ایجاد اشتغال با تولید میگوی مکران

سیدامیرحسین عظیمی| خبرنگار:

سواحل مکران در جنوب شرق ایران، از جاسک هرمزگان در غرب تا گواتر سیستان و بلوچستان در شرق، سواحلی راهبردی و پرظرفیت برای ایران است که قرار است در یکی ‌از استراتژیک‌ترین طرح‌های توسعه‌ای تاریخ ایران، توسعه سواحل مکران، به مرکز تجارت، ترانزیت و تولید تبدیل شود. یکی‌از اصلی‌ترین قابلیت‌های سواحل مکران آبزی‌پروری است. به گواه کارشناسان مراکز تحقیقات شیلاتی، بیش‌از 42 هزار هکتار اراضی مستعد پرورش آبزی و میگو در خط ساحل مکران شناسایی شده است. 

سواحل مکران به‌دلیل اقیانوسی بودن، نزدیکی به خط استوا و صدالبته آب و هوای مطلوب قابلیت پرورش میگو در 8 ماه از سال را نیز دارد؛ کارشناسان می‌گویند این مقدار اراضی مستعد و این میزان از دوره پرورش در ایران بی‌سابقه و در جهان کم‌سابقه است. 

«محسن نگهداری» کارشناس شیلات می‌گوید: بنا به برآوردها و مطالعات شیلاتی، 42 هزار هکتار اراضی مستعد پرورش میگوی سواحل مکران، قابلیت تولید سالانه 60 هزار تن میگو را دارد. در هر مزرعه 20 هکتاری در گواتر، یکی از سایت‌های پرورش میگوی سواحل مکران، هم‌اکنون 2 نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول‌ هستند. با تولید 60 هزار تن میگو برآورد می‌شود 50 هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم فقط در صنعت میگو و آبزی سواحل مکران ایجاد می‌شود که بخش مهمی از محرومیت محروم‌ترین استان ایران را می‌زداید. 

وی می‌افزاید: در سواحل مکران 20 سایت مستعد پرورش میگو مجموعاً با 42 هزار هکتار شناسایی شده که کارشناسان به آن به‌خاطر آب‌وهوای مطلوب و زمین‌های مستعد، بهشت آبزی‌پروری ایران لقب داده‌اند. 


افزایش سرمایه‌گذاری

مدیر کل شیلات سیستان و بلوچستان نیز می‌گوید: از 20 سایت پرورش میگو، هم‌اکنون با توسعه زیرساخت‌ها، 2 سایت گواتر و رودیک در شرق چابهار را به زیر کشت می‌بریم. 
 «هدایت‌الله میرمرادزهی» می‌افزاید: سایت پرورش میگوی گواتر حدود 2800 هکتار مساحت مفید پرورش میگو دارد که از سال 94 به مراتب با فراهم شدن زیرساخت و دعوت از سرمایه‌گذاران هرسال با رشد جالب توجهی به زیر کشت رفته است. سایت رودیک هم به‌تازگی اواخر تابستان امسال با همت یک سرمایه‌گذار کویتی ایرانی‌تبار به زیر کشت رفت. 

وی می‌گوید: در سایت گواتر کشت میگو از اواخر اسفند شروع می‌شود و سه‌ ماه بعد در خردادماه آماده برداشت می‌شود که تا شهریورماه برداشت ادامه دارد. سرمایه‌گذاران امسال 700 هکتار را به زیر کشت بردند و مجموعاً 1600 تن میگو برداشت شد. هم‎زمان با برداشت میگو در سایت گواتر به‌دلیل قابلیت منحصر به فرد سواحل مکران در کشت و برداشت در 3 مرحله از سال، برای نخستین بار 140 هکتار از سایت رودیک نیز اواخر تابستان امسال به همت یک سرمایه‌گذار کویتی به زیر کشت رفت که نخستین دوره برداشت موفقیت‌آمیز میگو را شروع کرد. 

سایت رودیک حدفاصل بندر رمین و بریس در شرق چابهار است که در مجموع 1500 هکتار مساحت دارد. با تکمیل زیرساخت‌ها مانند ساخت اسکله، برق‌رسانی، جاده دسترسی و آب آشامیدنی 140 هکتار آن به زیر کشت رفت و در مجموع هزار هکتار آن به مراتب به زیر کشت می‌رود. 


کمبود  اعتبارات دولتی 

مدیر کل شیلات سیستان و بلوچستان ادامه می‌دهد: میگوی تولیدی مکران که از نوع وانامی شیشه‌‌ای است، به‌دلیل آب‌وهوای مطلوب، زمین‌های حاصلخیز و دوری از مراکز آلودگی صنعتی و شهری، مرغوب‌ترین میگوی ایران است و خواهان بسیاری در بازارهای بین‌المللی دارد که تا قبل از برداشت از سوی خریداران بین‌المللی پیش‌خرید می‌شود.

سال گذشته از 1025 تن میگوی تولیدی در گواتر در مجموع 320 تن به کشورهای امارات، چین، تایلند، ویتنام، هنگ‌کنگ و اندونزی صادر شد که با احتساب هر کیلو 5 دلار در بازار جهانی ارزآوری خوبی برای کشور دارد. امسال نیز 800 تن میگوی تولیدی گواتر به 4 کشور عمان، امارات، هنگ‌کنگ و تایلند صادر شد. 

میرمرادزهی تاکید می‌کند: مقدار مساحتی که هم‌اکنون در سایت‌های گواتر و رودیک به زیر کشت می‌رود در برابر مساحت مستعد پرورشی که در سواحل مکران و حتی خود این 2 سایت وجود دارد اصلاً درخور و قابل قیاس نیست. 
وی با بیان این‌که نبود زیرساخت، کمبود اعتبارات دولتی و سرمایه‌ در گردش سرمایه‌گذاران و بهره‌برداران عمده‌ترین دلایل عدم استفاده حداکثری از مزارع مستعد پرورش میگوی سواحل مکران است، می‌گوید: در سند توسعه شیلاتی سواحل مکران در افق 1404، افزایش میزان دوره و مزارع کشت در دستور کار قرار گرفته است، امسال برنامه‌ داریم با فراهم کردن زیرساخت 1500 هکتار از مرزعه گواتر و بخشی از مزرعه رودیک را به زیر کشت ببریم؛ ضمن آن‌که در سند چشم‌انداز 1404، 15 هزار هکتار از مزارع ما به‌مراتب به ‌زیر کشت خواهند رفت. بر این مبنا در وهله اول، 3 هزار هکتار در سایت بریس با مشارکت یک شرکت کره‌جنوبی، هزار هکتار در رودیک با مشارکت یک ایرانی‌تبار کویتی و 100 هکتار هم در منطقه تنگ با مشارکت سپاه پاسداران با فراهم شدن زیرساخت به‌زیر کشت خواهد رفت.


ارزآوری میگوی مکران 

 «هدایت‌الله میرمرادزهی»، مدیر کل شیلات سیستان و بلوچستان، با بیان این‌که اشتغال و ارزآوری میگوی مکران منحصر به فرد است، می‌گوید: بهره‌برداران و سرمایه‌گذاران با زیر کشت بردن هر مزرعه 20 هکتاری در گواتر به‌طور متوسط 600 میلیون تومان درآمد کسب می‌کنند؛ ضمن آن که به‌ازای هر مزرعه 2 شغل نیز ایجاد می‌شود. بنابراین باید در ایجاد زیرساخت برای سایر سایت‌ها و دعوت از سرمایه‌گذاران با عزمی جامع تعجیل کرد.