوری بازی کردی که درگیری ایجاد شد و حتی 2 بازیکن را مصدوم کردی. می‌گویند همان باعث شد کی‌روش به تو بازی ندهد.
من همیشه پرانگیزه تمرین می‌کنم. همیشه سعی می‌کنم صددرصد آنچه در ذهنم است را با تلاش زیاد در زمین انجام دهم. همیشه اینطوری بوده‌ام و همیشه اینطوری خواهم بود. این مسئله برای من یک چیز عادی است. بازیکنانی که با صددرصد نیروی خود تمرین یا بازی نمی‌کنند در واقع کارشان را جدی نمی‌گیرند. شما باید این سؤال را از آقای کی‌روش بپرسید که چرا به من بازی نداد. خود شما تمرینات تیم ملی در آن مقطع و بازی دوستانه مقابل ترکیه را دیدید آماده آماده بودم و خیلی هم انگیزه داشتم. مطمئنم می‌توانستم به تیم ملی کمک کنم.
شاید پسرم از من بازیکن بزرگ‌تری شد
رضا قوچان‌نژاد بعد از 4 گلی که در نخستین حضورش در بازگشت به لیگ هلند زد، پسرش را بغل کرد و به داخل زمین برد. با او درباره آینده قوچان‌نژاد کوچک و اینکه آیا می‌تواند بازیکن بزرگی شود حرف زدیم:
بعد از آن مسابقه که پوکر کردی، فرزندت را هم به داخل زمین بردی. آیا یک قوچان‌نژاد دیگر برای تیم ملی فوتبال ایران در راه است؟
دوست دارم هر کار و رشته‌ای که خودش علاقه دارد همان را انتخاب کند. اصلا نمی‌خواهم فرزندم را هل بدهم به سمتی یا فشار بیاورم که حتما فوتبالیست شود. اگر دوست داشت فوتبالیست شود، خودش می‌شود. در او می‌بینم که خیلی به توپ علاقه دارد. در خانه هم زیاد با هم فوتبال بازی می‌کنیم. علاقه دارد. استعدادش را هم خدا را شکر دارد. البته هنوز بچه است فعلا دوست دارم دوران شیرین بچگی را سپری کند. بعد اگر خواست فوتبال را جدی و حرفهای پیگیری کند، فوتبالیست می‌شود و اگر هم خواست رشته و کار دیگری را انجام می‌دهد. دست خودش است. زندگی خودش است ما فقط راهنمایی‌اش می‌کنیم.
شاید هم از پدرش بازیکن بزرگ‌تری شود!
چراکه نه؛ اگر بخواهد می‌تواند از من هم بهتر شود. اگر خواست سمت فوتبال برود به او یاد می‌دهم که فقط و فقط باید تلاش کند.
دوست داری مثل خودت مهاجم شود؟
به‌طور کلی باید بگویم که دوست دارم خوشبخت شود. هر کاری انجام می‌دهد دوست داشته باشد و خوشحال باشد.
فوتبال فقط برای مردها نیست
هر موقع در لیگ هلند بازی دارند و میزبان هستند، همسر قوچان‌نژاد که خواهر ساره بیات هم هست برای تشویق به ورزشگاه می‌رود. شاید در وهله اول به‌نظر برسد برای رضا که در خارج از ایران و در فرهنگی متفاوت بزرگ شده، اتفاق تاریخی امروز و حضور بانوان در ورزشگاه برای بازی با کامبوج اتفاق مهمی نیست اما وقتی با او در این‌باره حرف می‌زدیم متوجه حساسیت و امید زیادش شدیم. رضا درباره این اتفاق تاریخی که امروز در بازی ایران با کامبوج ثبت می‌شود، به همشهری گفت:«خیلی موافقم با این کار. فوتبال که فقط برای مردها یا برای بچه‌ها نیست. فوتبال برای همه است. اگر خانم‌ها هم فوتبال دوست دارند باید این حق را داشته باشند بیایند از تماشای مسابقه فوتبال لذت ببرند. بیایند از نزدیک و در ورزشگاه تیم مورد علاقه‌شان را حمایت کنند. آنها هم انسان هستند. ما مردها باید خیلی خودخواه باشیم که بگوییم فوتبال برای ما مردهاست. امیدوارم به‌زودی بتوانند هر بازی که دوست دارند (تیم مورد علاقه‌شان یا تیم ملی) را از نزدیک ببینند.
